ترکیه و بمب ساعتی کردها

جهان > خاورمیانه– گروه بین‌الملل:
گروه موسوم به بحران بین‌المللی که اندیشکده‌ای مخصوص مطالعات بحران‌های جهانی و پیش‌بینی آینده آنهاست، در تازه‌ترین گزارش خود به درگیری‌های اخیر میان کردها و ارتش ترکیه اشاره کرده و آن را خونین‌ترین و بی‌سابقه‌ترین درگیری‌ها در سه‌دهه گذشته در ترکیه خوانده‌است.

در این گزارش آمده‌است، بیش از ۷۰۰ نفر طی ۱۴‌ماه گذشته در این درگیری‌ها کشته شده‌اند که بالاترین شمار کشته‌شدگان طی ۱۳سال گذشته است. در همین سه روز گذشته در دو حمله جداگانه اعضای پ‌ک‌ک به ارتش ترکیه ۱۷سرباز کشته و بیش از ۷۰نفر زخمی شدند. درهمین حال ارتش ترکیه اعلام کرده که جنگنده‌های این کشور طی شش‌ماه گذشته نزدیک به ۱۰۰۰ مأموریت در مقابله با شورشیان کرد انجام داده‌اند.

پ‌ک‌ک در ماه‌های اخیر عملیات خود علیه ارتش ترکیه را وارد مرحله جدیدی کرده و جنگ را به داخل شهرها به‌ویژه در مناطق مرزی ترکیه با عراق و سوریه کشانده‌است. هفته گذشته حمله انتحاری به یک مقر پلیس در استانبول به زخمی شدن چندین نیروی پلیس منجر شد. دولت ترکیه در گذشته برخی نیروهای خارجی را به حمایت از کردهای پ‌ک‌ک متهم کرده‌ بود. در هفته‌های اخیر هم این اتهامات ادامه داشته و مقامات ترکیه حتی دولت سوریه و بعضی دولت‌های اروپایی را به حمایت از کردها متهم کردند.

در همین حال در روزهای گذشته بعضی مطبوعات عربی ازجمله روزنامه سفیر لبنان از نقش و مداخله رژیم صهیونیستی در مناطق کردنشین علیه ارتش ترکیه خبر داده‌اند. به گزارش این روزنامه، منابع نزدیک به حزب عدالت و توسعه ترکیه گفته‌اند، به اسنادی دست یافته‌اند که نشان می‌دهد اسرائیل در منطقه کردستان نقشی مستقیم در حمایت از فعالیت‌های پ ک ک دارد. آنها همچنین تأکید می‌کنند که دو عملیات اخیر حزب کارگران کردستان در منطقه بینگول که باعث کشته شدن ۱۷سرباز ترکیه‌ای شده بود با حمایت نهادهای امنیتی وابسته به اسرائیل صورت گرفته بود.

این برای نخستین بار است که ترکیه اسرائیل را متهم می‌کند که در منطقه کردستان عراق فعال است و ضمن حمایت از جریان‌های شورشی کرد به آنها برای سازماندهی و حمله به سربازان ترک کمک می‌کند. همچنین در گزارشی که روزنامه ترکی «ینی‌شفق» منتشر کرده آمده است که اعضای حزب کارگران کردستان در یک اقدام فوری دستگاه‌های اطلاعاتی لازم را از اسرائیل دریافت کرده و به کمک آنها توانسته‌اند ارتباطات ارتش ترکیه را ردیابی کرده و مکان جابه جایی کاروان سربازان نظامی ترکیه در مناطق مرزی با عراق را شناسایی کنند.

این در حالی است که عبدالله گل رئیس‌جمهور ترکیه در روزهای اخیر در اظهارات صریحی، احتمال همکاری دولت سوریه با پ‌ ک‌ک را مطرح کرده‌است. در ترکیه نگرانی از بابت احتمال ایجاد یک منطقه خود مختار برای کردهای سوریه در مجاورت مرز این کشور، رو به افزایش گذاشته است.

اما پ ک ک و سوریه هردو مسئله همکاری باهم را رد می‌کنند. این درگیری‌ها، همه تلاش‌های دولت حزب عدالت و توسعه ترکیه در سال‌های گذشته برای جلب نظر بخشی از کردها را بر باد داده‌است. دولت ترکیه علاوه بر موافقت با سیستم آموزشی به زبان کردی، استفاده از زبان کردی در مبارزات انتخاباتی و انتخاب مجدد نام‌های کردی برای مناطق کردنشین به جای زبان ترکی،مذاکراتی را با پ‌ک‌ک در سطح مقامات بلندپایه آغاز کرده بود.

با اعلام آتش بس از سوی پ ک ک، افق برقراری صلح بین ترکیه و پ ک ک پس از ۳۰سال مناقشه به‌نظر روشن می‌رسید. اما تمام این تلاش‌ها نافرجام ماند. دولت ترکیه ظاهرا به پیروزی خود در مبارزه با پ ک ک مطمئن است. اما گروه بحران بین‌المللی در گزارش خود گفته‌است که این پیروزی چندان هم آسان به‌نظر نمی‌رسد زیرا یافتن پیکار جویان که در گروه‌های کوچک حرکت می‌کنند و فقط برای حملات عمده به هم می‌پیوندند، آسان نیست. ترکیه دار‌ای هواپیما‌های بی‌سرنشین است اما ناتو هم که این هواپیما‌ها را در اختیار دارد، نتوانسته در افغانستان به پیروزی برسد. بعضی کارشناسان می‌گویند که این زمستان آخرین فرصتی است که دولت ترکیه برای حل این مناقشات دارد ؛ قبل از آنکه دامنه درگیری‌ها به نقاط دیگر سرایت کند.