باستانی ‌پاریزی در هیچ قالب تاریخی نمی‌گنجد

به گزارش ممتاز نیوز؛ پس از نمایش این مستند، نشست نقد و بررسی “از پاریز تا پاریس” با سخنان محمد بقایی ماکان، پژوهشگر تاریخ و فلسفه آغاز شد.

این پژوهشگر تاریخ و فلسفه با طرح این پرسش که چرا نسل جوان امروز نسبت به چهره‌های فرهنگی این سرزمین هیچ شناختی ندارند، به بیان خاطره‌ای پرداخت و گفت: “چند روز پیش که برای انجام کاری به بانک رفتم، در گیشه بانکی کارمند جوانی به نام آناهیتا در حال انجام کار بانکی‌ام بود. دیدن چنین نامی میان نام‌های عجیب بعضی هموطنان که این روزها بسیار هم کم نیست، خوشحالم کرد و پرسیدم که آیا معنی نامش را می‌داند؟ گفت بله، آناهیتا یعنی فرشته آب. از او پرسیدم که آیا از آناهیتا چیزی بیشتر می‌داند؟ و او گفت خیر، چیزی بیشتر نمی‌دانم، به او پیشنهاد دادم که اگر به دنبال اطلاعات بیشتری دربارهٔ نام آناهیتا است، می‌تواند به کتاب “خاتون هفت قلعه” مراجعه کند. هنگامی‌که نام نویسنده را پرسید و جواب دادم باستانی‌پاریزی، فهمیدم که انگار شخصی به نام باستانی‌پاریزی را اصلا نمی‌شناسد؛ وقتی از بانک خارج شدم با خود گفتم چرا نسل جوان ما هیچ شناختی از چهره‌های فرهنگی سرزمین خود ندارند. در لحظات پایانی این مستند نیز، هنگامی‌که استاد بارانی به تن از دانشکده ادبیات خارج می‌آید، عجیب است که دانشجویی به وی توجه نمی‌کند و در زیر باران هیچ چتری برایش گرفته نمی‌شود. نسل امروز از شخصیت‌های بزرگ خود، هیچ شناختی ندارد و این مسئله بسیار تاسف انگیز است.”

بقایی ماکان در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به تنوع فعالیت‌های استاد باستانی‌پاریزی اضافه کرد: “باستانی‌پاریزی در هیچ قالب تاریخی نمی‌گنجد. سبک باستانی همه چیز است و هیچ کدام نیست. باستانی، تاریخ‌نگار، طنزنویس، روزنامه‌نگار، موسیقی‌دان، استاد دانشگاه و روشنفکر فعالی است که برای معرفی هر کدام باید فیلم جداگانه‌ای ساخته شود. آنچه میرهاشمی نمی‌توانست در فیلمش بیاورد به‌ سبب گستردگی و وسعت فعالیت‌ها و زندگی این استاد است. باستانی‌پاریزی همیشه باستانی و همیشه پاریزی است. مقصودم اینست که امروز می‌بینیم پس از گذشت بیش از ۳۰ سال، باستانی‌پاریزی همین‌طور مانده است. باستانی دگرگون نشد چراکه این تغییرها تلون است و نه تحول. جریان روشنفکری ایران اگر چند نفر مانند باستانی‌پاریزی داشت، کارش به این‌جا نمی‌کشید که اکنون رسیده است.”

در ادامه این مراسم، جواد میرهاشمی، کارگردان مستند “از پاریز تا پاریس” نیز پشت تریبون قرار گرفت و با بیان این‌که استاد باستانی‌پاریزی به‌ دلایلی نتوانسته در این مراسم حضور داشته باشد، در سخنانی دربارهٔ چگونگی و روند ساخت این مستند، گفت: “پاییز سال ۱۳۸۷ فیلمبرداری این مستند آغاز شد و اولین صحنه فیلم، سکانس پایانی است، همان‌جا که استاد از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران خارج می‌شود و از فیلمبردار خواسته بودم تا مخفیانه پشت سر استاد برود و از وی فیلم بگیرد، اما هنگامی‌که استاد در خیابان دانشگاه در حال قدم برداشتن بود، دو دانشجو از هم می‌پرسند که وی کیست؟ همین مسئله سبب می‌شود استاد که تا آن روز موافق فیلمبرداری در خانه‌اش نبود، قبول کند تا دیگر صحنه‌ها را در منزل وی بگیریم. آخرین فردی که در این مستند جلو دوربین رفت، نیز خود استاد بود. پیش از آن تمام صحنه‌های پاریز، پاریس و دیگر گفت‌وگوها انجام شد.”

کارگردان مستند “از پاریز تا پاریس” در پایان خاطر نشان کرد: “تمام اتفاق‌هایی که در روند فیلمبرداری رخ می‌داد غیرقابل پیش‌بینی بودند. نشناختن و ناآگاهی آن دو دانشجو دربارهٔ استاد سبب شد تا ندانسته سبب خیر شوند و ما به خانه استاد راه پیدا کنیم؛ اما متاسفانه این ناآگاهی دربارهٔ چنین استادانی مسئله ناراحت‌کننده‌ای به‌شمار می‌رود که امیدوارم این روند روزی تغییر پیدا کند.”

انتهای پیام/۳۲/