مطالب برگرقته از مجموعه ای از تفاسیر، کتب و نظریات علمی که در مورد بعضی مطالب علمی که در قرآن بطور مستقیم یا غیر مستقیم به آنها اشاره شده است و در هر بخشی سعی شده است جنبه علمی مسئله مورد بررسی قرار گیرد و سپس با استناد به آیات قرآنی مطلب تشریح شود.کتاب آسمانی قرآن، که کاملترین کتب در میان کتابهای آسمانی است از جنبه های مختلف مورد بررسی و تفسیر قرار گرفته است. متأسفانه بیشتر کارهای تحقیقی در زمینه این کتاب آسمانی روی مباحث کلامی و توجه به ظاهر آیات بوده است و اگر هم در گذشته به جنبه علمی آیات پرداخته شده است با توجه به کمبود اطلاعات علمی تفاسیر غلط و گاه بسیار سبک و سطحی از آیات شده است.در چند سال اخیر با گسترش فناوریهای اطلاعات، پژوهشهای قرآنی در مراکز حوزوی و دانشگاهی افزایش چشم گیری یافته است که تا کنون بیش از ۶۰ پایان نامه دکترا و بیش از ۱۳۰۰ پایان نامه کارشناسی ارشد در زمینه موضوعهای قرآنی به رشته تحریر درآمده است. آیاتی از قرآن کریم که به علوم طبیعی پرداخته اند به قول بعضی ۸۰۰ و بعضی ۱۰۰۰ آیه است که تفاوت آنها بستگی به نوع بینش مفسر دارد. موضوعات زیر را در قرآن می توان تفسیر علمی محسوب کرد: حرکت خورشید و حرکات زمین، نیروی جاذبه، لقاح ابرها، زوجیت اشیاء، ترتیب مراحل خلقت انسان و جهان و مطالبی در مورد مضرات و فواید بعضی خوراکیها.البته لازم به ذکر است با پیشرفت علوم هر روز موضوعهای علمی جدیدی قابل تطبیق با آیات کریمه قرآن کشف می شود و به همین علت در آینده بر موضوعهای علمی قابل تفسیر اضافه خواهد شد. در هر صورت فهم دقیق آیات قرآنی نیاز به تحقیق و استفاده از تمام جنبه های تفسیری دارد و به قول مولانا:باده از غیب است کوزه زین جهان کوزه پیدا باده در، وی بس نهانبس نهان از دیده نامحرمان لیک بر نامحرمان هویدا و عیاندر ادامه نوشتار به بررسی موضوعات علمی از قرآن پرداخته شده است که به گونه ای با علوم زمین در ارتباط بوده اند. این موضوعات به ترتیب ارائه شامل: حرکات خورشید، شکل زمین، حرکات زمین، بادها و نقش آنها در بارندگی،اشتقاق قاره ها ، تکامل نیروی جاذبه و در نهایت اسرار آفرینش کوهها می باشد.بررسی اجمالی چند موضوع علمی در قرآنالف) حرکات خورشیدخورشید دارای حرکات وضعی و انتقالی است که حرکت وضعی آن در مدت زمانی ۲۵ روز برای نقاط واقع در استوای خورشید و ۳۰ روز برای نقاط نزدیک قطبهای خورشیدی طول می کشد که علت زمان متفاوت حرکت چرخشی،حالت توده گازی بودن این ستاره است که باعث می شود سرعت چرخش یکسان نباشد. به عبارتی از استوای خورشید به سمت عرضهای بالاتر سرعت چرخش کمتر می شود.در حرکت انتقالی، خورشید با سرعت km/s 240 به دور مرکز کهکشان راه شیری در حرکت است ولی به علت عظمت کهکشان، ۲۰۰ میلیون سال طول می کشد تا خورشید یک بار حول مرکز کهکشان بچرخد!جایگاه حرکات خورشید در آیات قرآنی:در قرآن برای خورشید عبارت ضیاء و سراج، یعنی روشنایی و برای ماه عبارت منیر یعنی نور بکار برده شده است یعنی از خود نور ندارد. (سوره های فرقان آیه۶۱، نوح آیات ۱۵و۱۶، نبأ آیات ۱۲ و۱۳).پژوهشگرانی مانند بوریس بوکای در کتاب مقایسه میان تورات، انجیل، قرآن و علم، آیات ۴۰ سوره یس و ۳۳ سوره انبیاء را دلیل حرکت انتقالی (مداری) خورشید می دانند که در آنها کلمه فلک به معنای مدار ترجمه شده است.که در ذیل ترجمه آیه ۴۰ سوره یس ذکر می شود: « نه در گردش منظم عالم، خورشید را شاید که به ماه برسد و نه شب به روز سبقت گیرد و هر یک بر مدار معینی شناورند».آیه ۴۲ سوره انبیاء، آیه ۲ سوره رعد و آیه ۳۳ سوره ابراهیم نیز مربوط به خورشید و حرکات آن می باشد. افرادی مانند علامه طباطبائی، سید هبه الدین شهرستانی، طنطاوی در تفسیرالجواهر حرکت خورشید را به سمت مقصدی معین تأیید می کنند.ب) کرویت زمین(شکل زمین)امروزه با گردش ماهواره ها به دور زمین، شکل کروی زمین چنان واقعیت آشکاری است که مشکل بتوان زمانی را تجسم کرد که شکل و ابعاد زمین به کلی برای بشر ناشناخته بود. حدود ۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح دانشمندی به نام « اراتوستن» جغرافی دان و ستاره شناس یونانی (Eratostenes) با استفاده از هندسه ابعاد زمین را محاسبه و شکل کروی آنرا حدس زد.گر چه شکل زمین بطور کلی کروی است، ولی حرکت زمین به دور خود بر روی شکل آن مؤثر می باشد که علت آن تأثیر نیروی گریز از مرکز روی اجسام در حال چرخش است . به همین جهت زمین از شکل کروی خارج شده و بصورت یک « بیضوی پخ» درآمده است که خیلی نزدیک به کره است یعنی قطر استوایی آن ۱۲۷۵۶ کیلومتر و قطر قطبی آن ۱۲۷۱۴ کیلومتر است.موضوع کرویی زمین در آیات قرآنی : در آیات سوره های مبارکه اعراف ۱۵۱، زخرف ۳۸، رحمن۱۷، معارج ۴۰ به مسئله کروی بودن زمین اشاره شده است و نیز آیه ۱۹ سوره حجر« والأرضَ مَدَدناها» و زمین راگستراندیم. را بعضی از مفسرین دلیل کرویی زمین دانسته اند مانند محمد متولی شعراوی در کتابهای معجزه القرآن و کتاب المختار من تفسیر القرآن الکریم و همینطور آیه ۳۰ سوره نازعات « والأرض بعد ذلک دحاها» و پس از آن زمین را با غلتاندن گسترد را بعضی مفسرین دلیل کرویت بودن زمین و نیز خلقت زمین سپس از آسمانها دانسته اند مانند محمد احمد غمراوی.به عنوان نمونه آیه ۱۷ سوره رحمن جمله « ربُّ الْمَشرِقَینِ و رَبُّ الْمَغْرَبینْ» که نشانه تعدد مشرق و مغرب است فقط با شکل کروی زمین مناسبت دارد همانطور که مرحوم آیت ا… خویی در کتاب « بیان» اشاره کرده اند.ج) حرکات زمینمسئله حرکات زمین از جمله مسائلی است که ذهن بشر را در گذشته به خود مشغول کرده بود. پرداختن به جنبه تاریخی بررسی حرکات زمین باعث اطاله مطلب خواهد شد فقط باید اشاره کرد دانشمندانی چون ارسطو، بطلیمیوس، گالیله، کپلر و… روی این مسئله کار کرده اند و دانسته های فعلی ما حاصل تلاش علمی آنهاست. از لحاظ علمی زمین در فضا دارای ۵ حرکت است: ۱)حرکت وضعی در مدت ۲۴ ساعت۲) حرکت نوسانی یا رقص محوری در مدت ۲۶۰۰۰ سال یکبار۳) حرکت انتقالی به دور خورشید ۴) حرکت با سایر سیارات منظومه شمسی در جهت ستاره وُگا با سرعت ۵/۱۹ کیلومتر در ثانیه ۵) حرکت با کهکشان ما و میلیاردها ستاره های آن با سرعت ۲۷۰ کیلومتر در ثانیه.تأثیر حرکات زمین : با توجه به وضعیت خاص محور زمین (تمایل برابر۵/۲۳)، حرکات زمین تأثیرهای متعددی را در سطح کره زمین بر جای می گذارند که بطور خلاصه بعضی از آنها عبارت است از: ۱) انحراف اجسام و پدیده های متحرک ۲) ایجاد و تغییر طول روز و شب در نقاط مختلف سیاره۳) ایجاد فصول مختلف در نقاط مختلف کره زمین۴) ایجاد اهله قمر، جزر و مد بعلت تغییر موقعیت ماه، زمین و خورشید نسبت به هم و اثرات دیگر.
geoaria.blogfa
geoaria.blogfa