عرفان قرآنی بر مبنای عقل و عبودیت است

حجت الاسلام ‘محمدجواد رودگر’ عصر شنبه در نشست ‘شاخصه های عرفان قرآنی’ که در بخش حوزوی بیستمین نمایشگاه بین المللی قرآن برگزار شد؛ به نقش عقل در عرفان قرآنی اشاره کرد و گفت: هیچ عارف حقیقی عقل را در هیچیک از مراحل عرفانی تعطیل نکرده است و عقل سلیم و عقل قطعی در همه مراحل کشف و شهود حضوری فعال دارد.

رودگر افزود: آغاز عرفان قرآنی عبارت از فهم آیه ‘ونفخت فیه من روحی’ و فرجام آن رسیدن به معنی ‘یا ایهاالانسان انک کادح الی ربک کدحا فملاقیه’ است و میان عقل و شهود و همچنین عقل و عرفان هیچ تعارضی وجود ندارد.

وی با اشاره به آیه ۳۷ سوره محمد که می فرماید ‘افلایتدبرون القران ام علی قلوب اقفالها’ گفت: در قسمتی از آیه خداوند می فرماید چرا در قرآن تدبر نمی کنید و همانطور که می دانیم تدبر مربوط به قوه عاقله انسان است و سپس ادامه آیه می فرماید یا بر قلب های آنان قفل زده شده است و این آیه بیانگر آن است که یک ارتباطی میان عقل و قلب جود دارد.

این استاد دانشگاه علوم حدیث شهرری شاخصه دیگر عرفان قرآنی را عبودیت دانست و گفت: عرفانی دارای ارزش است که انسان را بنده خدا کند و انسان را به مقام عبودیت برساند. چون عبودیت مقام تسلیم محض خدا بودن است و به همین دلیل بزرگان عرفان گفته اند که انسان عارف شجاع است و از هیچ کسی نمی ترسد.

وی از امام خمینی (ره) به عنوان عارفی کامل یاد کرد که بنده خدا بود و به مقامی رسیده بود که نه تنها از هیچ قدرتی هراس نداشت بلکه دنیای استکبار از او می ترسید.

این پژوهشگر قرآنی افزود: حتی اگر یک عارف گرفتار اصطلاحات عرفانی شود، چنین عرفانی ارزش نخواهد داشت. چون این اصطلاحات زنجیری بر پای او خواهد شد و او را از اوج و رسیدن به مقام بندگی بازخواهد داشت.

رودگر در ادامه گفت: عرفان قرآنی عرفان زندگی ساز است نه زندگی سوز و عرفانی درون گرا و برون گراست. عرفان قرآنی عرفان سنگر و سجاده است؛ عرفان جلال و جمال است؛ عرفان ذکر و فکر و عرفان تعبد و تعقل است.

وی افزود: منطق عرفان زندگی ساز و تمدن پرداز را حضرت علی (ع) در ذیل آیه ۳۷ سوره نور که می فرماید ‘رجال لاتلهیهم تجاره و لا بیع عن ذکر الله’ به زیبایی بیان کرده و فرمودند عارفان و مردان خدا کسانی هستند که حکومت و سیاست، علم و اقتصاد، و منزل و خانواده آنان را از یاد خدا بازنمی دارد.

رودگر در توضیح این عرفان زندگی ساز گفت: این منطق نمی گوید سیاست را کنار بگذارید و تلاش و کار را رها کنید بلکه در این عرفان آمده است که برای کسب روزی حلال تلاش کن و اینگونه نیست که فقط در محراب به عبادت خدامشغول شوید.

وی اضافه کرد: این عرفان دعوت به درون گرایی محض نمی کند بلکه می گوید با مردم باش؛ هرچند برای تزکیه نفس دستوراتی واردشده ولی همه عرفان به این مساله خلاصه نمی شود.

رودگر همچنین گفت: عرفان قرآنی عرفانی است که رسول خدا (ص) و حضرت علی (ع) به ما نشان دادند و چه کسی می تواند ادعا کند که حضرت علی عارف نبوده است. بلکه همه عارفان دوست دارند خود را به آن حضرت منسوب کنند؛ همان کسی که در مزرعه کار می کرد؛ در میدان جنگ می جنگید و در محراب به عبادت خدا می ایستاد.

وی ‘اویس قرنی’، ‘کمیل بن زیاد نخعی’، ‘میثم تمار’ و ‘حجر بن عدی’ را از شاگردان مکتب حضرت علی دانست و گفت: اینان شاگردان مکتب عرفان قرآنی، عرفان نبوی و عرفان علوی بودند و هنگامی که شاخص هایی اینگونه وجود دارد؛ نیازی به عرفان های دیگر نیست.

نمایشگاه بین المللی قرآن کریم تا ۲۴ مرداد همه روزه از ساعت ۱۷ تا ۲۴ و در روزهای تعطیل از ساعت ۱۴ تا ۲۴ در مصلای امام خمینی (ره) پذیرای علاقه مندان است.

فراهنگ**۱۰۰۳** ۳۴۰۴

انتهای خبر / خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) / کد خبر ۸۰۲۴۰۷۴۰


ایرنا: خبرگزاری جمهوری اسلامی

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.