جشنواره ای خالی از نام بزرگان

به گزارش تفسیری خبرنگار هنر آنلاین، سینمای مستند در این چند ساله اخیر با برگزاری جشنواره سینما حقیقت روند روبه رشدی را سپری می‌کند . برگزاری جشنواره سینما حقیقت بنا به نیازی بود که مسئولین هنری برای توجه بیشتر درمورد سینمای مستند آن را احساس می‌کردند و بخش سینمای مستند در همه جشنواره‌ها تبدیل به یک بخش حاشیه ای و بدون کارکرد شده بود . 

برگزاری دوره‌های اول و دوم جشنواره توام با آزمون و خطاهایی بود و جشنواره بتدریج توانست با شناخت توانایی‌هایش و مشارکت گسترده مستند سازان تبدیل به یکی از مهم ترین جشنواره‌های داخلی کشور بشود . حضور فیلم‌های شاخص مستند خارجی سبب شد که جشنواره در بخش بین المللی با توجهات بسیاری برگزار شود و مستندهای شاخصی از کشورهای مالک سبک در دوره‌های مختلف جشنواره به نمایش در بیاید .

حضور بزرگان مستند سینمای ایران در طول دوره‌های مختلف برگزاری جشنواره از قبیل منوچهر طیاب ، فرهاد ورهرام ، کاوه بهرامی‌مقدم ، محمد رضا اصلانی ، مهرداد زاهدیان ، پیروز کلانتری ، محمد رضا مقدسیان ، منوچهر مشیری ، مهوش شیخ الاسلامی‌و…با فیلم‌های مهم و ماندگاری از جنس گنجینه تیس ، دریای پارس ، دماغ به سبک ایرانی ، میدان بی حصار و….باعث شد جشنواره سینما حقیقت تبدیل به مکانی برای گردهمایی نسل‌های مختلف مستندسازان ایرانی بشود و جوان‌های علاقمند مشتاقانه این بهترین‌های مستندهای تاریخ سینمای ایران را ببینند.

اضافه شدن شبکه‌های تلویزیونی و راه اندازی شبکه مستند این نوید را به مستند سازان داد که فیلم‌های مستند بهتر دیده شوند و در ضمن حمایت بیشتری از تولید فیلم‌های مستند صورت بگیرد . اما در عمل چنین خواسته ای دچار چالش شد و بنا به سیاست‌های خاص حاکم در صدا و سیما فقط ان رسانه توجه به تولید و حمایت از مستند‌های خاصی ، مستند‌های اجتماعی مورد بی مهری این سازمان قرار گرفتند و امیدی که در دل مستند سازان شکل گرفته بود تبدیل به یاس شد . به نظر می‌رسد مدیران تلویزیون با توجه به امکانات و بودجه ای که در اختیار دارند باید به لحاظ دیدگاهی افق‌های بازتری داشته باشند تا فقط به یک نوع مستند خاص توجه انجام نشود .

یکی از اقدامت موثری که به یمن برگزاری جشنواره سینما حقیقت به وقوع پیوست تفکیک گونه‌های مختلف مستند بود که سبب شکوفایی گونه‌های مختلف مستند شد و فیلم‌های بسیار از مستند سازان جوان مجال بهتر دیده شدن فیلم شان را به دست آورد . نمونه این ادعا درخشش بی سابقه مستند ارزشمند میدان بی حصار ساخته مهرداد زاهیان بود که در انواع و اقسام جشنواره‌های داخلی و خارجی جوایزی بسیاری را به دست آورد . تاریخی ، اجتماعی ، قوم نگارانه ، پرتره ، زیست محیطی ، جنگی ، سیاسی و غیره نامگذاری‌های تازهی بودند که در حوزه سینمای مستند شکل گرفت .

مشکل همیشگی سینمای مستند بحث اکران و بازده اقتصادی آثار مستند است . فیلم‌های مستند به جز چند نمایش محدود در جشنواره‌ها هرگز مجالی برای دیده شدن را پیدا نمی‌کردند . مسئولین به فکر افتادند و با در اختیار قرار گرفتن سینما سپیده به عنوان یک پاتوق فرهنگی اقدام به نمایش اثار مستند نمودند . هرچند که این اقدام قدم خوبی تلقی می‌شد . اما ضعف برنامه ریزی و عدم اطاع رسانی درست و از همه مهم تر انتخاب نادرست و غلط مستندها برای نمایش در این برنامه اکران سبب شد که این طرح به توفیق و سرانجامی‌نرسد و بعد از چندماه برگزاری این نمایش فیلمها قطع شود . راه اندازی سالن سینما حقیقت در طبقه زیرین مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی قدم بعدی بود که مسئولین در جهت نمایش گسترده فیلم‌های مستند انجام دادند که این طرح هم چندان موفق نبود و هرازگاهی در این سالن فیلم‌های به همراه برگزاری جلسات نقد و بررسی انجام می‌شود . با توجه به کمبود سالن‌های نمایش در سراسر کشور حتی برای فیلم‌های بلند سینمایی ، به نظر می‌رسد بحث نمایش و اکران فیلم‌های مستند به این سریعهای نمی‌تواند سرو سامانی بگیرد .

هر چند با یک برنامه ریزی بلند مدت می‌توان با چند سال برگزار نکردن جشنواره و احداث سالن‌های ویژه نمایش فیلم‌های مستند امکانات سخت افزاری سینمای مستند را گسترش داد و بعد به سراغ تولید فیلم‌های مستند رفت. طرحی که با توجه به آمار گرا بودن مدیران هنری و کوتاه بودن دوران مدیریتشان قابل به اجرا نمی‌رسد و هر مدیری به فکر برگزاری جشنواره و بردن بیلان‌های کارنامه کاریش در دوران مدیریتش است .

ششمین دوره جشنواره سینما حقیقت در حالی از ۱۳ آبان کارش را اغاز نمود که عدم حضور بعضی از بزرگان سینمای مستند که امسال فیلمی‌را نساخته بودند سبب شده بود که جوان‌های با استعداد انگیزه بیشتری برای رقابت نمودن پیدا نمایند . عباس صالح مدرسه ای ، نرگس آبیار ، امیر‌هادی ملک اسماعیلی فرشته خلیل پور ، رایا نصیری و …. ازجمله این کارگردان‌های جوان و با انگیزه می باشند .

پایان پیام/