استقبال اصلاح‌طلبان، سکوت میانه‌روها و خشم تندروها

روزنامه آرمان نوشت:

هنوز ساعتی از انتشار مصاحبه آیت‌الله ‌هاشمی‌رفسنجانی با آرمان نگذشته بود که واکنش‌های جناح‌های سیاسی به‌وسیله انتشار آن در سایت‌های نزدیک به خود مشخص شد. مصاحبه‌ای که شاید انتظار انتشار آن در شرایطی که دو فرزند آیت‌الله ‌هاشمی‌رفسنجانی در زندان بودند را نداشتند و تندرو‌ها در تصور این بودند که آیت‌الله این روزها به چاره‌ای برای آزادی فرزندانش می‌اندیشد اما مشاهده کردند درمدتی که مصاحبه انجام شد، کوچک‌ترین بخش مصاحبه به این موضوع اختصاص یافت و آیت‌الله پاسخی به تندروها داد که آنها را مجبور به سکوت کرد. رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت که فرزندان او همانند همه فرزندان ایران هستند و باید طبق قانون با آنها برخورد شود.

موضوع دیگری که در این مصاحبه مورد توجه قرار گرفت، راهکارهای آیت‌الله برای حل مشکلات اقتصادی بود که این روزها همگان در پی حل آن هستند که نمونه آن را در نماز جمعه این هفته تهران شاهد بودیم. بیشتر سایت‌های خبری در روز گذشته تنها به انتشار متن کامل مصاحبه پرداختند اما برخی هم که به‌دلایلی ازجمله درخطر دیدن منافع شخصی‌ و گروهی‌شان هجمه به ‌هاشمی‌رفسنجانی را در دستور کار خود قرار داده‌اند از این مصاحبه به‌عنوان فرصتی برای هجمه به آیت‌الله استفاده کردند که البته این هجمه‌ها بیش از آنکه شکل انتقاد داشته باشد به بهانه‌جویی‌های کودکانه می‌ماند و خشمی از سر استیصال. آنچه آنها مطرح کردند نه در باور هم‌طیفان اصولگرایشان جایگاهی داشت و نه در باور خودشان. چراکه می‌دانستند وظیفه آنها تنها انتقاد از آیت‌الله است و به آنچه می‌نویسند هم توجهی ندارند.

ترس از همراهی ناطق‌نوری با آیت‌الله ‌هاشمی

از جمله این سایت‌ها، سایت رجانیوز نزدیک به جبهه پایداری تهران بود که از تحلیلش مشخص بود از همراهی ناطق‌نوری با آیت‌الله ‌هاشمی هراس دارد و با پروژه‌سازی برنامه‌های انتخاباتی این دو روحانی باسابقه، قصد دارد راهکارهای آیت‌الله را به حاشیه ببرد. این سایت پس از انتشار بخش‌هایی از اظهارات آیت‌الله در باب اقتصاد و سیاست خارجی نوشت: بعد از این «رپرتاژ ناجی‌گونه» از ‌هاشمی، از بحث اصلی رونمایی می‌شود: «خبری منتشرشده که آقای ناطق‌نوری با شما در رابطه با انتخابات جلسه‌ای داشته است. این خبر درست است؟» روزنامه آرمان با این سوال به استقبال ‌هاشمی رفته و ایشان هم صراحتا و در پاسخی عجیب، خودش و ناطق‌نوری را در نقش افرادی معرفی کرده که در حال چیدن صحنه انتخابات ریاست‌جمهوری هستند: «همیشه جلسه داریم. بعد از جلسه مجمع، معمولا چهار، پنج نفر از دوستان می‌مانند و باهم ناهار می‌خوریم و مسائل و راهکار‌ها را مطرح و بحث می‌کنیم. این حرف را هم من به آقای ناطق زدم و هم ایشان به من زدند. گفتم: هنوز وضع جسمی و سن شما بهتر از من است و بیایید. ایشان هم برعکس به من می‌گفت. اما همه حرف بود. گفتم که دیگر نمی‌توانم بیایم و آقای ناطق هم عذرهایی داشت.» ‌هاشمی گرچه عنوان می‌کند که دیگر نمی‌تواند به‌عنوان رئیس‌جمهور به فضای سیاسی بازگردد اما در جایی دیگر، اعلام می‌کند که در صورت پیدا نشدن فردی مناسب برای این پست، وارد عرصه خواهد شد؛ همانند ماجرایی که در سال ۸۴ و انتخابات ریاست‌جمهوری نهم نیز پیاده شد. گفتنی است بعد از چند ماه امتحان فضا و افکار عمومی درباره معرفی نامزد موردنظر طیف اصلاحات در انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده، نهایتا این پروژه تبلیغاتی با سخنرانی «اکبر ناطق‌نوری» در شب قدر در حرم امام رضا(ع) و مصاحبه «سعید حجاریان» به پله آخر خود رسید و اول شهریورماه، هدف اصلی این طیف برای حضور در انتخابات مشخص شد. گزینه‌ای که در نگاه اول چندان قابل باور به‌نظر نمی‌رسد اما بررسی شرایط فعلی این طیف و همچنین اوضاع سیاسی به‌ویژه بعد از حوادث سال ۸۸ این مساله را باورپذیر می‌کند. پررنگ شدن حضور چهره‌هایی نظیر علی عسگری، قدرت‌الله علیخانی، مصطفی‌ هاشمی‌طبا و اسحاق جهانگیری در رسانه‌های این جریان را هم می‌توان دلیل دیگری برای اثبات صحت این سناریو دانست. به نظر می‌رسد‌ هاشمی‌ همان‌طور که در انتخابات سال ۸۸ تلاش کرد تا با کلید زدن پروژه «نه به احمدی‌نژاد»، همه طیف‌های سیاسی کشور را زیر پرچم خود و البته به‌نام کاندیدای موردنظر جمع کند، اکنون شخصا وارد میدان شده تا با منجی نشان دادن خود، مجددا سیاسیون اصلاح‌طلب از طیف‌های مختلف افراطی تا معتدل را پیرامون خود جمع کند. این درحالی است که به‌نظر می‌رسد گره زدن همه مسائل جاری به موضوع سیاست خارجی و خصوصا پرونده هسته‌ای استراتژی ویژه این جریان برای مهندسی فضای انتخابات آینده است. تلاش برای زیر سوال بردن رویکرد انقلابی در سیاست خارجی و ارائه نسخه محافظه‌کارانه و سازشکارانه به‌عنوان جایگزینی که می‌تواند دوای درد همه مشکلات جاری باشد، رویکردی است که زمینه‌سازی آن از ماه‌ها قبل آغاز شده و به‌نظر می‌رسد ‌هاشمی خود را به‌عنوان یکی از قطب‌های این دوگانه درنظر گرفته است.

تحلیل یا تفرقه‌افکنی؟

سایت دیگری که تحلیلی از مصاحبه ارائه کرد، سایت جهان‌نیوز نزدیک به جمعیت ایثارگران بود. این سایت سعی کرد تا نگاهی منصفانه‌تر از سایت رجانیوز داشته باشد اما این سایت هم با شیطنت خود هر بخش این مصاحبه را با اظهارات گذشته آیت‌الله و همچنین تحلیل‌های دلخواه خود همراه کرده است تا به‌زعم خود نشان دهد آیت‌الله حرف جدیدی برای بیان نداشته است و یا مواضع امروز او با گذشته دارای تفاوت است. این سایت در بخشی از گزارش خود آورده است: «آخرین جمله‌ هاشمی در این مصاحبه پرمعنی‌ترین حرف هم به‌شمار می‌رود. گویا تمام این گفت‌وگوی طولانی برای بیان همین یک جمله بوده است: باید به مسیری که از اول بودیم، برگردیم. او نگفته است که منظورش از «مسیر اول» چیست اما به‌نظر می‌رسد این گفته در راستای همان طرح دولت وحدت ملی باشد.» یا در بخش دیگری آورده است که «او در ادامه درباره جلساتش با مقام معظم رهبری هم سخن گفته است؛ موضوعی که بسیاری را به یاد نامه خرداد سال ۸۸ به مقام معظم رهبری انداخته است. آقای‌ هاشمی در این‌باره گفته است: در سبک سابق چون کار روزانه داشتیم، هفته‌ای یک بار بود. الان دیگر لازم نیست هفته‌ای یک بار ملاقات داشته باشیم. تقریبا ماهی یک بار ادامه دارد. هر وقت هم حرفی داشته باشم، محدودیتی ندارد. تلفن می‌کنم و می‌روم با ایشان حرف‌هایم را می‌زنم. مشکلی در رابطه باهم نداریم. گاهی که عجله‌تر باشد، با تلفن حرف می‌زنیم.» اما جهان‌نیوز فراموش کرده که ‌هاشمی بارها به همراهی با مقام معظم رهبری اشاره کرده است.

تیتر گفت‌وگو در سایت‌های خبری

برخی از سایت‌های اصولگرا مانند بولتن‌نیوز هم که مواضع سایت رجانیوز را تکرار کرده است و سایت مشرق که از جمله سایت‌های اصلی اصولگرایان است برخلاف دو سایت رجا و جهان‌نیوز به انتشار کامل متن مصاحبه پرداخته است. سایت اصولگرای صراط هم ترجیح داده که به انتشار این مصاحبه نپردازد. در جدول تیتر مصاحبه آیت‌الله ‌هاشمی در برخی سایت‌های خبری را بررسی کرده ایم.