علی پاکزاد: سایت رسمی بانک مرکزی اعلام کرد: «با آغاز دور جدید تحویل سکه های پیش فروش شده از سوم مردادماه سال جاری، یک میلیون و ۹۵۰ هزار قطعه سکه به ثبت نام کنندگان تحویل خواهد داد. در این مرحله از واگذاری، ابزار های جایگزین شامل اوراق گواهی سپرده با نرخ سود علی الحساب۲۰ درصد و پرداخت وجه در ازای انصراف از دریافت سکه (بازخرید در بانک ملی) می باشد. شایان ذکر است در روش پرداخت وجه در ازای انصراف از دریافت سکه، مالیات بر ارزش افزوده اخذ نخواهد شد، همچنین میزان وجه پرداختی بابت انصراف از دریافت سکه از جانب بانک مرکزی روزانه به بانک ملی ابلاغ می شود.»
نکته قابل تامل آنکه این خبر روز سوم مردادماه بر روی سایت رسمی بانک مرکزی قرار گرفته است و تماس خبرنگار سایت با شعب بانک و حتی روابط عمومی بانک ملی گویای این بود که هنوز هیچ اقدامی برای باز خرید سکه در بانک مرکزی انجام نشده و حتی شعب از بازخرید سکه های پیش فروش شده بی اطلاع هستند.
آیا سکه دو نرخی می شود؟
رانت پیش فروش سکه توسط بانک مرکزی برای از بین بردن حباب قیمت و ایجاد آرامش در بازار انجام شد، در گزارش عملکرد ارایه شده از سوی بانک مرکزی نیز اعلام شد این اقدام بانک مرکزی منجر به جذب ۵۶ هزار میلیارد تومان سیال (سرگردان) به سیستم بانکی شده است.
اما خبر اخیر بانک مرکزی بعد از گزارش عملکرد فوق چه مفهومی دارد؟؛ آیا بانک مرکزی تلاش دارد از میزان ذخایر طلایش کاسته نشود؟
بانک مرکزی با پیش فروش ۹٫۳ میلیون قطعه سکه، در عمل ۷۶ تن طلای با عیار ۲۲ را به مردم پیش فروش کرد؛ بنا به گزارش منتشر شده از سوی بانک مرکزی در عمل تنها معادل ۳۲ تن از این طلای پیش فروش شده به صورت سکه به مردم تحویل شده، معادل ۲۷٫۸ تن طلا به ابزارهای جایگزین (مانند گواهی سپرده و یا اوراق مشارکت) تبدیل شده و از امروز تعیین تکیلف ۱۵٫۹ تن سکه طلای پیش فروش شده باقی مانده، قرار است مشخص شود، یعنی حدود ۲۱ درصد پایانی سکه های پیش فروش شده.
اقدام بانک مرکزی در باز خرید نقدی این سکه ها به غیر از تلاش بانک مرکزی جهت جلوگیری از کاهش ذخایر طلا می تواند گویای آن باشد که ابزارهای جایگزین مانند اوراق مشارکت و حتی گواهی سپرده دیگر جذابیت کافی ندارند، یعنی به دلیل افزایش نرخ پول در بازار آزاد پیش خریداران تمایلی به جایگزینی این ابزارها با طلا نخواهند داشت.
| گزارش عملکرد طرح پیش فروش سکه ( ۳۱ تیرماه سال۹۱ ) | |||
| عنوان | هزار قطعه | درصد | وزن سکه ها (تن) |
| سکه تحویل داده شده | ۳۹۴۷ | ۴۲ | ۳۲٫۱ |
| سکه‌های تبدیل شده به ابزارهای جایگزین | ۳۴۲۰ | ۳۷ | ۲۷٫۸ |
| سکه‌های تعیین تکلیف شده | ۷۳۶۸ | ۷۹ | ۵۹٫۹ |
| سکه‌های باقی مانده | ۱۹۵۰ | ۲۱ | ۱۵٫۹ |
| کل سکه‌های پیش فروش شده | ۹۳۱۸ | ۱۰۰ | ۷۵٫۸ |
| منبع: بانک مرکزی واحد: قطعه | |||
تفاوت نرخ جدید با بازار
با توجه به آنکه هنوز قیمت خرید نقدی سکه های پیش خریدی اعلام نشده نمی توان تاثیر قیمت جدید در بازار را ارزیابی کرد، ولی در نهایت بیش از سه حالت برای این وضعیت قابل وقوع نیست.
اول اینکه قیمت اعلامی بانک مرکزی مطابق نرخ روز بازار باشد، در چنین حالتی به احتمال زیاد پیش خریداران زیادی نرخ بانکی را برای به پول نزدیک کردن سکه های خود ترجیح خواهند داد.
حالت دوم اینکه قیمت اعلامی بالاتر از بازار باشد که در این صورت ضمن اینکه تعداد انصراف دهندگان از دریافت سکه افزایش می یابد، بازار سکه نیز دستخوش نوسان شده و به تبعیت از قیمت بانکی افزایش پیدا میکند.
در حالت سوم بانک مرکزی قیمتی پایین تر از نرخ روز اعلام می کند، البته در چنین حالتی تعداد متقاضیان دریافت پول نقد کاهش می یابد ولی نرخ سایه ای در بازار ایجاد خواهد شد که در مورد تاثیر آن بر بازار جای تردید وجود دارد زیرا بانک مرکزی تنها در ازای تعداد ۱٫۹ میلیون سکه این نرخ را ارایه می دهد و در یک برهه زمانی کوتاه.
با توجه به این سه حالت می توان گفت تنها توجیه قابل قبول و منطقی از اعلام نرخ جدید توسط بانک مرکزی جلوگیری از کاهش ذخایر طلاست و در عمل تاثیری در بازار نخواهد داشت، اما سئوال این است، اگر بانک مرکزی مدعی است که از طریق پیش فروش سکه توانسته است نقدینگی عظیمی را به سیستم بانکی جذب کند با بازگرداندن این نقدینگی آنهم به صورت مستقیم به بازار چه هدفی را دنبال کرده و آیا نگران ملتهب شدن دوباره بازار سکه نیست؟
البته شاید امروز بتوان امیدوار بود با توجه به ثبات نسبی قیمت دلار در بازار داخلی نوسان شدید قیمت سکه در کوتاه مدت حداقل دور از انتظار است ولی افزایش نقدینگی سیال در این بازار بدون آنکه برای ان برنامه ای ریخته شود مانند فشردن فنر برای جهش بعدی بازارهای پولی است.
البته با توجه به مقدمه ای که به آن اشاره شد بخشنامه بانک مرکزی برای بازخرید نقدی را هم باید در جمع تصمیمات لحظه ای قرار داد که طی سالهای اخیر بسیاری از آنها را شاهد بوده ایم و انتظار یک برنامه ریزی دقیق برای مدیریت نقدینگی بازگشت داده شده به بازار به تخیل نزدیک تر است.
حباب منفی بازار
البته احتمال ارایه قیمت بالاتر از قیمت روز سکه برای خرید نقدی سکه با نگاهی به تفاوت قیمت واقعی و مبادلاتی سکه تقویت می شود، در حال حاضر قیمت هر سکه بهار آزادی در ایران ارزان تر از قیمت واقعی طلای به کار رفته در آن است، طی دهه سوم تیرماه تا امروز به طور میانگین قیمت مبادلاتی سکه حدود ۲۰ هزار تومان کمتر از قیمت واقعی آن بوده است، این وضعیت می تواند به خروج ذخایر طلا به خارج منجر شود و با توجه به تلاش بانک مرکزی جهت جلوگیری از این وضعیت می توان پیش بینی کرد قیمتی که به زودی بانک مرکزی برای خرید نقدی سکه پیش فروش شده اعلام می کند کمی بالاتر از قیمت سکه در بازار خواهد بود.
/۲۲۲۳۱
دانلود
خبرآنلاین