در دو روز مذاکرات ایران و آژانس چه گذشت؟

ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی دیروز (پنج شنبه، ۲۸ دی، ۱۷ ژانویه) پس از دو روز به هشتمین دور گفت وگوهای خود پایان دادند.

هدف این دور از گفت گوها که در تهران برگزار شد، دست یابی به مدالیته ای برای حل و فصل موضوع ابعاد احتمالی نظامی است که ایران آن را ساخته سرویس های اطلاعاتی غربی می داند.

پنج شنبه شب و پس از دو روز مذاکره، منابع ایرانی اعلام کردند که مذاکرات به پایان رسیده و اما دو طرف توافق کرده اند که یک بار دیگر در ۲۴ بهمن (۱۲ فوریه ۲۰۲۴) در تهران ملاقات کنند.

یک دیپلمات در تهران گفت: «قرار بعدی به درخواست آژانس تنظیم شد».

دکتر علی اصغر سلطانیه نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی هم که سرپرستی هیئت مذاکره کننده ایرانی را بر عهده داشت، این امر را در گفت گو با خبر سیما تایید کرده است.

ایران پیش از این مذاکرات بارها اعلام کرده بود که اگر دو طرف به یک مدالیته توافق شده دست پیدا کنند، امکان دسترسی تیم آژانس به پارچین ار فراهم خواهد کرد اما به سبب نهایی نشدن مدالیته این بار نیز هیئت آژانس نتوانست از پارچین بازدید کند.

دیپلمات یاد شده به ایران هسته ای گفت: «پارچین کاملا برای بازرسی آماده است اما بازدید بدون مدالیته از پارچین هرگز انجام نخواهد شد».

در همین حال، هرمان ناکارتش معاون مدیر کل آژانس در امور پادمان هم که ریاست هیئت آژانس را در مذاکرات تهران برعهده داشت روز جمعه پس از بازگشت به وین در مصاحبه ای با خبرنگاران مذاکرات را بی نتیجه توصیف کرد.

ناکارتس گفته است: «اختلافات همچنان باقی است به همین سبب نتوانستیم این توافق را نهایی کنیم. با ایران توافق کردیم دوازدهم فوریه بار دیگر در تهران نشست برگزار کنیم».

علی اصغر سلطانیه اما روز جمعه تاکید کرد که مذاکرات جدی و فشرده بوده است.

دیپلمات ها در تهران به کار بردن عبارت بی نتیجه را دست نمی دانند چرا که اگر این مذاکرات بی نتیجه بود و دورنمایی برای توافق وجود نداشت دیگر معنایی نداشت که برای دور بعدی مذاکرات توافق شود. صرف اینکه آژانس خواهان مذاکره مجدد با ایران شده به این معناست که آژانس نمی خواهد این فرآیند متوقف شود.

در عین حال کارشناسان این موضوع را تایید می کنند که اختلاف های مهمی میان دو طرف وجود دارد.

ظاهرا مهم ترین اختلاف مربوط به این است که آیا آژانس متعهد خواهد شد پس از پایان ۶ موضوع مربوط به ابعاد احتمالی نظامی، موضوع را جمع کرده و از طرح مسائل تازه اجتناب نماید یا نه.

اگر آژانس مایل به این کار نباشد در آن صورت سوال این است که ایران در ازای چه دستاوردی باید وارد همکاری با آژانس در قبال حساس ترین موضوعات نظامی شود؟

برخی تحلیلگران می گویند در واقع این موضوع از اراده آژانس خارج است و این گروه ۱+۵ است که باید ضمانت های سیاسی لازم در این باره را فراهم کند.