جام جم آنلاین: با تثبیت نسبی قیمت مرغ ـ هر چند آستانه قیمتی آن سرانجام از حدود هر کیلو ۳۰۰۰ تومان به حدود ۵۰۰۰ تومان افزایش یافت ـ و نزدیک شدن به روزهای پایانی ماه مبارک رمضان، هم پوشش خبری و حساسیت رسانهای و هم تمرکز مسوولان بر مقوله تنظیم بازار و هم رشد سطح عمومی قیمتها کاهش یافته است و دیگر خبری از آن اظهارنظرهای روزانه و وعدهها و اقدامات و برنامهریزیها برای پایین نگهداشتن قیمت برخی اقلام نیست.
با این حال، تنظیم بازار و زیر نظر داشتن تغییرات قیمتی اقلام و کالاهای اساسی نباید مصداق ضربالمثل «تب تند زود عرق میکند» قرار گیرد.
یعنی این گونه نباشد که با رشد قیمت یک کالا تمرکز فراوان اما گذرا و مقطعی بر آن حاکم شده و پس از مدت زمان نهچندان زیادی که آبها از آسیاب افتاد و به هر ترتیب مشکل قیمتی آن کالا فروکش کرد، توجهها از تنظیم بازار به سوهای دیگری معطوف شود بلکه نظارت رسانهها و اقدامات مسوولان برای تنظیم بازار کالاهای اساسی باید یک فرآیند دائمی و همیشگی باشد تا پیش از ایجاد مشکل قیمتی برای یک کالا که تولیدکننده و مصرفکننده را توامان متضرر میکند، فکری به حال آن کرد.
متاسفانه میبینیم که قیمت یکسری کالاهای اساسی هر ساله در برخی فصول با رشد قیمت لجام گسیخته مواجه میشود.
یعنی کمبود آن کالا در فصل پرتقاضا و نبود ذخیره استراتژیک برای ورود به بازار باعث گران شدن آن و متضرر شدن مردم شده و در نهایت آستانه قیمتی آن کالا بالا مانده و پایین نمیآید.
درست مانند قیمت مرغ که قیمت آن به هر دلیل به کیلویی ۷۰۰۰ تومان رسید و بعد با انبوهی وعده و اقدام بر ۵۶۰۰ تومان توقف کرد و نام آن نیز تثبیت قیمت و ارزانی گذاشته شد، حال آن که قیمت مرغ واقعا از حدود هر کیلو ۳۰۰۰ تومان با ۲۵۰۰ تومان افزایش به ۵۵۰۰ تومان رسید و مردم نیز خواه ناخواه با گرانی تثبیت شده مواجه شدند.
این سیکل معیوب خیلی اوقات به علت مقطعی بودن برنامههای تنظیم بازار هر فصل درباره هر کالایی رخ میدهد و در مجموع باعث رشد سطح عمومی قیمتها و فشار بر مردم میشود.
هیچکس نیز به این سوال ساده پاسخ نمیدهد که چرا دولت به طور مستقیم یا غیرمستقیم در فصل پرمحصول، خرید لازم را از کشاورزان و دامداران و مرغداران و سایر تولیدکنندگان انجام نداده و ذخیرهسازی برای فصول کم تولید نمیکند تا هرگاه کمبود مقطعی پیش آمد، بدون نیاز به واردات ذخایر را وارد بازار کرده و قیمت یک کالا در طول سال را طوری تثبیت کند که هم تولیدکننده و هم مصرفکننده راضی باشند؟ به نظر میرسد پاسخ این پرسش را در ابتدای این یادداشت دادهایم: برنامههای تنظیم بازار مقطعی است و این برنامهها در طول سال از اولویت همیشگی برخوردار نیست.
به عبارت دیگر امسال که مثلا مشکل قیمت مرغ با واردات انبوه و گذشت روزهای پرتقاضای اول رمضان در هر حال از سرگذشت، آن را به بایگانی میسپاریم و تا سال دیگر همین موقع اقدامی درباره تنظیم بازار آن نمیکنیم تا آینده چه پیش آید! حال آنکه راه درست این است که از همین حالا برای وضعیت مرغ در رمضان سال آینده برنامهریزی کنیم.
این مثال درباره سایر کالاها نیز به چشم میآید. نمونه بارز آن لبنیات است که در روزهای اخیر به فراموشی سپرده شده است.
تمام توافقات وعده شده و آن تناقضگوییها و سوال و جوابها میان دامداران و دولت و کارخانههای لبنی نیز فعلا به فراموشی سپرده شده تا قیمت لبنیات به آهستگی و در سکوت افزایش یابد.
از سوی دیگر صنف مرغداران تخمگذار نیز از حدود سه هفته پیش کتبی و شفاهی درباره احتمال رشد قیمت تخممرغ در شهریورماه پیش رو هشدار داده است اما از مسوولان مربوط هیچ صدایی برنخاسته است.
گویا باید قیمت لبنیات و تخممرغ ۲۰۰ درصد افزایش یابد تا اول سریال تکراری اتهامزنی دولت و بخش خصوصی دربگیرد و بعد وعدههای غیرقابل اجرا و سرانجام واردات و بالا رفتن آستانه قیمتی.
سید علی دوستی موسوی – گروه اقتصاد
jamejamonline.ir – 22 – RSS Version