شهریه‌های نجومی در واحدهای بین‌الملل دانشگاه‌ها

براساس سند چشم‌انداز توسعه ایران، کشور ما باید در سال ۱۴۰۴ شمسی، قطب نخست علم و فناوری در منطقه باشد و بی‌گمان یکی از پیش‌شرط‌های رسیدن به این هدف والا، بهره‌گیری کامل از توان علمی نیروهای بومی و ممانعت از پدیده «مهاجرت نخبگان» خواهد بود.

واحدهای بین‌الملل دانشگاه‌ها با این هدف تشکیل شده است تا هم دانشجویان جوانی را جذب کند که قصد ادامه تحصیل در خارج از کشور را دارند و هم با جذب دانشجویان خارجی، گامی در جهت ارتقای علمی این مراکز و فراملی شدن این واحدها بردارد.

اما براساس نظرات کارشناسان آموزشی، این واحدهای بین‌الملل که عمدتا در مناطق آزاد واقع شده‌ است، نه‌تنها رفته رفته از هدف اولیه خود فاصله گرفته، بلکه امروزه دیگر به عنوان یک منبع درآمدزایی مناسب برای دانشگاه‌ها تبدیل شده‌ است؛ به گونه‌ای که با وجود شهریه‌های سنگین این واحدها، کمتر دانشجویی در کشور می‌تواند در این مراکز آموزش عالی درس بخواند.

در واقع برخلاف نام این مراکز آموزش عالی، بیشتر دانشجویان واحدهای بین‌الملل، ملیت ایرانی دارند و بجز تعداد معدودی از دانشجویان عراقی و افغان، بیشتر دانشجویان مشغول به تحصیل در این واحدها ایرانی هستند.

حالا بسیاری از دانشجویان و کارشناسان آموزشی کشور، به‌محض شنیدن نام واحدهای بین‌الملل، به جای این که فراملی بودن این مراکز دانشگاهی به ذهنشان خطور کند، بیشتر به یاد شهریه‌های سنگین و میلیونی این واحدها می‌افتند.

سقف و کف شهریه‌ها

وزارت علوم بتازگی با انتشار اطلاعیه‌ای، فهرست جدیدی از شهریه واحدهای بین‌الملل را منتشر کرده که در این میان شهریه صد میلیونی در دوره‌های دکتری واحد بین‌الملل دانشگاه شهید بهشتی، بیش از سایر واحدهای دیگر به چشم می‌آید.

طبق این اطلاعیه، دانشجویان دکتری واحد بین‌الملل دانشگاه شهید بهشتی در دبی برای گذراندن دوره‌های دکتری در رشته‌های حقوق و مدیریت، حدود صد میلیون تومان شهریه پرداخت می‌کنند و دانشجویان دوره دکتری در واحد بین‌الملل دانشگاه صنعتی شریف کیش نیز در مجموع حدود ۴۸ میلیون تومان شهریه می‌پردازند.

همچنین واحد بین‌الملل دانشگاه تهران در کیش برای سال تحصیلی ۹۲ ـ ۹۱ در رشته‌های حقوق، حقوق بین‌الملل، حقوق خصوصی، مدیریت شاخه‌های مالی، تولید و عملیات، تحقیق در عملیات، مدیریت رسانه، مدیریت بازرگانی بازاریابی، حسابداری، زبان و ادبیات فارسی، آموزش زبان انگلیسی، زبان و ادبیات انگلیسی، تربیت بدنی و علوم ورزشی، شاخه‌های برنامه‌ریزی و مدیریت آموزشی، آسیب‌شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی و فیزیولوژی ورزشی دانشجو می‌پذیرد که شهریه این واحد برای رشته‌های فنی مهندسی ۵۵ میلیون تومان و برای رشته‌های علوم انسانی هم ۴۵‌میلیون تومان تعیین شده است.

واحد بین‌‌الملل دانشگاه شیراز نیز در سال تحصیلی ۹۲ ـ ۹۱ در دوره دکتری دانشجو می‌پذیرد که شهریه این دوره‌ها در رشته‌های دکترای تخصصی دامپزشکی (فارماکولوژی) برای هر نیمسال تحصیلی هفت میلیون تومان، برای رشته‌های علوم انسانی (تاریخ)، علوم اجتماعی (جامعه‌شناسی، علوم اقتصادی) در هر نیمسال تحصیلی پنج میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و برای رشته‌های مهندسی در هر نیمسال تحصیلی، هفت‌میلیون تومان برآورد شده است.

در واحد بین‌الملل دانشگاه فردوسی مشهد نیز دانشجویان دوره دکتری تا پایان تحصیلات خود باید مبلغی حدود ۴۰‌میلیون تومان به عنوان شهریه دانشگاه پرداخت کنند و دانشجویان دکتری در پردیس بین‌المللی دانشگاه تبریز در ارس هم باید برای تحصیل در رشته‌های فنی، هر ترم چهار‌میلیون و ۵۰۰ هزار تومان شهریه بپردازند.

علاوه بر این، پردیس بین‌‌المللی دانشگاه سیستان و بلوچستان هم در ۲۸ رشته دکتری دانشجو می‌گیرد که دانشجویان این واحد دانشگاهی در رشته‌های فنی مهندسی، علوم انسانی و علوم پایه تا سقف ۱۱ میلیون تومان شهریه پرداخت می‌کنند.

همچنین دانشگاه پیام نور در قشم هم به برگزاری دوره‌های دکتری روی آورده است که شهریه تمام شده برای این واحد بین‌الملل، ۱۷ میلیون تومان خواهد بود و همچنین شهریه دوره‌های دکتری برای موسسات غیرانتفاعی نیز ۵۰تا۶۰ میلیون تومان تعیین شده است.

امین جلالوند – گروه جامعه