تام هنکس در نهم جولای سال ۱۹۵۶ میلادی در کالیفرنیا بدنیا آمد و به مانند بسیاری از بازیگران هم نسل خود بازیگری را از دوران دبیرستان آغاز کرد و به بازی در تئاتر مشغول شد.
پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه کالیفرنیا، هنکس به بازی در نقش های کوتاه در مجموعه های کمدی تلویزیونی پرداخت تا اینکه در سال های ابتدایی دهه ۸۰ میلادی پای او به سینما باز شد.
فیلم کمدی ‘شلپ’ نخستین کار سینمایی وی بود که با فروش مناسبی هم مواجه شد، هرچند که هنکس نقشی کوتاه در آن داشت.
اما فیلمی که وی را به شهرت رساند، ‘بزرگ’ ساخته پنی مارشال بود که وی در نقش مردی جوان که یکباره از نوجوانی به بزرگسالی پرتاب شده، ایفای نقش می کرد.
سادگی و معصومیت جاری در چهره تام هنکس به خوبی در بازی وی نیز تجلی پیدا کرد و به نقش جلوه غریبی بخشید.
هنکس در این فیلم نشان داد که در زمینه کمدی موقعیت، صاحب استعداد خاصی است که بعدها در فیلم هایی همچون ‘فارست گامپ’ آن را تکمیل کرد.
وی برای بازی در فیلم ‘بزرگ’ برای نخستین بار نامزد جایزه اسکار شد که فقط پنج سال بعد برای درام ‘فیلادلفیا’ موفق به کسب آن شد.
دهه ۹۰ میلادی را باید دوره شکوفایی سینمایی هنکس دانست، زیرا بهترین نقش های عمر خود را در این دهه ایفا کرد و به یکی از محبوب ترین بازیگران قرن بیستم تبدیل شد.
در سال ۱۹۹۳ میلادی در دو فیلم ‘بی خواب در سیاتل’ ساخته نورا افرون و ‘فیلادلفیا’ ظاهر شد که اولی یک کمدی – رمانتیک جذاب با بازی عالی هنکس و دیگری درامی تکان دهنده با محوریت بیماری مبتلا به ایدز بود که هنکس در نقش مرد بیمار، حضوری تاثیرگذار و غافلگیر کننده داشت.
کیفیت ایفای این نقش به حدی بود که سرانجام آکادمی اسکار را برای اعطای اسکار بهترین بازیگر نقش اول به او قانع کرد.
‘فارست گامپ’ ساخته رابرت زمه کیس از جمله آنهاست که کل فیلم روی دوش وی قرار گرفت و مهمترین عامل موفقیت اثر به حساب می آید.
وی در نقش یک عقب مانده ذهنی با توانایی های منحصر به فرد، چنان ظاهر شد که بازیگر دیگری را برای این نقش نمی توان متصور شد.
هنکس با ظرافت یک بندباز به خوبی روی لبه های تیز نقش راه رفته و آن را از غلتیدن به دام لودگی برحذر داشته است.
کسب دومین اسکار پیاپی برای ‘فارست گامپ’ که کاملا شایستگی اش را داشت، به یکباره هنکس را به یکی از قدرتمندترین و محبوب ترین بازیگران هالیوود تبدیل کرد که استودیوها دستمزد بالایی را برای وی درنظر می گرفتند.
وی در سال های بعد نیز سیر صعودی خود را ادامه داد و با بازی در فیلم ‘نجات سرباز رایان’ ساخته استیون اسپیلبرگ به شهرتی جهانی دست یافت.
نقش کاپیتان ‘میلر’ در جنگ دوم جهانی که فوق العاده نوشته شده، عرصه مناسبی برای توانایی های نه چندان دیده شده تام هنکس به حساب می آید که برای علاقه مندان بازیگری او تازه و باطراوت جلوه می کند.
نگاه خیره ‘میلر’ در حال احتضار به تانک در حال پیشروی آلمانی از صحنه های به یادماندنی فیلم است که هیچگاه از خاطر مخاطبان این اثر نخواهد رفت.
هنکس در سومین همکاری مشترک خود با اسپیلبرگ در فیلم ‘ترمینال’ که براساس زندگی واقعی فردی ایرانی مقیم فرودگاهی در فرانسه(!) ساخته شد، بازی کرد و موفقیتی نسبی به چنگ آورد.
‘دالان سبز’ دیگر فیلم مشهور کارنامه سینمایی این بازیگر محبوب است که برخلاف بسیاری از بازیگران هم نسل خود، حواشی چندانی در زندگی شخصی و خانوادگی ندارد.
وی در نقش مامور اجرای حکم اعدام با صندلی الکتریکی که برخلاف شغلش روح لطیف و آرامی دارد، فوق العاده ظاهر شده و به شخصیت ‘پل ادکامب’ عینیت بخشیده است.
در همین ایام هنکس در سری فیلم های پرفروش و جذاب داستان ‘اسباب بازی’ به صداپیشگی پرداخت و به عروسکی به نام ‘وودی’ با صدای پر انعطلف خود جان بخشید.
در واقع این بازیگر توانا فقط به جای یک عروسک حرف نزد، بلکه در این رابطه شخصیت پردازی کرد و تیپی آشنا را به مخاطبانش یادآوری کرده است.
در یک دهه اخیر تام هنکس به وضوح با دوران اوجش فاصله گرفت و اغلب فیلم های وی با موفقیتی چشمگیر روبرو نشد که بخشی از آن به بالا رفتن سن و محدود شدن نقش های پیشنهادی بازمی گردد.
‘جاده پردیشن’ یکی از بهترین فیلم های او در این دهه است که کاملا به قامت هنکس نشسته است.
وی در نقش گنگستری خرده پا که همسرش به دست روسا به خاطر کناره گرفتن او از کار به قتل رسیده، تاثیرگذار ظاهر شد و نقش را به بهترین شکل از کار درآورده است.
چهره غمگین و ماتم زده هنکس، حس همذات پنداری را در مخاطبان برانگیخته و آنها را به سوی خویش جذب کرده است.
حضور کوتاه اما تاثیرگذار ‘پل نیومن’ فقید نیز در صحنه های پایانی فیلم در کنار تام هنکس جلوه دیگری به فیلم بخشید و یک فیلم نوآر به یادماندنی را خلق کرده است.
از دیگر فیلم های شاخص تر او در این سال ها می توان به فیلم های ‘رمز داوینچی’ و ‘جنگ چارلی ویلسون’ اشاره کرد که البته هیچیک به گردپای فیلم های دهه ۹۰ به لحاظ کیفی نمی رسند.
آخرین فیلم به نمایش درآمده از وی با عنوان ‘لری کراون’ نیز چندان چنگی به دل نزده و مورد توجه مخاطبان عام نیز قرار نگرفت.
به نظر می رسد که ستاره اقبال این بازیگر ۵۶ ساله به مرور رو به غروب است، مگر آنکه اتفاق تازه ای در سال های پیش رو رخ دهد.
فراهنگ ** ۹۱۷۳ ** ۱۰۷۱
انتهای خبر / خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) / کد خبر ۸۰۲۱۹۵۷۵
ایرنا: خبرگزاری جمهوری اسلامی