با قدیمی ترین بستنی ایرانی آشنا شوید

۱۸:۴۴ (پنج شنبه ۱۴ اردیبهشت ) اخبار مرتبط نسخه چاپی

اولین بستنی فروشی در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه در ایران افتتاح شد.

تاریخچه نوبر بهار از میرزا رضا کرمانی قاتل ناصرالدین شاه در روز پنجشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۱۳ در تهران از دکان ممد ریش بستنی خرید و خورد. روز بعد هنگام ظهر ناصرالدین شاه را داخل حرم مطهر حضرت عبدالعظیم(ع) ترور کرد.مامورین نظمیه که سرگرم تحقیق و تفحص درباره ریشه های ترور بودند وقتی دانستند یکروز قبل میرزارضا از ممد ریش بستنی خریده و خورده است به سراغ او رفتند و او را به نظمیه برده و شکنجه اش کردند و مرتبا می پرسیدند در بستنی چه ریخته بودی که میرزارضا آن قدر جرات بخشیده بود که شاه مملکت را کشد. زودباش بگو و حقیقت را بیان کن.

بستنی فروشی که صاحب آن«ممد بستنی» بود در تهران اقدام به تهیه نوعی بستنی خامه ای کرد که از سوی مردم مورد توجه بسیار قرار گرفت. برای تهیه این بستنی که تکه های ثعلب به وفور در آن دیده می شد، یخ و نمک را درون بشکه ای می ریختند و بشکه را پر از شیر می کردند و پس از آن در بشکه را می بستند و به هر ترتیبی که بود آن را خوب تکان می دادند. به این شکل اولین بستنی در ایران تهیه شد. پس از آن بسیاری از افراد به صورت دوره گرد اقدام به تهیه و فروش این نوع بستنی کردند. بستنی ممد ریش شهرت زیادی در تهران به دست آورد. بستنی فروشی او در جنوب شهر بود و در بهار و تابستان غلغله ای در دکان دو نبش او که سه نبش و چهارنبش هم شد بر پا می شد او تا حدود سال های ۱۳۳۵-۱۳۳۴ زنده بود.

بستنی خامه ای پر از گلاب و خامه و هل و بسیار مایه دار و کش آمدنی، کاملا سفید مانند برف لای دو نان مخصوص معروف به حصیری که روزانه چند هزار دانه از آن به فروش می رفت. سال ها بستنی به همان سادگی و رنگ شیری عرضه می شد تا اینکه در حدود سال ۱۳۲۹ بستنی ماشینی کالیفرنیا به بازار آمد و ذایقه ها بدان عادت کرد. بعدها بستنی زعفرانی زرد رنگ نیز شهرت یافت .
از آنجایی که در ابتدا بستنی در ظروف غیر بهداشتی برای خریداران سرو می شد، دوره گردان اقدام به قرار دادن بستنی لای دو تکه نان به نام «نان حصیری» کردند. با این کار بسیاری از خریداران که تا آن زمان تمایل به خوردن بستنی داشتند اقدام به خرید آن نمودند.
از آن پس طرفداران بستنی در ایران دو چندان شد. بستنی نانی در ایران سال ها ذائقه ها را به سوی خود جلب می کرد اما موج دوم تمایل ایرانیان به بستنی در زمان مظفرالدین شاه به راه افتاد. در آن زمان فردی به نام« اکبر مشهدی» با ممد بستنی آشنا شد و در ۱۹ سالگی از طریق نزدیکان او به دربار مظفرالدین شاه راه یافت.

او تا آخر عمر قاجاریه در دربار بستنی سرو می کرد.پس از به سلطنت رسیدن رضا خان اکبرمشهدی از دربار اخراج شد و به واسطه پولی که در دربار مظفرالدین شاه پس انداز کرده مغازه بستنی فروشی «اکبرمشدی» را در میدان راه آهن تهران راه اندازی کرد. آن زمان هنوز یخچال ساخته نشده بود وی مجبور بود برای تهیه یخ از یخچال های طبیعی راه های طولانی تا کوه های شمال شهر را طی کند . گاه تا عمق ۶۰ متری در دل یخچال های طبیعی پایین برود تا ذره ای یخ بدست بیاورد.

ویژگی بستنی اکبرمشدی، وجود خامه، گلاب و زعفران درونش بود که آن را از بستنی های دیگر متمایز می ساخت.

با گذشت سال ها و افزایش شهر نشینی و بالار فتن مشتریان بستنی ، بستنی به تدریج به صورت لیوان کاغذی عرضه شد، انواع رنگ ها بستنی توت و شاه توت و قهوه و کاکائو و پرتقال و لیمو و آناناس و موز و غیره در بازار بسیار پررونق است.

اکنون انواع بستنی ها در ایران عرضه می شود و البته بستنی های تهیه شده در کارخانه های معروف که پس از تولید در کامیون مجهز به سردخانه به فروشگاه ها انتقال یافته و در یخچال فروشگاه ها قرار میگیرد ، فروش بسیار گسترده تری دارد./ف

 .

.

.

.

.

.

.

.

.

.

باشگاه خبرنگاران