آثار انقلابی را از گنجینه‌ها خارج کنید!

حبیب الله صادقی ـ هنرمند نقاش ـ بر این باور است که «باید آثار هنری که با موضوع انقلاب و دفاع مقدس کار شده‌اند، جمع‌آوری و در یک موزه مجزا به نمایش گذاشته شوند؛ موضوعی که متاسفانه تاکنون مورد توجه نهادهای فرهنگی نبوده و کار پژوهشی و علمی نیز در این زمینه صورت نگرفته است.»

حبیب الله صادقی، هنرمندی که به عنوان نقاش انقلاب نیز شناخته می‌شود و آثار متعددی را با موضوع دفاع مقدس خلق کرده، در گفت و گویی با ایسنا با تاکید بر اهمیت انجام پژوهشی در زمینه آثار هنری که با موضوع انقلاب و دفاع مقدس کار شده‌اند، اظهار کرد که «متاسفانه نه تنها هنوز چنین اقدامی صورت نگرفته، بلکه هیچ کتاب جامع و کاملی نیز در این حوزه منتشر نشده است.»

صادقی خاطرنشان کرد: نمادها و نشانه‌هایی که در آثار هنرهای انقلابی وجود دارد، باید از سوی پژوهشگران و کارشناسان هنری و تاریخی مورد بررسی قرار بگیرد. همچنین باید با هنرمندان این حوزه که هنوز در قید حیات هستند و همچنان به ارزش‌ها وفادارند، گفت‌وگوهایی انجام شود تا یک تصویر جامعی از چگونگی شکل‌گیری و پیشرفت هنر انقلابی و دفاع مقدسی حاصل شود؛ اما متاسفانه هنوز چنین اتفاقی نیفتاده است.

این هنرمند نقاش با بیان اینکه «چندگانگی در جمع‌آوری آثار انقلابی وجود دارد»، ادامه داد: برخی از مراکز هنری همانند موزه هنرهای معاصر، بنیاد شهید، باغ موزه دفاع مقدس و دفتر نشر آثار امام خمینی (ره) برخی از آثار هنری انقلابی را خریداری کرده‌اند، اما این آثار وارد موزه ها و سپس درها بسته شده است. از سوی دیگر چند کتاب نیز در این زمینه منتشر شده که متاسفانه از کیفیت علمی ـ پژوهشی لازم برخوردار نیستند؛ به عنوان مثال در زمینه کاریکاتورهای انقلاب نیز هیچ اقدامی پژوهشی صورت نگرفته و تمامی آثار در میان صفحات روزنامه‌ها به آرشیو رفته است.

صادقی با اشاره به توجه کشورهای پیشرفته به اهمیت آثار هنری و انجام پروژه‌های تحقیقاتی در این حوزه، یادآور شد: نیاز است که یک سازمان و مجموعه پژوهشی، کلیه آثار انقلابی را بدون هیچ‌گونه شعاری، از سال‌های پیش از پیروزی تا دفاع مقدس را کنار همدیگر قرار بدهد و جستارها، روزشمارها و نشانه‌ها و نمادهای این آثار را ببیند و مورد بررسی قرار دهند. 

مدیر اسبق موزه هنرهای معاصر تهران در پاسخ به این پرسش که چرا تاکنون چنین اقدامی صورت نگرفته است، توضیح داد: یکی از علل اصلی این موضوع این است که ما موزه‌ای به نام انقلاب اسلامی نداریم. موزه دفاع مقدس وجود دارد، اما بیشتر جنبه نظامی دارد. ما نیازمند موزه‌ای دائمی در این حوزه هستیم تا بتوانیم آثاری که در گنجینه مراکز فرهنگی وجود دارد به همراه آثار موجود در گنجینه شخصی هنرمندان را به نمایش بگذاریم. از این طریق است که می‌توانیم با هویت معنوی و ارزش هنری آثار هنرمندانی که با دستان خالی و تجربه‌های ساده آرمان‌هایشان را به تصویر کشیدند، آشنا شویم. نسل سوم و چهارم انقلاب نیز متوجه شود که چگونه فرآیند هنر انقلاب شکل گرفت و هنرمندان این حوزه تلاش کردند چه پیامی را به مخاطب منتقل کنند.

صادقی درباره جریان شکل‌گیری هنر انقلابی و هنرمندان این حوزه توضیح داد: نقاش انقلابی، نقاشی است که انقلاب و دفاع مقدس را دیده به نوعی با زبان هنر از آرمان‌ها و ارزش های خود صیانت می‌کند. درست است که نقاش انقلابی به حکومت و باورهای آن نسبت داده می‌شود، اما یکی از ویژگی‌های اصلی نقاش انقلاب هم این است که در آن برهه تاریخی خودش به خودش سفارش داد و آثاری خلق کرد. نقاشی انقلابی از زمانی که هنوز انقلاب پیروز نشده بود آغاز شد و تا بعد از پیروزی انقلاب و با جریان‌های تجزیه‌طلبانه و جنگ و ایران و عراق ادامه پیدا کرد. 

او یادآور شد: انقلاب اسلامی یک انقلاب مردمی بود و به لحاظ تجربه تاریخی هنرهای تجسمی در کشور تازه کار بود. در دهه ۵۰ یک سبک شبه مدرن شکل گرفت که هنرمندان بسیاری در این حوزه فعال شدند. در این میان و در سال‌های منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی نیز جریان دیگری شکل گرفت که تلاش کرد یک رویکرد معنوی و روایت معرفتی داشته باشد. جریانی که هنرمندان آن تازه کار و در حال یادگیری بودند این نوع تفکر قبل از پیروزی انقلاب در هنرهای تجسمی ایران تجربه نشده بود آثار آنها که شباهتی به آثار غربی نداشت، حاصل تجربه‌هایی بود که هنرمندان انقلاب از درون اجتماع کسب کرده بودند. 

انتهای پیام

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.