بی توجهی دولت و سقوط ۲۶۰ پله ای ایران در فهرست برترین ابررایانه های جهان

برترین ابررایانه کشور به دلیل اختصاص نیافتن اعتبارات توسعه ای از سوی دولت طی ۲ سال قبل، از فهرست ۱۰۰ ابر رایانه برتر جهان خارج شد وبدین ترتیب رتبه ایران در رده بندی ۵۰۰ ابررایانه برتر جهان ۲۶۰ پله سقوط کرد.

راه اندازی ابررایانه دانشگاه امیرکبیر در سال ۸۹ با امکان انجام ۸۹ هزار میلیارد پردازش در ثانیه ،نام ایران را در فهرست ۱۰۰ کشور دارنده پرسرعت ترین ابررایانه ها در جهان ثبت کرد ،اما به نقل از مدیرطرح کلان ابررایانه ملی دانشگاه امیرکبیر،متاسفانه تامین نشدن منابع مالی ازسوی دولت و معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری طی ۲ سال قبل برای ارتقای این ابر رایانه، سبب توقف برنامه های توسعه ای آن شده و برترین ابررایانه کشور با ۲۶۰ پله تنزل رتبه ، هم اکنون به رتبه ۳۷۰ برترین ابررایانه های جهان سقوط کرده است. ابر رایانه ها، قوی ترین رایانه های موجود در دنیا می باشند که قادرند با انجام چند هزار میلیارد عملیات در ثانیه مسائل پیچیده علمی و صنعتی را حل کنند. سعید شریفیان در گفت و گو با خراسان تصریح کرد:این ابررایانه برای بهبود رتبه و بازگشت به جایگاه اولیه خود نیازمند تامین بودجه است وتنها در این صورت است که می تواند به رتبه اولیه خود یعنی ۱۰۷ در رده بندی جهانی برگردد حال آن که متاسفانه از حدود ۲ سال پیش تاکنون برای تجهیز وبه روز رسانی آن بودجه ای اختصاص نیافته است . مدیرطرح کلان ابررایانه دانشگاه امیرکبیر این را هم اضافه کرد که در دولت دهم مقرر شد طرح کلان ابر رایانه ملی در زمره طرح های مهر ماندگار قرار گیرد و به این ترتیب سالانه بودجه ای برای توسعه ابررایانه در مواردی همچون افزایش ظرفیت پردازش و به روز رسانی دریافت کند اما با وجود گذشت ۲سال از این تصمیم بودجه ای برای این منظور به این طرح اختصاص داده نشد.وی از اعلام رقم بودجه موردنیاز برای تجهیز و به روز رسانی این ابر رایانه خودداری کرد.

 

ارائه طرح تحقیقاتی ارتقای رتبه ابررایانه ملی به معاونت علمی ریاست جمهوری

شریفیان همچنین یادآور شد که یک طرح تحقیقاتی برای ارتقای رتبه ابررایانه دانشگاه صنعتی امیرکبیر به معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری ارسال شده است و در صورت اختصاص بودجه برای تکمیل ابررایانه دانشگاه امیرکبیر، ایران دوباره به جمع ۱۰۰ کشور دارنده پرسرعت ترین ابررایانه ها در جهان باز می گردد. به نقل از عضو هیئت علمی دانشگاه امیرکبیر ، این ابررایانه باید در بخش ارتقای سخت افزاری ، ارائه سرویس های جدید و ایجاد شبکه به منظور ارائه خدمات به اشخاص خارج از دانشگاه تجهیز شود.

 

اجرای ۲۵۰ پروژه دانشگاهی با استفاده از توان محاسباتی برترین ابر رایانه کشور

"درحال حاضر ۷۰درصد ظرفیت وتوان محاسباتی ابررایانه ملی توسط دانشگاه های کشورو ۳۰درصدظرفیت آن نیزازسوی بخش صنعت استفاده می شود". شریفیان با اعلام این مطلب گفت : این ابررایانه در حال حاضر در همان ظرفیت زمان افتتاح و راه اندازی یعنی ظرفیت ۸۹ ترافلاپس باقی مانده است ومدتی نیز با اختلال مواجه شداما هم اکنون با وجود همه مشکلات، این ابررایانه کار سرویس دهی خود را به دانشگاه ها ی کشور و برخی صنایع انجام می دهد . در این راستا تاکنون بیش از ۲۵۰ پروژه کار شناسی ارشد و دکترا با استفاده از توان محاسباتی این ابر رایانه اجرا شده است.

 

ویژگی های فنی ابررایانه دانشگاه امیرکبیر

شریفیان در ادامه به ویژگی های فنی این ابررایانه اشاره و تصریح کرد : هم اکنون با کاهش جزئی ظرفیت پردازش، این ابررایانه دارای قدرت پردازش ۸۹ ترافلاپس و ۲۶۷ گره پردازشی و بیش از ۴ هزارو ۶۰۰ هسته پردازش است.وی حجم حافظه اصلی (RAM) این ابررایانه را بیش از ۹ ترابایت عنوان کرد و گفت: ظرفیت ذخیره سازی فعلی این ابررایانه بیش از ۱۶۰ ترابایت (هزار میلیارد بایت) است. همچنین در این ابررایانه ۶۰ نرم افزار کاربردی طراحی و نصب شده است. به نقل از وی، این ابر رایانه هم اکنون در مرکز پردازش فوق سریع دانشگاه امیر کبیر در حال استفاده است و با افزایش ظرفیت آن ،می توان در حوزه هایی چون مدل سازی و تحلیل اجسام پرنده مانند هواپیما و ماهواره، مطالعه استراتژیک مخازن نفت، تحلیل مطالعات لرزه نگاری و همچنین محاسبات در حوزه نانوفناوری ،پژوهش های مولکولی و شیمیایی ،آنالیز سازه نفوذ داروها در داخل سلول ها و… از این ابر رایانه استفاده کرد که ارتقای این ابررایانه نیز به تامین بودجه بستگی دارد .

 

برترین ابررایانه های جهان

به گفته مدیر طرح کلان ابررایانه ملی، همه ساله آخرین رتبه بندی ابررایانه ها در وب سایت Top 500 اعلام می شود که بر این اساس طبق آخرین رتبه بندی که در نوامبر ۲۰۲۴ (آبان امسال ) انجام شد، برترین ابررایانه های جهان هم اکنون در اختیار کشور هایی مانند چین ، آمریکا ، ژاپن و آلمان است.