ترکیه و بازخوردهای داخلی یک بحران منطقه‌ای

دیدگاه > جهان– گروه بین‌الملل- عبدالله آلبوغبیش:
علاوه بر لبنان که بازخوردهای بحران سوریه این روزها بیش از گذشته در آن به چشم می‌خورد و هر روز عرصه آدم ربایی و درگیری مسلحانه میان هواداران و مخالفان سوریه است،

ترکیه هم از این بحران در امان نمانده و پیامدهای آن در این کشور به‌صورت گروگانگیری، آدم‌ربایی، درگیری‌های مسلحانه، بالارفتن آمار کشته‌شدگان نظامی و شدت گرفتن اختلافات میان سران آنکارا و در نتیجه تهدید موقعیت حزب حاکم نمود و بروز می‌یابد.در عرصه دیپلماتیک اختلاف نظر میان سیاستمداران ترکیه بر سر کیفیت تعامل با بحران سوریه درگرفته است.

مؤسسه آمریکایی مطالعات واشنگتن در گزارشی درباره خاور نزدیک با اشاره به این اختلافات، تأکید کرده که علاوه بر حزب سکولار جمهوریخواه‌خلق که مخالف دولت است و از یک سال گذشته تاکنون به‌صورت مداوم از سیاست‌های نخست‌وزیر و وزیر خارجه درقبال بحران سوریه انتقاد می‌کند، ارتش هم در پشت پرده از عملکرد دولت در قبال این بحران ابراز نارضایتی می‌کند و هرگونه تحرک علیه سوریه را به حمایت آمریکا منوط می‌کند. این اما تنها بخشی از این اختلافات است، چراکه ترک‌های ملی‌گرا و نیز حزب فعالیت‌های ملی‌گرایانه اخیرا به صراحت از سیاست حزب عدالت و توسعه درقبال بحران سوریه انتقاد کرده است.

افزون بر این، گزارش‌ها درباره اقدام ترکیه در مسلح کردن مخالفان سوریه، نگرانی را درباره سیاست‌های دولت اردوغان دامن زده است. این اختلافات حتی درون حزب عدالت و توسعه هم دیده می‌شود و اعضای این حزب تمایلی ندارند با ایران و سوریه به‌عنوان متحدان دیرین خود وارد منازعه‌ای سیاسی یا نظامی شوند. یکی از علل این انتقادها، نگرانی از استقلال طلبی مناطق کردنشین سوریه و در پی آن کشیده شدن این مطالبات به خاک ترکیه است که مقدمه ناآرامی‌ها و مطالبات جدایی طلبانه خواهد بود. حضور ۱۲هزار نفر از اعضای القاعده در خاک ترکیه به‌منظور انجام عملیات در سوریه و بازگشت به ترکیه، عامل نگرانی دیگری برای این کشور است.

طی هفته‌های اخیر ضرباهنگ ناامنی و ناآرامی در ترکیه شدت گرفته و آدم ربایی، انفجار خودروهای بمبگذاری شده و درگیری حزب کارگران کردستان با نظامیان ترکیه، جان شمار زیادی از آنان را گرفته و رهبران آنکارا را به چاره‌اندیشی و حتی انتقاد از واشنگتن واداشته است. عبدالله گل رئیس‌جمهور ترکیه در آخرین اظهارات خود با اشاره به تنش‌ها و درگیری‌ها در جنوب شرق کشور، از آمریکا به‌علت حمایت نکردن از کشورش در مبارزه با آنچه تروریسم نامید، انتقاد کرده است.

در همین حال حزب کارگران کردستان (پ ک ک) با اشاره به حملات جنگنده‌های ترکیه به مناطق کردنشین در شمال عراق، تأکید کرد که جنگنده‌های ترکیه جمعه شب دو روستای سلیه و سرکه در استان سلیمانیه عراق را بمباران کردند اما این حمله تلفات جانی در پی نداشته است. اما احمد داوود اوغلو وزیر خارجه ترکیه و نظریه پرداز تئوری صفرسازی مشکلات با همسایگان، در اظهاراتی پیش‌بینی کرد که عمر دولت سوریه رو به پایان است و بیش از چند هفته دیگر دوام نخواهد آورد.

داوود اوغلو که در انتخابات آینده و در پی جابه‌جایی قدرت امیدوار به پست ریاست‌جمهوری است، در گفت‌وگو با شبکه ترکیه‌ ای‌ان‌تی وی، هرگونه ربط دادن انفجارها و ناآرامی‌ها در کشور به اوضاع جاری در سوریه را خطا دانست.به‌نظر می‌رسد اظهارات داوود اوغلو در واکنش به منتقدان داخلی سیاست خارجی‌اش بیان شده که از دخالت کشورش در بحران سوریه انتقاد می‌کنند و آن را به ضرر آینده سیاسی دولت و ملت ترکیه ارزیابی می‌کنند.

وی اعلام کرد که سیاست خارجی ترکیه نه سیاست شخصی و وابسته به وی، بلکه سیاست یک کشور است و نمی‌توان از این سیاست در منطقه خاورمیانه دست کشید. اما داوود اوغلو در حالی سیاست خارجی‌اش را سیاست یک کشور تلقی می‌کند که براساس نظرسنجی‌ها، ۵۷درصد شهروندان ترک با دخالت نظامی کشورشان در سوریه مخالفند. براساس نظرسنجی مرکز پژوهش‌های اقتصادی و سیاست خارجه در استانبول، بیش از ۴۱درصد از شهروندان ترکیه اساسا مخالف دخالت ترکیه به هر نحوی در بحران سوریه هستند .