اکونومیست: اوباما باید کنگره را برای کاهش تحریم‌های ایران متقاعد کند

اکونومیست نوشت: روز ۱۵ اکتبر وزیر امور خارجه ایران و رئیس تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران با وجود آنکه از کمر درد شدید رنج می‌برد حدود یک ساعت به شرح اقدامات اولیه اعتماد ساز برای رسیدن به طرح نهایی دربارهٔ برنامه هسته‌ای ایران پرداخت. بر اساس این طرح در مقابل محدودسازی برنامه هسته‌ای ایران، باید حق غنی‌سازی اورانیوم ایران نیز برسمیت شناخته شود و تحریم‌هایی که اقتصاد ایران را تحت فشار قرار داده برداشته شود. هم محمد جواد ظریف و هم «عباس عراقچی» معاون وزیر امور خارجه که مذاکرات با «وندی شرمن» سر گروه تیم آمریکایی را به پیش می‌بردند به زبان انگلیسی مسلط بودند.

اکونومیست در ادامه گزارش خود نوشت: بعد از سال‌ها ناامیدی و بن بست در مذاکرات میان ایران و شش قدرت جهانی، هنوز بسیار زود است که دربارهٔ دستیابی به موفقیت صحبت کرد. اما جزئیاتی که ظریف در توضیحاتش با عنوان «پایان بحران غیر ضروری، گشایش افق‌های نو» مطرح کرد و همچنین جدیتی که ایرانیان قصد دارند تا طی آن نگرانی غرب دربارهٔ ابعاد احتمالی برنامه هسته‌ایشان برطرف کنند بی‌سابقه بود.

امیدها در این باره که انتخاب رئیس جمهور میانه‌رو ممکن است به تغییر رویکرد منتهی شود حاصل شده است. در بیانیه مشترک پس از پایان نشست دو روزه مذاکرات، «کاترین اشتون» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و محمد جواد ظریف مذاکرات را «واقعی و رو به جلو» توصیف کردند.

گفت‌وگوها طی ۳ هفته آینده از سر گرفته می‌شود و طی آن تلاش خواهد شد تا اولین مرحله پیشرفت حاصل شود.

گزارش اکونومیست تاکید دارد که گام اولی که باید تثبیت شود چارچوب مورد توافق میان شش قدرت و ایران است که وضعیت نهایی برنامه هسته‌ای ایران و اهداف مشترک دو طرف را مشخص می‌کند. این اقدامات با گام دوم همراه خواهد شد که طی آن ایران یک سری از اقدامات برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای انجام خواهد داد که با کاهش گام به گام تحریم‌های غرب به ویژه در زمینه صادرت نفت و گاز و اقدامات اقتصادی که بازرگانی ایران با باقی جهان را با چالش مواجه کرده همراه خواهد شد.

اکونومیست در ادامه گزارش خود نوشت: باراک اوباما باید کنگره شکاک را دربارهٔ کاهش تحریم‌ها متقاعد کند که این موضوع با واکنش‌های «بنیامین نتانیاهو» اول وزیر اسرائیل همراه خواهد بود. کلید هر گونه توافق با ایران موافقت تهران با پروتکل الحاقی سازمان انرژی اتمی است که به بازرسان اجازه می‌دهد به طور سرزده به تاسیسات هسته‌ای ایران سرکشی کنند. از سوی دیگر هنوز مشخص نیست که ایران تا چه اندازه آمادگی دارد تا نگرانی‌ها دربارهٔ برنامه کنونی هسته‌ای خود را کاهش دهد. ایران حجم غنی سازی اورانیوم خود را در کمتر از دو سال قبل دو برابر کرده است. بر اساس گزارش پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ماه آگوست، ایران هم اکنون ۱۸ هزار و پانصد سانتریفیوژ IR-1 دارد و بیش از ۱۰۰۰ سانتریفیوژ پیشرفته IR-2 دارد که می‌تواند تا ۵ برابر بیشتر از نمونه قبلی خود به غنی سازی بپردازد.

نشریه اکونومیست در ادامه با اشاره به تاسیسات هسته‌ای ایران می‌نویسد: تاسیسات هسته‌ای ای ایران در نزدیکی شهر قم که در زیر کوه قرار دارد  یکی از چالش‌ها است. پایگاه اینترنتی فردو ۲ هزار و ۷۰۰ سانتریفیوژ دارد که به تنهایی می‌تواند ماهانه ۴۰ کیلوگرم اورانیوم تا ۲۰ درصد غنی سازی شده تولید کند و این بدان معناست که ایران طی ۴ ماه می‌تواند اورانیوم لازم برای ساخت بمب را تولید کند.

بر اساس این گزارش، رآکتور آب سنگین اراک نیز چالش سخت دیگری است. در حالی که این رآکتور در اواخر سال ۲۰۲۴ به بهره‌برداری خواهد رسید برای ایران جایگزین دیگری با نام پلوتونیوم فراهم می‌کند که مسیری برای ایجاد شکافت هسته‌ای برای ساخت بمب ایجاد می‌کند.

اکونومیست در پایان گزارش خود نوشت مهمترین سوال این است که تا چه اندازه انعطاف از سوی تهران با موافقت رهبر ایران همراه خواهد شد.