حمید سمندریان در سال ۱۳۱۰ در تهران متولد شد. شروع فعالیت تئاتریش در حین تحصیل در دوره متوسطه بود او در کلاسهای تئاتر و هنر پیشگی استادان حسین خیرخواه ـ شباویز و نصرت کریمی شرکت و تحصیل نموده است این کلاسها زیر نظر استاد عبدالحسین نوشین اداره میشد. حمید سمندریان همچنین ویلون مینواخت و از شاگردان ذوالفنون بود.
وی پس از اتمام دوره دبیرستان به اروپا سفر کرد و در آلمان دوره مهندسی شوفاژ سانترال را در دانشگاه صنعتی برلین گذراند اما بعد از آن به کنسرواتور عالی موسیقی و هنرهای نمایشی هامبورگ وارد شد برخورد با تئاتر آنقدر برایش گسترده بود که مجالی برای موسیقی نمیگذاشت و شاید برای همیشه از موسیقی خداحافظی کرد.
وی طی شش سال به صورت آکادمیک تحت تعلیم ادوارد مارکس که یکی از استادان برجسته تئاتر بود اصول و مبانی کارگردانی و بازیگری را آموخت و همزمان در آلمان به صورت حرفه ای مشغول به کار شد.
وی پس از پایان این دوره به دعوت اداره هنرهای نمایشی دراماتیک اداره کل هنرهای زیبای کشور به ایران برگشت و به سرعت نمایشنامه دوزخ یا در بسته اثر ژان پل سارتر را در تالار نوبنیاد همین اداره به روی صحنه آورد، ضمنا با همکاری دکتر مهدی فروغ به تاسیس (هنرستان آزاد هنرهای دراماتیک ) که وابسته به هنرهای زیبای کل کشور بود دست زد.
بعد از آن حمید سمندریان به دعوت مهندس هوشنگ، دکتر برکشلی و با همکاری دکتر مهدی نامدار دانشکده تئاتر دانشگاه تهران را بنیان گذاشتند و کار تدریس را بدون وقفه تا به امروز در دانشگاههای تهران و کلیه دانشگاهای تئاتری ادامه داد.
در سال ۱۳۷۳ به تاسیس کلاسهای آزاد بازیگری و کارگردانی دست زد که هنرجویان بسیار زیادی از آنجا فارغ التحصیل شدند و به عرصه حرفهای هنر وارد شدند.
حمید سمندریان در سالهای قبل از انقلاب سال ۱۳۴۲ گروه تئاتری منسجمی بهنام گروه هنری پاسارگاد تشکیل داد که افراد گروه عبارتاند از: پرویز پور حسینی ـ سعید پور صمیمی ـ پری صابری ـ اسماعیل محرابی ـ جمشید مشایخی ـ پرویز کاردان ـ محمد حفاظی ـ منوچهر فرید ـ ثریا قاسمی ـ اسماعیل شنگله ـ مهدی فخیم زاده و….
آثار کارگردانی تئاتر صحنهای توسط حمید سمندریان:
۱- «دوزخ» اثر ژان پل سارتر سال اجرا ۱۳۴۱
بازیگران: جمیله شیخی ـ رکن الدین خسروی ـ پرویز کاردان ـ عزت پریان
۲- «اشباح» اثر هنریک ایبسن سال اجرا ۱۳۴۲
بازیگران: جمیله شیخی ـ محمد علی کشاورز ـ عباس غفوریان ـ اسماعیل دادفر ـ عزت پریان
۳- «مردههای بیکفن و دفن» اثر ژان پل سارتر
سالهای اجرا ۱۳۴۲ و ۱۳۵۷
بازیگران: محمد علی کشاورز ـ منوچهر فرید ـ پرویز فنی زاده ـ اسماعیل محرابی ـ پری صابری ـ جمشید مشایخی
۴- «طبیب اجباری» اثر مولیر سال اجرا ۱۳۴۳
بازیگران: محمدعلی کشاورز ـ پرویز فنیزاده ـ اسماعیل محرابی ـ مسعود فقیه ـ شکوه نجمآبادی ـ سعید پورصمیمی
۵- «هرکول و طویله اوجیاس» اثر دور نمات سال اجرا ۱۳۴۴
بازیگران: پرویز صیاد ـ محمد گودرزی ـ محمد حفاظی ـ ثریا قاسمی ـ عباس یوسفیانی ـ سیروس ابراهیمزاده ـ فریده صابری
۶- «ملاقات بانوی سالخورده» اثر فردریش دورنمات سال اجرا ۱۳۵۱
بازیگران جمیله شیخی ـ آذر فخر ـ اکبر زنجانپور ـ محمود هاشمی ـ علی رامز ـ غلامرضا طباطبائی
۷- «نگاهی از پل» اثر آرتور میلر سال اجرا ۱۳۴۸
بازیگران: اکبر زنجانپور ـ سوسن تسلیمی ـ خسرو فرحزادی ـ اسماعیل دادفر ـ پروین دولتشاهی
۸- «مرغ دریائی» اثر آنتوان چخوف سال اجرا ۱۳۵۶
بازیگران: جمیله شیخی ـ محمدعلی کشاورز ـ قاسم سیف ـ هما روستا ـ جمال اجلالی ـ محمد مطیع ـ منوچهر فرید ـ سرور رجائی- آتیلا پسیانی ـ سروش خلیلی و…..
۹ ـ «کرگدن» اثر اوژن یونسکو سال اجرا ۱۳۵۱
بازیگران: عزت ا… انتظامی ـ پرویز صیاد ـ اسماعیل دادفر ـ محمد حفاظی ـ مهدی فخیمزاده ـ پروین دولتشاهی ـ فریده صابری ـ عباس یوسفیانی ـ محمود شیبانی و….
۱۰- «بازی استریندبرگ» اثر فردریش دورنمات
سال اجرا ۱۳۵۱-۱۳۷۸
بازیگران: محمدعلی کشاورز ـ اسماعیل شنگله ـ هما روستا
۱۱- «دایره گچی قفقازی» اثر برتولت برشت سال اجرا ۱۳۷۷
بازیگران: سعید پور صمیمی ـ آزیتا حاجیان ـ سهراب سلیمی ـ حسن پورشیرازی ـ آرمان امید ـ جمال اجلالی و….
۱۲- «باغ وحش شیشهای» اثر تنسی ویلیامز سال اجرا ۱۳۴۲
بازیگران: پرویز فنیزاده ـ شهلا ریاحی ـ پری صابری ـ عباس مغفوریان
۱۳- «آندورا» اثر ماکس فریش سال اجرا ۱۳۴۶
بازیگران: سعید پورصمیمی ـ ثریا قاسمی ـ محمدعلی کشاورز ـ منوچهر فرید ـ پرویز پورحسینی ـ جمیله شیخی ـ اسماعیل دادفر ـ جمشید مشایخی ـ منوچهر فرید ـ پری امیر حمزه ـ اسفندیار شهیدی و….
۱۴ـ «ازدواج آقای میسیسیپی» اثر فردریش دورنمات سال ۱۳۶۸
بازیگران: رضا کیانیان ـ احمد آقالو ـ میکائیل شهرستانی ـ هما روستا ـ نورالدین استوار ـ جمال اجلالی ـ رضا عمرانی ـ قاسم زارع و…..
۱۵- «لئوکادیا» اثر ژان آنوی سال اجرا ۱۳۴۳
بازیگران: پرویز پورحسینی ـ سعید پورصمیمی ـ محمدعلی کشاورز ـ محمد حفاظی ـ شکوه نجمآبادی – عصمت صفوی
حمید سمندریان در رادیو صدای ایران تعدادی نمایشنامه را ترجمه کرده که کارگردانی آن را نیز به عهده داشته است:
۱- غروب روزهای آخر پاییز
نوشته فردریش دورنمات سال ۱۳۴۱
۲- پنچری
نوشته فردریش دورنمات سال ۱۳۴۱
۳- همزاد
نوشته فردریش دورنمات سال ۱۳۴۱
۴- اقدامات وگا
نوشته فردریش دورنمات سال ۱۳۴۱
۵- فیزیکدانها
نوشته فردریش دورنمات سال ۱۳۶۶
آثار اجرا شده در تلویزیون ملی ایران (تله تئاتر ) که ترجمه و کارگردانی این آثار به عهده حمید سمندریان بوده است:
۱- غروب روزهای پائیز
اثر فردریش دورنمات سال ۱۳۴۲
۲- بازی استریندبرگ
اثر فردریش دورنمات سال ۱۳۵۱
۳- خمره
اثر لوئیجی پیراندللو سال ۱۳۵۳
۴- جراحی پلاستیک
اثر پییر فراری سال ۱۳۴۰
۵- پلوفت (شبح کوچک )
اثر ماریا کل راماشادو سال ۱۳۴۰
۶- ساعت شش در خیابان آتن
اثر روژه فردیناند
۷- بهسوی دمشق
اثر اگوست استریندبرگ سال ۱۳۸۱
حمید سمندریان به دعوت پرفسور رگنبرگ استاد دانشگاه مونیخ و کارگردان تئاتر به انستیتو گوته دعوت شد و نمایشنامههای بسیاری را با بازیگران آلمانی روی صحنه برد. این همکاری بین سالهای ۵۱ تا ۵۷ ادامه داشت.
۱- شهاب آسمانی اثر فردریش دورنمات
۲- چگونه رنجهای آقای موکین پوت برطرف میشود
اثر پیتر وایس
۳- پنچری اثر فردریش دورنمات
۴- سانتا کروز اثر ماکس فریش
۵- راهب و راهزن اثر هاینریش بول
۶- خوزه اثر هاینریش بول
۷- خشم شدید فلیپ هوتس اثر ماکس فریش
۸- بالماسکه دزدان اثر ژان آنوی
۹- دوزخ اثر ژان پل سارتر
۱۰- ازدواج آقای میسیسیپی اثر فردریش دورنمات
۱۱- توراندخت اثر هیلدس هایمر
۱۲- مردههای بیکفن و دفن اثر ژان پل سارتر
حمید سمندریان در باب ترجمه آثار نمایشی در جامعه تئاتری:
۱- غروب روزهای پاییز اثر فردریش دورنمات
سال ۱۳۴۰ ناشر مروارید
۲- پنچری اثر فردریش دورنمات
سال ۱۳۴۲ ناشر مروارید
۳- ازدواج آقای میسیسیپی اثر فردریش دورنمات
سال ۱۳۴۱ نشر پیروز
۴- دایره گچی قفقازی اثر برتولت برشت
سال ۱۳۴۱ چاپ مجدد ۱۳۷۸
۵- اقدامات وگا و همزاد اثر فردریش دورنمات
سال ۱۳۴۱
۶- ملاقات بانوی سالخورده اثر فردریش دورنمات
سال ۱۳۴۲ چاپ مجدد ۱۳۷۸ نشر قطره
۷- رومولوس کبیر اثر فردریش دورنمات
سال ۱۳۶۹ مرکز هنرهای نمایشی
۸- باغ وحش شیشهای اثر تنسی ویلیامز
سال ۱۳۴۲ چاپ مجدد ۱۳۸۳ نشر قطره
۹- لئوکادیا اثر ژان آنوی
سال ۱۳۴۳ چاپ مجدد ۱۳۸۳ نشر قطره
۱۰- هرکول و طویله اوجیاس اثر فردریش دورنمات
سال ۱۳۴۳
۱۱- آندورا اثر ماکس فریش
سال ۱۳۴۷ انتشارات روز
۱۲- فیزیکدانها اثر فردریش دورنمات
سال ۱۳۵۰ چاپ مجدد ۱۳۸۳ نشر قطره
۱۳- خشم شدید فلیپ هوتس اثر ماکس فریش
سال ۱۳۵۰ چاپ مجدد ۱۳۷۰ نشر مرکز هنرهای نمایشی
۱۴ ـ فرشتهای به بابل میآید اثر فردریش دورنمات
سال ۱۳۵۲
۱۵- چگونه رنجهای آقای موکین پوت بر طرف میشود
سال ۱۳۵۳
۱۶- مکبث اثر ویلیام شکسپیر
سال ۱۳۵۵ چاپ مجدد ۱۳۸۳ نشر قطره
۱۷- بازی استریندبرگ اثر فردریش دورنمات
سال ۱۳۵۱ چاپ مجدد ۱۳۷۴ نسل قلم
منبع: سوره مهر
Tags:
کافهسینما-سینمای ایران