تبدیل آذربایجان غربی به قطب گردشگری با ساماندهی آثار تاریخی

۱۳م دیماه ،

به گزارش باشگاه خبرنگاران ؛ با وجود ظرفیت های کم نظیر تاریخی در آذربایجان غربی ، اکنون بخشی از میراث فرهنگی و تاریخی این استان در حال تخریب است و در صورت تداوم روند فعلی پس از مدتی آثاری از آنان باقی نخواهد ماند .  
آذربایجان غربی از قطب های آثار تاریخی و گردشگری کشور به شمار می رود و با داشتن بیش از هزار و ۴۰۰ اثر تاریخی و باستانی و ۲ اثر جهانی تخت سلیمان تکاب و قره کلیسای چالدران ، بر اساس اعلام مسئولان میراث فرهنگی و گردشگری جزو ۱۰ استان اول کشور در این بخش است.
اکثر آثار تاریخی و باستانی استان مربوط به دوره ماقبل تاریخ ، دوره تاریخی و دوره اسلامی می باشند و در قالب تپه های باستانی، غارها و دخمه ها، کتیبه ها و سنگ نوشته های باستانی ، مساجد ، کلیساها ، حمام ها و کاروانسراها خودنمایی می کنند .
آقای فری معاون میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان گفت : حداقل ۱۰۰ اثر در حال حاضر به مرمت نیاز دارند که بناهای دوره قاجار شهرستان ماکو همچون کاخ موزه باغچه جوق، ساختمان های قدیمی بانک ملی،  شهربانی سابق، دارایی، شیر و خورشید و  پل تاریخی ۵ چشمه ماکو، مساجد ارومیه و مطلب خان خوی ، بازار ارومیه و خوی و کاروانسرای نفت ارومیه از جمله آنها می باشند.  
برخی از آثار تاریخی در حال تخریب استان بدون حفاظ می باشند بطوریکه با بارش باران و برف بخشی از آنها از بین می روند که نمونه بارز آنها پل های تاریخی میرزا رسول میاندوآب و ساروق تکاب و کتیبه سنگی خان تختی سلماس می باشند .
فری معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان می گوید: آثار تاریخی به سبب استفاده از مصالح سنتی در ساختمان آنها، با گذشت ایام در حال فرسایش و آسیب دیدگی و مستلزم پایش و نظارت دائمی می باشند .
تعدادی از آثار تاریخی استان با وجود اینکه در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اند، کاربری آنها بصورت غیرقانونی تغییر یافته است که کاروانسرای تاریخی خوی از جمله آنهاست.
این کاروانسرا که بخشی از اثر ملی بازار تاریخی خوی بوده و قدمت آن به دوران قاجاریه می رسد به دلیل اینکه در اختیار مالک خصوصی است هم اکنون به پارکینگ خودرو تبدیل شده و در حال تخریب است.
بحرینی کارشناس مرمت اداره کل میراث فرهنگی استان با بیان اینکه وضعیت فعلی این کاروانسرا بر خلاف دستورالعمل های میراث فرهنگی است، می گوید: در ۱۵ سال قبل میراث فرهنگی استان هزینه زیادی برای مرمت آن صرف کرده است اما هم اکنون به پارکینگ عمومی خودرو تبدیل شده بطوریکه مالک خصوصی اجازه ادامه مرمت را  هم به ما نمی دهد.
نبود راه ارتباطی آثار تاریخی از دیگر مشکلات موجود به شمار می رود که این مساله سبب شده دسترسی آسان به آنها وجود نداشته باشد بطوریکه تا حدودی به حال خود رها شده اند.
آذرطوسی کارشناس فرهنگی می گوید : برخی از آثار تاریخی استان علاوه بر مشکلات موجود، راه ارتباطی هم ندارند که کلیسای صخره ای سعدل چالدران از جمله آنهاست بطوریکه برای بازدید از این اثر ملی باید از وسط یک رودخانه عبور کرد که در ایام تابستان به سبب پر آب بودن رودخانه امکان بازدید از این اثر ملی وجود ندارد.
در این میان، نوع آب و هوای استان که کوهستانی و در طول سال همراه با بارش های فراوان باران و برف است روند تخریب این آثار تاریخی را شتاب بخشیده و  مرمت و استحکام آنها را  ضروری کرده  است.
ذوالفقاری مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی گفت : مرمت تعدادی از این آثار در دستور کار قرار دارد و  امسال بیش از ۲۰۰ میلیارد ریال اعتبار برای حفاظت، نگهداری ، مرمت و بازسازی آثار تاریخی استان تصویب شده است که بخشی از این اعتبارات تخصیص یافته و ابلاغ شده است.  
اما  وجود بروکراسی در روند تصویب مرمت آثار تاریخی و  بی توجهی برخی دستگاههای اجرایی به اهمیت حفظ این آثار بر مشکلات استان در این بخش افزوده است.
فری معاون اداره کل میراث فرهنگی استان می گوید: کمبود نیروی متخصص، پراکندگی آثار تاریخی و عدم توجه مسئولان به ویژه نهادها و ارگانهایی که طرحهای عمرانی همچون سدها و طرحهای گازرسانی اجرا می کنند از مهمترین مشکلات و چالشهای میراث فرهنگی استان در خصوص حفظ آثار تاریخی به شمار می روند.
میراث فرهنگی هویت تاریخی مردم به شمار می رود که صیانت و نگهداری از آن علاوه بر اینکه نشان دهنده میراث کهن این مرز و بوم است به توسعه صنعت گردشگری استان هم می تواند کمک بسزایی کند امری که از آن به عنوان مهمترین حوزه اشتغالزایی نام برده می شود.
جلال زاده استاندار آذربایجان غربی می گوید: میراث فرهنگی استان علاوه بر اینکه باید  بیشتر شناسانده شود رسیدگی و حفظ این آثار نیز باید افزایش یابد.
استفاده از ظرفیت های تشکل های میراث فرهنگی و استفاده از آنان در حفاظت و صیانت از آثار تاریخی می تواند نقش بسزایی در این عرصه ایفا کند.
رستمی از فعالان تشکل های مرتبط با میراث فرهنگی معتقد است: با احیای انجمنهای میراث فرهنگی در شهرستانها و فعال کردن تشکل های مردم نهاد میراث فرهنگی بسیاری از مشکلات موجود آثار تاریخی استان رفع می شود که نیازمند توجه ویژه مسئولان به این بخش است.
گفتنی است؛ با شتاب بخشی به روند مرمت و صیانت از آثار تاریخی ، تدوین برنامه جامع برای حفاظت از میراث فرهنگی آذربایجان غربی و آگاه سازی و حساس شدن مردم و دستگاههای مرتبط به این امر مهم بسیاری از مشکلات موجود رفع خواهد شد و هویت تاریخی و میراث گذشتگان به عنوان سند پیشرفت و فرهنگ آذربایجان غربی به عنوان جزیی از تاریخ پر افتخار این مرز و بوم همچنان خواهد درخشید./ص


باشگاه خبرنگاران
باز بازنشر: پورتال خبری ممتاز نیوز www.momtaznews.com

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.