انجمن زبان‌شناسی حقوقی تأسیس شود

به گزارش خبرگزاری مهر، مراسم رونمایی از کتاب زبان شناسی حقوقی (درآمدی بر زبان، جرم و قانون) صبح امروز ۲۰ تیرماه در سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی برگزار شد.

در این نشست سیروس عزیزی و نگار مومنی، مولفان اثر، محمد سلگی رئیس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، فرزان سجودی زبان شناس و دانشیار گروه نمایش دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر تهران، علی رحیمی، استادیار در حوزه زبان‌شناسی کاربردی و عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان و بلقیس روشن استادیار رشته زبان شناسی و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور به بحث و بررسی درباره جنبه‌های مختلف کتاب «زبان شناسی حقوقی درآمدی بر زبان، جرم و قانون» پرداختند.

در ابتدای این نشست محمد سلگی، رئیس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی با اشاره به فعالیت این سازمان در راستای چاپ، تولید و عرضه کتاب بیان کرد: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی در سه زمینه فعالیت می کند؛ فعالیت اول چاپ و تولید کتاب است؛ در سال ۱۳۸۹ حدود ۳۸۰ عنوان کتاب به چاپ رسیده است و در سال ۱۳۹۰، ۳۵۰ عنوان کتاب از سوی این سازمان به چاپ رسیده است. علاوه بر بحث تولید کتاب، در ۴۰ دانشگاه کشور فروشگاه دائمی کتاب برای توزیع آثار جهاد دانشگاهی وجود دارد.

سلگی از ترویج کتاب به عنوان دیگر فعالیت سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی نام برد و افزود: علاوه بر فعالیت در حوزه چاپ و نشر کتاب، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی جشنواره کتاب سال دانشجویی و پایان نامه برتر را برگزار می کند که پانزدهمین جشنواره پایان نامه سال دانشجویی تا یک ماه آینده و نوزدهمین جشنواره کتاب سال دانشجویی همزمان با بیستمین دوره هفته کتاب برگزار خواهد شد.

رئیس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی از برنامه های نقد کتاب، بررسی و تحلیل مسائل حوزه کتاب و کتابخوانی در قالب میزگرد، تهیه و تدوین نقدنامه ها، اهدای کتاب به کتابخانه ها و اجرایی برنامه هایی همزمان با هفته کتاب در دانشگاه ها به عنوان دیگر فعالیت های سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی یاد کرد.

وی در پایان درباره ویژگی های کتاب زبان شناسی حقوقی، درآمدی بر زبان، جرم و قانون و با قدردانی از مولفین اثر اظهار کرد: موضوع زبان شناسی حقوقی موضوع ارزشمندی بود و زمانی که مولفان کتاب مراجعه کردند، داوران آن را بسیار پسندیدند و این موضوع از بحث های اساسی جامعه است و امیدواریم انتشار این کتاب باعث رشد این موضوع در دانشگاه ها شود.

تدوین یک تحقیق مدون؛ هدف نگارش کتاب زبان شناسی حقوقی

سیروس عزیزی یکی از مولفین کتاب زبان شناسی درآمدی بر زبان، جرم و قانون نیز در این نشست با توضیحاتی درباره این کتاب  تصریح کرد: تدوین و تألیف این کتاب بیش از دو سال به طول انجامید و برای گردآوری منابع ما هر روز _ بدون تعطیلی _ به اداره آگاهی مراجعه می کردیم. اداره آگاهی بیش از ۲۰ اداره وجود دارد که مراجعه به آنها برای ما خیلی مشکل بود؛ به دلیل اینکه گاهی با مجرمین خطرناکی مواجه بودیم و گاهی نیز پروندها مسائل امنیتی داشتند.

وی در پایان هدف از تألیف این کتاب را نبود مطلب مدونی از زبان شناسی حقوقی دانست و گفت: تعابیر زیادی از زبان شناسی حقوقی موجود است و  پس از تحقیقات بسیار به این نتیجه رسیدیم که زبان شناسی حقوقی بهترین عنوان برای این کتاب است.
 

بخشی از کارکرد زبان شناسی ارائه مفهوم حقوقی است

در ادامه نشست فرزان سجودی، زبان شناس و دانشیار گروه نمایش دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر تهران  ضمن تجلیل از مولفان کتاب زبان شناسی حقوقی (درآمدی بر زبان، جرم و قانون) گفت: کتاب زبان شناسی حقوقی (درآمدی بر زبان، جرم و قانون) توانست خلأ جدی در حوزه تألیفات زبان شناسی حقوقی را پر کند. با تألیف این کتاب قدم بسیار ارزشمندی در این زمینه برداشته شد و ما هم اکنون با یک کتاب تألیفی روبرو هستیم که کار بسیار دشواری بوده است. این کار محصول فعالیت کتابخانه ای نبوده است و مولفان برای گردآوری آن دشواری های زیادی را پشت سر گذاشته اند و هم اکنون محصول این فعالیت در قالب کتاب وجود دارد و در واقع پایه های جدی بین زبان شناسی و حقوق را بنا گذاشته است.

وی در بخش دوم گفته های خود به کاربرد زبان در بازجویی ها اشاره کرد و گفت: در فیلم ها دیده می شود هرکس را که دستگیر می کنند حقوق متهم را به وی یادآوری می کنند و این یعنی اهمیت زبان در قضاو.ت. حتی واژگان و ساختارهای نحوی علیه متهم نشان دهنده اهمیت زبان است. از همان لحظه بازجویی و مراحل پایان دادرسی هرچه تولید شود تولید متن نوشتاری است و از طریق نوشته ها و گفته ها به قضاوت رسیده است.

سجودی ادامه داد: گاهی قوانین شامل کنوانسیون های بین المللی می شود که در این باره زبان شناسان به درک آن کمک بسیار می کنند. گاهی در جلساتی در سطح بزرگتر بر سر یک کلمه بحث می شود و بحثی که صورت می گیرد ماهیت زبان شناسی دارد و بخشی از کار زبان شناسی که مفهوم حقوقی است به خوبی در این کتاب ذکر شده است.
 

دانشیار گروه نمایش دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر تهران با توجه به کاربردهای مختلف زبان شناسی حقوقی افزود: کار زبان شناسی حقوقی تنها کمک به قاضی نیست زبان شناسی حقوقی حتی در مواقعی به متهم هم کمک می کند و حتی می توان یکی از کارکردهای زبان شناسی حقوقی کمک به کل آیین دادرسی است.

یکی از دیگر از کارکردهای زبان شناسی حقوقی کمک به زبان شناسان در ارائه نظریات زبان شناسی است. متأسفانه جریان قالب در مطالعات زبانی، جریان فرمالیستی است. جریان فرمالیستی به مطالعات نحوی اشاره دارد و چون قالب است به عنوان یک جریان بازدارنده عمل می کند و به همین دلیل همیشه یک جریان انتزاعی از زبان شناسی وجود دارد و به مسائل قدرت می پردازد.

وی در پایان گفت: اهمیت حوزه زبان شناسی حقوقی در این است که یک مسئله مهم به نام تفسیر وجود دارد و وقتی موضوعی مکتوب شد تفسیر به وجود می آید یعنی نوشته یا قانون چگونه باید تفسیر شود .
 
بین زبان شناسی و حقوق رابطه تنگاتنگ وجود دارد

سپس علی رحیمی استادیار در حوزه زبان شناسی کاربردی و عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان با بیان اینکه کتاب زبان‌شناسی حقوقی (درآمدی بر زبان، جرم و قانون) کار ارزشمندی در حیطه جرم شناسی است اضافه کرد: سه گرایش در حوزه زبان شناسی حقوقی وجود دارد که در این باره باید از پژوهش با محوریت زبان در متون و رویدادهای حقوقی، پژوهش با محوریت نقش زبان شناسی در رویدادهای حقوقی و پژوهش با محوریت مسائل نو و پدیده های جدید مانند دزدی هویت اینترنتی نام برد.

وی ادامه داد: متون حقوقی بسیار پیچیده است در نتیجه زمانی که ابزار قدرت می شود توانایی درک مطلب را ندارد و یکی از کارهای زبانشناسی حقوقی قابل فهم کردن این متون برای مخاطبان مختلف است.

رحیمی با تعریف زبان شناسی کاربردی افزود: زبان‌شناسی کاربردی شاخه‌ای از زبان است که دلمشغولی‌های اصلی آن کاربرد نظریه‌های زبان شناختی است. طبق گفته فاستر بین زبان شناسی و حقوق رابطه تنگاتنگ وجود دارد که یکی از حلقه ها ارتباط سبک شناسی حقوقی است که نیاز به آن در دادگاه کاملا مشهود است.

این عضو هیئت علمی دانشگاه کاشان در پایان بیان کرد: یکی از مسائلی که زبان شناسان به حقوق دانان کمک می کنند مسئله تغییر است و قوانین قابل تفسیر هستند و می توانند به روش های مختلف تفسیر شوند.

جای خالی انجمن زبان شناسی حقوقی

در پایان نشست نیز بلقیس روشن، استادیار زبان شناسی و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور بر لزوم زبان شناسی حقوقی در دادگاه ها اشاره کرد و افزود: در دادگاه نیاز به زبان شناسی حقوقی بسیار احساس می شود و خوشبختانه مولفین این کتاب به نتیجه رسیده اند و این کتاب از این لحاظ بسیار پربار و تعامل میان زبان شناسی و حقوق در این کتاب به خوبی دیده می شود.
روشن با اعتقاد بر اینکه خلأ انجمن زبان شناسی حقوقی احساس می شود گفت: کتاب  ‹‹زبان شناسی حقوقی (درآمدی بر زبان، جرم و قانون) ›› اثری است که هم در حوزه زبان شناسی خرد و زبان شناسی کلان کاربرد دارد. در حال حاضر جای خالی انجمن زبان شناسی حقوقی بسیار احساس می شود. موسسات زبان شناسی صرفا کارهای تخصصی انجام می دهند و یکی از راهکارهای آشنایی مخاطبان با مفاهیم حقوقی این است که به ساده سازی مطالب حقوقی بپردازند.

وی در پایان با توضیحاتی درباره اصول گرایس تصریح کرد: اصول گرایس، اصولی هستند که در مکالمه باید رعایت شود تا این مکالمه ادامه پیدا کند. در دادگاه خوانده (متهم) این اصول را انکار می کند. اگر اصول گرایس را بررسی کنیم می توانیم به نتایج خاصی برسیم که آیا خواهان و خوانده واقعیت را می گویند یا خیر.

در پایان این نشست از سیروس عزیزی و نگار مومنی مولفان کتاب  زبان شناسی حقوقی (درآمدی بر زبان، جرم و قانون) تقدیر شد.