۲۹ آبان ،
تعزیه خوانی در آغاز دوره سلطنت قاجار به صورت یک نمایش آیینی ـ مذهبی جلوهای برجسته داشته و روند تحول و تکامل خود را پیموده است.
از آنجا که شیعیان ندای حقطلبانه حسین (ع) را ندای راستی و پاکدامنی و حرمت انسانی و مقدس میدانند اجرای مراسم محرم را نیز نوعی تلاش به سوی همان اهداف مقدس میدانند.
بعدها نیز با این اعتقاد که مشارکت در نمایشهای تعزیه، خواه در ردیف بازیگران، خواه تماشاگران، آنان را از شفاعت امام حسین(ع) در روز قیامت بهرهمند خواهد ساخت به رونق این مقوله همت گماشتند.
تعزیه خوانی در آغاز دوره سلطنت قاجار به صورت یک نمایش آیینی ـ مذهبی جلوهای برجسته داشته و روند تحول و تکامل خود را پیموده است.
فتحعلی شاه به تعزیه و تعزیهخوانی علاقه نشان میداد و در رواج این نهضت مذهبی در میان مردم و همگانی کردن آن در جامعه، کمابیش نقش مهم و مؤثری داشت. وی سرپرستی و نظارت بر امور مربوط به مراسم عزاداری و تعزیهخوانی دربار و دولت را در ماه محرم به بزرگان و رجال دربار خود سپرده بود و در بعضی از مجالس تعزیه به خصوص مجالس تعزیه روز تاسوعا و عاشورا که کارگزاران دربار برپا میکردند، حاضر میشده است.
رجال درباری و اعیان و اشراف مملکت هم که به سنتهای آبا و اجدادی خود پایبند بودند هر یک به نوبه خود در دهه محّرم در تکیهها یا حیاطهای بزرگ خانههایشان، که معمولاً آنها را به صورت تکیه میبستند مجالس سوگ و تعزیهخوانی برپا میکردند.
بنابر خبرها و گزارش تفسیریهایی که از دوره قاجار به ما رسیده است، در آن وقت همه مردم، از صدر تا ذیل در ساختن و دایر کردن تکیه برای برگزاری مراسم عزاداری سالار شهیدان و تعزیهخوانی در ایام سوگواری، به خصوص در دهه محرم، شوق و علاقه فراوانی نشان میدادهاند. بانیان میکوشیدند تا از راه ساختن تکیهها و وقف آنها، اجری دنیوی و اخروی برای خود دست و پا کنند.
کنت دو گوبینو سیاستمدار و نویسنده فرانسوی که در سالهای ۱۲۷۲-۱۲۷۵ در وقت ناصرالدین شاه در ایران بوده، در مورد علاقه مردم به ساختن تکیه و شمار بسیار فراوان تکیهها در تهران مینویسد:
نه تنها شاه و مستخدمان بزرگ دولت تکیه دارند، بلکه هر شخص ثروتمند، چه مستخدم دولت، چه تاجر، مالک تکیهای است. این کار آن قدر مقدس است و اجر دارد که هر کس بدین سبب و بیتردید اندکی برای مفاخره دنیاوی نیز میکوشد تا از خیر و ثواب آن در دنیا و آخرت بهرهمند گردد. (گوبینو، ۱۸۳)
در آن دوره بجز تکیههای شاهی و دولتی و تکیههایی که سازندگان آن رجال مملکتی و اعیان و اشراف بودند، در هر کوی و برزن و محله یک یا چند تکیه ساخته شده بود که بانیان آنها از اصناف و عامه مردم محلهها بودهاند. بنابر آمار دارالخلافه تهران در سال ۱۲۶۹ ق، سالهای اولین سلطنت ناصرالدین شاه، در شهر تهران ۵۴ باب تکیه بوده است. این تعداد ۳ باب به نامهای “تکیه پادشاهی”، “تکیه جناب صدراعظم” و “تکیه دریچه” در محله ارک و بقیه در محلههای عودلاجان، بازار، سنگلج و چالمیدان قرار داشت.
از اشخاص تعزیه خوان
تعزیه خوان هنگام اجرای تعزیه
تعزیه خوان هنگام اجرای تعزیه
چند تن از تعزیه خوانان
شبیه خوانهای تکیه دولت
تعزیه خوان در تکیه دولت
تعزیه خوان در تکیه دولت
شبیه خوانها در تکیه دولت(معین البکا) با در دست داشتن نسخه شبیه خوانی
مراسم تعزیه خوانی
مراسم تعزیه خوانی
یک صحنه از مراسم تعزیه خوانی در روزگاران قبل
گروه تعزیه خوانان
منبع: ماهنامه الکترونیکی بهارستان
انتهای پیام/پ۳
باشگاه خبرنگاران
باز نشر: پورتال خبری ممتاز نیوز www.momtaznews.com