˝سل آیین˝ مشکاتیان به زودی منتشر می‌شود

به گزارش خبرنگار موسیقی ممتاز، این مجموعه سومین آلبوم از مجموعه آثار استاد پرویز مشکاتیان است که برای ساز سنتور تنظیم و نگارش شده و با نگاهی تحلیلی و آموزشی توسط علیرضا جواهری ضبط و اجرا شده است و به زودی توسط موسسۀ فرهنگی هنری آوای چکاد منتشر خواهد شد و در دسترس علاقمندان قرار می‌گیرد.

در همین راستا قبلا نیز آلبوم‌های “گل آیین” ( ۱۸ قطعه برای سنتور ) و “گل آوا” ( ۱۹ قطعه برای سنتور ) توسط موسسۀ فرهنگی هنری آوای چکاد انتشار یافته و در دسترس علاقمندان سنتور و موسیقی ایرانی قرار گرفته است.

همچنین در همین راستا نیز لوح فشردۀ کتاب بیست قطعه برای سنتور توسط هنرمند بزرگوار محمدرضا رستمیان سال‌ها قبل ضبط، اجرا و انتشار یافته بود که به عنوان یک مجموعۀ تحلیلی ارزشمند سالهاست که در دسترس هنرجویان و علاقمندان سنتور و موسیقی ایرانی قرار دارد.

این آلبوم بر اساس کتاب “سل آیین” ضبط و اجرا شده و این کتاب اولین بار در سال ۱۳۷۹ انتشار یافته و در اختیار علاقمندان ساز سنتور و موسیقی ایرانی قرار گرفت.

پس از گذشت سال‌ها از انتشار یافتن کتاب “سل آئین”، ضرورت اجرای این قطعات با نگاهی تحلیلی و آموزشی احساس می‌شد چون تمامی قطعات این مجموعه جز معروف‌ترین آثار ساخته شده و انتشار یافته در زمینۀ موسیقی ایرانی به خصوص ساز سنتور، در چند دهۀ اخیر است و با توجه به اینکه اکثر این آثار در آلبوم‌های متفاوت به صورت گروهی با گروه سازهای ملی ایران تنظیم و اجرا شده‌اند، لذا لازم بود این قطعات که در اصل برای ساز تخصصی استاد پرویز مشکاتیان (سنتور) تنظیم شده‌اند، با این ساز و به صورت تکنوازی نیز اجرا و ضبط شوند تا قابل استفاده برای هنرجویان باشد. هرچند که اکثر آثار این مجموعه نیز همانند آثار نگاشته شده در کتاب “گل آوا” قابل اجرا با تمامی سازهای ایرانی می باشندو اکثر نوازندگان سازهای مختلف ایرانی در تمرینات و اجراهای خود از این قطعات استفاده می‌کنند.

آثار اجرا شده در این مجموعه شامل سماع آیین – اصفهان، جستجو – شوشتری، داد و بیداد – همایون، چند مضراب بیداد – همایون و شور، چهارمضراب ماهور، چهارمضراب نهیب – ماهور ، چهارمضراب دلکش – ماهور، انتظار – راک – ماهور، چهارمضراب چهارگاه، رنگ دشتی، دود عود – نوای دو، دود عود – نوای سل است.

همچنین در مقدمه این آلبوم آمده است: در نواختن آثار این مجموعه، اجرای آموزشی، هدف اصلی نوازنده بوده است. بعضی از این آثار بارها به شیوه ها و گونه های مختلف، توسط زنده یاد پرویز مشکاتیان، اجرا شده اند. در نگارش نت هر آهنگ و سپس اجرای آن، ترکیبی از اجراهای متفاوت، مورد نظر قرار گرفته است. همچنین بعضی جملات، با چند نوع تکنیک وحالت های متفاوت نواخته شده اند تا هنرجویان بتوانند با تکنیک های مختلف مضرابی و استفاده از آن ها در قالب اجرای آهنگ، آشنا شوند. همچنین نگاه اصلی در این اجرا، طبیعت آثار و داخل مایۀ اصلی نغمات بوده است. بر همین اساس، گاهی ریتم آهنگ ها به خصوص در قطعات آرام تر مانند پیش درآمد ها، به صورت شناور اجرا می گردد که شاید در نگاه اول، احساس شود ریتم تند و کند می گردد.

به جز سبب بالا، در لحظاتی دیگر از اجرا، به خاطر تاکید بیشتر روی نکات آموزشی و بررسی دقیق تر حالات اجرایی، متر اجرا، کندتر شده است. از آنجا که در نت و نگارش مکتوب ، هیچ گاه نمی توان جان مایۀ اصلی نغمات و ظرایف خاص اجرایی را لحاظ کرد، در لحظاتی از کار، شاهد متفاوت بودن اجرا با نمونۀ نگارش شده ی آن خواهیم بود. بعضی تک ریزها، چپ ریزها، تکیه ها، سرمضراب ها ، غلت ها و تحریر ها، از این جمله اند.

ضمنا اجرای قطعۀ مقدمۀ دود عود از مجموعه آثار نگاشته شده در کتاب گل آوا به سبب طولانی شدن زمان لوح فشردۀ صوتی آن مجموعه، به مجموعۀ سل آیین منتقل شده است. اجرای این قطعه در دو کوک متفاوت نوای دو و نوای سل صورت گرفته است و تنظیم و اجرای سنتور این قطعه ترکیبی است از اجرای سه تار زنده یاد پرویز مشکاتیان و تنظیم ارکستری این اثر در آلبوم دود عود. در اجرای قطعۀ چند مضراب بیداد نت سی بمل که برای اجرای قسمت های شور این قطعه استفاده می گردد ، به پشت خرک سفید منتقل شده است تا در حین اجرا هماهنگی بیشتری میان اجرای این قطعه و سایر قطعات مشابه در دستگاه همایون به وجود آید ، لازم به توضیح است که در نگارش نت این قطعه با نظر زنده یاد پرویز مشکاتیان نت سی بمل به طرف زرد منتقل شده بود تا هنرجویان راحت تر بتوانند قسمت های مربوط به دستگاه شور را تمرین و اجرا نمایند.

امید است اجرای آموزشی این مجموعه سبب آشنایی هرچه بیشتر هنرجویان با حالات خاص اجرایی آثار هنرمند تاثیر گذار، زنده یاد پرویز مشکاتیان، شود.

انتهای پیام/