استخوان ایرانی‌ها زودتر پوک می‌شود

استخوان ایرانی ها زودتر پوک می شود

متاسفانه هر روز با بیمارانی مواجه هستیم که به علت پوکی استخوان، دچار عوارض و دردهای مختلف شده اند. شیوع این بیماری با افزایش سن بیشتر می شود تا آنجا که تقریبا می توان گفت تمام افراد بالای ۸۰ سال به این درد مبتلا هستند. ضمن این که بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، زنان پنج برابر مردان به این بیماری دچار می شوند.

به طور کلی استئوپروز شایع ترین بیماری متابولیک استخوان است که در آن بتدریج از تراکم استخوان ها کاسته شده و این مساله به افزایش بروز شکستگی استخوانی منجر می شود. به طور معمول و فیزیولوژیک از حدود سی سالگی، سالانه حدود یک درصد از تراکم استخوانی انسان کم می شود، اما وقتی سرعت این کاهش تراکم، بیش از معمول باشد یا تراکم استخوانی بشدت کاهش یابد، با یک وضع پاتولوژیک روبه رو هستیم که استئوپروز نامیده می شود. متاسفانه هیچ راهی برای علاج قطعی یا توقف کامل استئوپروز وجود ندارد و تنها کاری که از دست ما برمی آید، این است که از سرعت این روند بکاهیم.

پوکی استخوان علل بسیاری دارد. یکی از عواملی که فرد را مستعد ابتلا به این بیماری می کند، ژنتیک است. کسانی که سابقه فامیلی استئوپروز یا شکستگی پاتولوژیک مربوط به کاهش تراکم استخوانی را داشته باشند بیش از دیگران در معرض پوکی استخوان قرار می گیرند.

عامل مهم دیگر در بروز استئوپروز، کمبود میزان دریافتی کلسیم و ویتامین D است که البته به احتمال زیاد علت درصد بالای پوکی استخوان در کشور ماست. این عامل در کنار ژنتیک می تواند برای ایجاد پوکی استخوان کافی باشد.

نداشتن فعالیت بدنی کافی، به کاهش قدرت عضلانی و کاهش تراکم استخوان ها منجر می شود. از طرف دیگر در بدن خانم هایی که یائسه شده اند، به اندازه کافی هورمون استروژن ترشح نمی شود. استروژن یک هورمون موثر در میزان تراکم استخوانی است که کمبود آن، فرد را مستعد پوکی استخوان و درد های استخوانی می کند.

آلودگی هوا نیز می تواند خطر ابتلا به استئوپروز را تا حد زیادی افزایش دهد. آلودگی هوا از افزایش ذرات غیرمجاز معلق در هوا ناشی می شود. در مطالعاتی که در این زمینه صورت گرفته، چنین نتیجه گیری شد که این مواد می تواند از رسیدن نورخورشید به پوست و متعاقب آن تولید ویتامین D جلوگیری کند. بنابراین زندگی های آپارتمان نشینی به همراه آلودگی هوا، رسیدن نور خورشید به بدن را محدود کرده است.

● عواملی که پوکی استخوان را تشدید می کند

در این زمینه مطالعات فراوانی انجام شده و عوامل خطرزایی که استعداد ابتلا به استئوپروز را افزایش می دهد، تا حدودی مشخص شده است. همان طور که اشاره شد، کسانی که سابقه خانوادگی بیماری مشابه را دارند و نیز زنان، بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند. در کسانی که وزن کمی دارند، استخوان ها همواره وزن کمتری را متحمل شده و به همین دلیل، ضعیف تر از کسانی است که بدن های عضلانی و سنگین تری دارند.

استعمال سیگار و دخانیات، دیگر عامل خطر مستقلی است که اثرات منفی آن بر تراکم استخوانی، روز به روز بیشتر آشکار می شود. کسانی که قبل از چهل و پنج سالگی یائسه شده اند، افرادی که اختلالات تغذیه ای دارند و افرادی که بیش از ۵۰ سال دارند، برای ابتلا به استئوپروز در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

مصرف طولانی مدت برخی داروها نیز به مرور از تراکم استخوانی می کاهد. بنابراین کسانی که از داروهای ضد تشنج استفاده می کنند، یا به علت بیماری آسم یا آرتریت، تحت درمان با کورتون ها هستند و نیز کسانی که به علت ابتلا به سرطان، متحمل شیمی درمانی و رادیوتراپی می شوند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

● بیماری ای که آهسته پیش می رود

استئوپروز یک بیماری مزمن است که بتدریج ایجاد می شود. برای آن که خطر بروز این بیماری را در خود و افراد خانواده کاهش دهید، باید سبک زندگی خود را طوری اصلاح کنید که علاوه بر داشتن فعالیت بدنی کافی، میزان دریافتی کلسیم و ویتامین D شما نیز متناسب باشد. زنانی که کمتر از ۵۰ سال دارند باید روزانه حداقل یکهزار میلی گرم کلسیم دریافت کنند. به زنان بالای این سن نیز توصیه می شود، حداقل ۱۲۰۰ میلی گرم کلسیم دریافت کنند. بعلاوه نیاز این افراد به ویتامین D نیز به ترتیب ۲۰۰ و IU۴۰۰ است. از آنجا که رژیم غذایی بیشتر افراد در کشور حاوی این مقدار کلسیم نیست، معمولا برای این افراد مکمل های Ca D (کلسیم ـ ویتامین D) تجویز می شود.

آنچه امروزه اهمیت آن مشخص شده، انجام فعالیت بدنی و ورزش مرتب است. ورزش مرتب (حداقل پنج روز در هفته و هر بار نیم ساعت) می تواند خطر بسیاری بیماری ها از جمله استئوپروز را کاهش دهد.

سیگار کشیدن مثل تمام مشکلات بهداشتی دیگر، بر احتمال ابتلا به این بیماری می افزاید. بنابراین سیگار نکشید و اگر سیگاری هستید، در اولین فرصت آن را کنار بگذارید. مصرف الکل نیز به همین اندازه خطرناک است. سعی کنید بیشتر از فرآورده های لبنی کم چرب استفاده کنید و مواد حاوی کلسیم را با موادی که با جذب کلسیم تداخل دارد، مصرف نکنید.

سبزیجات برگدار سبز مثل کلم تا حدی حاوی کلسیم است. از کنسرو های ماهی که استخوان دارد بیشتر استفاده کنید. اگر از قرص کلسیم استفاده می کنید، آن را با مکمل آهن یا روی مصرف نکنید، چرا که این یون ها در جذب یکدیگر اختلال ایجاد می کند.

خوشبختانه تشخیص استئوپروز براحتی امکان پذیر است. برای این کار ما از علائم بالینی و ابزار پاراکلینیک مثل دانسیتومتری استخوان کمک می گیریم که تراکم استخوانی را نشان می دهد.


آخرین مقالات آفتاب
بازنشر: ممتازنیوز

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.