حرکت به سوی نظریه جدید انسان شناختی

به گزارش خبرآنلاین، انتشارات متن وابسته به فرهنگستان هنر، کتاب «هنر و عاملیت» اثر آلفرد جل را با ترجمه ای از احمد صبوری منتشر کرد.  آلفرد جل، که در سال ۱۹۹۷ درگذشت، در مقام یکی از درخشان ترین انسان شناسان اجتماعی نسل خویش بود. نوشته ها و اندیشه های جل بسیار تحلیلی و در عین حال، اغلب سرگرم کننده و برانگیزاننده بود. او در بررسی کلی ترین مسایل نظریه اجتماعی و نیز پیچیده ترین عناصر مناسکی، عادت ها و مصنوعات استاد بود. این توانایی ها در این کتاب تجلی یافته است، اثری که می تواند بنیادی ترین باز اندیشی انسان شناسی هنر، از زمان پیدایش این عرصه پژوهش، تا کنون محسوب شود.

نویسنده در این کتاب، نخست در تحلیل انسان شناسی هنر مباحثی را در مورد شیء هنری و جامعه شناسی هنر مطرح می کند، سپس از شبکه هنر و اصطلاحات مرتبط با آن سخن می گوید و مسائلی از قبیل عاملان اجتماعی و ارتباط آن با پذیرندگان را روشن می سازد و چگونگی پیوند میان هنرمند، شیء هنری و جامعه را مورد واکاوی قرار می دهد.

هنگام بحث درباره هنر و جامعه با درهم تنیدگی اثر هنری در شبکه هنری، به منشا اثر هنری و چگونگی جانبخشی به آن پرداخته، بحث هایی را نیز درباره جادو و جادوگری و ارتباط آنها با هنر از دیدگاه جامعه شناسی و مردم شناسی مطرح می کند. می توان گفت در این کتاب به منشا بسیاری از تفکرات خرافی و الهادی و بنیان های مادی گرایانه بسیاری از گزافه گویی ها درباره هنر اشاره شده است. همچنین برخی از مطالب صرفا ذهنی و انتزاعی که جایگاهی در دنیای واقعی ندارند، در کتاب مطرح شده است. نویسنده هنگام بحث درباره بت و بت پرستی نیز ریشه بسیاری از خرافات و نیروهای دروغین بازبسته به آنها را روشن می کند و چگونگی شکل گیری این قبیل رویکردها را شرح می دهد.

در بخشی از این کتاب می خوانیم:
«نظریه «انسان شناختی هنر» نظریه ای است درباره روابط اجتماعی که در پیرامون آثار هنری یا شاخص ها حاصل می شود. این روابط اجتماعی بخشی از زمینه ارتباطی حیات اجتماعی را در چار چوب دلالت زندگی نامه ای ( انسان شناختی ) تشکیل می دهد. روابط اجتماعی صرفا تا آنجایی وجود دارند که در کنش ها آشکار شوند. اجرا کنندگان کنش های اجتماعی را «عاملان» می نامیم که بر روی «پذیرندگان»(که عاملانی اجتماعی اند در جایگاه «پذیرنده» در برابر عوامل در کنش) عمل می کنند. روابط بین عاملان و پذیرندگان اجتماعی، برای هدف نظریه انسان شناختی هنر، در بین چهار «واژه» (موجودیت هایی که می‌توانند در رابطه با یکدیگر قرار گیرند) به وجود می آیند. این چهار واژه عبارتند از:
۱٫شاخص ها: موجودیت های مادی که برانگیزاننده استنباط احتمالی، تفسیرهای شناختی و امثال آن هستند.
۲٫ هنرمندان (یا دیگر«آغازگران»): کسانی که مسئولیت عِلّی وجود و مشخصه های شاخص به وجود آنها منسوب است، از طریق استنباط احتمالی.
۳٫ دریافت کنندگان: کسانی که از طریق استنباط احتمالی می پندارند که شاخص های عاملیتی بر آنان اعمال می کنند یا {خود آنها} از طریق شاخص، عاملیتی را اعمال می کنند.
۴٫سرنمونها: موجودیت هایی که گمان می رود از طریق استنباط احتمالی در شاخص بازنمود می شوند، اغلب (و نه لزوما) به موجب شباهت دیداری…»

مباحثی که در این کتاب توسط نویسنده ارائه شده گاه از سنخ شرح و نقد خرافات نوین است که در قالب هنر عرضه می شود و ارائه آن با هدف آشنایی و نقد است. ناشر کتاب البته امید است دانش پژوهان و علاقمندان با دیدی انتقادی به مباحث مطرح شده در این کتاب بنگرند و با توجه به اهداف و آبشخورهای آنها، سره را از ناسره و راه راست را از کژ بازشناسند.

این کتاب ارزشمند در۳۶۲ صفحه و با قیمت ۱۱هزار تومان به بازار کتاب عرضه شده است.
 

ساکنان تهران برای تهیه این کتاب و همچنین سفارش هر محصول فرهنگی مورد علاقه دیگر(در صورت موجود بودن در بازار نشر) کافی است با شماره ۲۰- ۸۸۵۵۷۰۱۶ سامانه اشتراک محصولات فرهنگی؛ سام تماس بگیرند و آن را در محل کار یا منزل _ بدون هزینه ارسال _ دریافت کنند.

۶۰۶۰

دانلود   دانلود


خبرآنلاین

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.