اقتصاد غیرمتعهدها در یک نگاه

جهان > مجامع‌جهانی– حضور ۱۲۰ کشور عضو عدم تعهد در اجلاس تهران فرصتی دوباره برای آن است تا جایگاه واقعی این پیمان را مشخص کند؛ وضعیت اقتصادی اعضای عدم تعهد چگونه است و جمهوری اسلامی ایران و این کشورها از لحاظ اقتصادی چه مناسباتی با یکدیگر دارند؟

نگاهی سریع به اوضاع و احوال جایگاه اقتصادی اعضای عدم تعهد خالی از لطف نیست.

همکاری گمرکی ایران باحدود ۳۰کشور عضو جنبش عدم تعهد

جمهوری اسلامی ایران با حدود ۳۰کشور عضو جنبش عدم‌تعهد، موافقتنامه و یادداشت تفاهم همکاری گمرکی امضا کرده است. بسیاری از موافقتنامه‌های مزبور در مجلس شورای اسلامی تصویب شده و به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
آذربایجان، ازبکستان، ترکمنستان، بلاروس، افغانستان، پاکستان، سوریه، قطر، کویت، لبنان، اتیوپی، الجزایر، کنیا، نیجریه، اندونزی، هند، کوبا، اکوادور، ونزوئلا، نیکاراگوئه، فیلیپین، ویتنام، مالزی، یمن، عربستان، عمان، عراق، امارات متحده عربی و اردن ازجمله کشورهایی هستند که با ایران موافقتنامه گمرکی دارند.

بزرگ‌ترین اقتصادهای جنبش عدم‌تعهد

جنبش عدم‌تعهد از کشورهایی تشکیل شده که در دوران جنگ سرد میان ابرقدرت‌های جهانی جای نداشتند و به همین‌خاطر جای نداشتن اعضای این جنبش میان اقتصادهای بزرگ جهان چندان تعجب‌برانگیز نیست. با درنظر گرفتن تولید ناخالص داخلی (GDP) کشورهای جهان براساس برابری قدرت خرید در سال۲۰۱۱ که توسط صندوق بین‌المللی پول ارائه شده می‌توان مشاهده کرد که میان ۲۰اقتصاد بزرگ جهان تنها نام سه کشور عضو جنبش عدم‌تعهد یعنی هند، اندونزی و ایران به چشم می‌خورد. البته میان ناظران جنبش عدم‌تعهد نام اقتصادهای بزرگی مانند چین، برزیل، مکزیک و حتی آرژانتین وجود دارد. همچنین ۱۰کشور از ۳۰اقتصاد بزرگ جهان، عضو جنبش عدم‌تعهد هستند که مجموع تولید ناخالص داخلی آنها تقریبا برابر تولید ناخالص داخلی چین و حدود یک پنجم مجموع تولید ناخالص داخلی ۱۰اقتصاد بزرگ جهان است.

۱۰اقتصاد بزرگ جنبش عدم‌تعهد

رتبه اقتصاد در جنبش عدم تعهد نام کشور رتبه در اقتصاد جهان تولید ناخالص داخلی براساس برابری قدرت خرید(میلیارددلار)
۱ هند ۳ ۴۴۵۶
۲ اندونزی ۱۵ ۱۱۲۴
۳ ایران ۱۷ ۹۹۰
۴ عربستان سعودی ۲۳ ۶۸۲
۵ تایلند ۲۵۴ ۶۰۲
۶ آفریقای جنوبی ۲۵ ۵۵۰
۷ مصر ۲۶ ۵۱۸
۸ پاکستان ۲۷ ۴۸۸
۹ کلمبیا ۲۸ ۴۷۱
۱۰ مالزی ۲۹ ۴۴۶

تجارت ایران با کشورهای عضو عدم‌تعهد

کشورهای عضو جنبش عدم‌تعهد بیش از آنکه در فهرست مبادی کالاهای وارداتی ایران جای گرفته باشند، از جایگاه مناسب‌تری در فهرست بزرگ‌ترین مقاصد کالاهای صادراتی ایران برخوردارند به‌طوری که در میان ۱۰کشوری که بیشترین کالا را به ایران صادر می‌کنند، تنها دو کشور عضو این جنبش هستند، درحالی‌که در میان ۱۰کشوری که ایران بیشترین کالا را به آنها صادر می‌کند، هفت کشور عضو جنبش عدم‌تعهد محسوب می‌شوند.

۱۰شریک بزرگ ایران در واردات
(کشورهای عضو جنبش عدم‌تعهد با * مشخص شده اند)

رتبه نام کشور میزان واردات در سال ۱۳۹۰(میلیارد دلار)
۱ امارات متحده عربی* ۱۷،۴
۲ چین ۷،۳
۳ جمهوری کره ۴،۷
۴ آلمان ۳۴
۵ ترکیه ۳
۶ سوئیس ۲،۴
۷ فرانسه ۱،۷
۸ ایتالیا ۱،۶
۹ ژاپن ۱،۳
۱۰ هند* ۱،۱

۱۰شریک بزرگ ایران در صادرات
(کشورهای عضو جنبش عدم‌تعهد با * مشخص شده اند)

رتبه نام کشور

میزان صادرات در سال ۱۳۹۰(میلیارد ریال)

۱ چین* ۵،۶
۲ عراق* ۵،۱
۳ امارات متحده عربی* ۴،۵
۴ هند* ۲،۷
۵ افغانستان* ۲،۱
۶ ترکیه ۱،۴
۷ جمهوری کره ۱،۳
۸ سنگاپور* ۱،۳
۹ اندونزی* ۱،۱
۱۰ پاکستان* ۰،۶

ذخایر ارزی جنبش عدم‌تعهد

ذخایر ارزی و طلای کشورهای عضو جنبش عدم‌تعهد بیش از ۲۸۵۰میلیارد دلار برآورد شده است که بیش از ۲۵درصد ذخایر ارزی جهان را شامل می‌شود و اگر چین با ذخایر ارزی ۳۲۳۶میلیارد دلاری استثنا شود سهم ذخایر ارزی کشورهای عضو این جنبش از ذخایر جهانی بیش از ۳۵درصد است.

با بررسی آمارهای بین‌المللی از ذخایر ارزی و طلای کشورها مشخص می‌شود که کشورهای آسیایی بیشترین ذخایر ارزی جهان را در اختیار دارند و در این بین چین با ذخیره ارزی و طلای ۳۲۳۶میلیارد دلاری در صدر قرار دارد.

جایگاه کشورهای عدم‌تعهد در میان تولیدکنندگان نفت

بازار نفت یکی از بازارهایی است که اعضای جنبش عدم‌تعهد در آن از جایگاه نسبتا قابل توجهی برخوردار هستند چرا که در میان ۲۰تولید‌کننده بزرگ نفت در جهان، ۱۱کشور عضو جنبش عدم تعهد‌‌بوده و البته در این میان چین، مکزیک و برزیل نیز به‌عنوان ناظر جنبش عدم‌تعهد در میان تولیدکنندگان بزرگ نفت جای‌گرفته‌اند. در سال۲۰۱۱ میلادی ۲۰تولیدکننده بزرگ نفت جهان در مجموع روزانه ۷۸میلیون و ۴۷۳هزار بشکه نفت تولید کرده‌اند که سهم اعضای جنبش عدم تعهد از این میزان تولید، ۴۶میلیون و ۵۹۲بشکه یعنی حدود ۶۰درصد کل تولید ۲۰تولیدکننده بزرگ بوده است.

اعضای جنبش عدم‌تعهد که در میان ۲۰تولیدکننده بزرگ نفت جهان جای گرفته اند

رتبه از نظر تولید نفت در میان اعضای جنبش عدم تعهد نام کشور رتبه در میان ۲۰ تولیدکننده بزرگ نفت جهان براساس آخرین داده های سالانه موجود میزان تولید(بشکه در روز)
۱ عربستان سعودی ۱ ۱۵۵۴۰۰۰۰
۲ ایران ۴ ۴۱۷۲۰۰۰
۳ امارات‌متحده‌عربی ۸ ۲۷۹۸۰۰۰
۴ کویت ۱۰ ۲۴۹۴۰۰۰
۵ ونزوئلا ۱۱ ۲۴۷۲۰۰۰
۶ عراق ۱۲ ۲۳۹۹۰۰۰
۷ نیجریه ۱۴ ۲۲۱۱۰۰۰
۸ لیبی ۱۵ ۲۲۱۰۰۰۰
۹ الجزایر ۱۶ ۲۱۲۵۰۰۰
۱۰ آنگولا ۱۷ ۱۹۴۸۰۰۰
۱۱ اندونزی ۲۰ ۱۴۲۳۰۰۰


RSS

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.