دوست داشتنی ولی منفور

متولد شدن یک فرزند دیگر در خانواده می تواند دگرگونی های زیادی برای آنها ایجاد کند. پیش از تولد زمان و انرژی زیادی از سوی والدین صرف ورود این عضو جدید و کوچک خانواده می کنند و بعد از آن هم تا مدت ها بیشتر توجه آنها معمولا به نوزاد و برآورده کردن نیازهای اولیه اش معطوف می شود.

این تغییرات تازه در رفتار والدین می تواند برای فرزند بزرگ تر بسیار طاقت فرسا باشد. بنابراین عجیب نیست اگر او نوزاد را دوست نداشته باشد زیرا موجب شده پدر و مادر مانند قبل به او توجه نکنند.

«گروشا سامرز» روانشناس انستیتو بیهاو «شیکاگو» در این باره می گوید: برای جلوگیری از بروز این مشکل، والدین باید قبل از به دنیا آمدن کوک با فرزند بزرگ ترشان در این باره صحبت کنند تا او بتواند کم کم حضور خواهر یا برادر جدیدش را بپذیرد. اگر به طور مثال زمانی که می خواهید برای نوزاد لباس یا اسباب بازی بخرید نظر او را هم بپرسید یا او را تا حدی در مراقبت از نوزاد سهیم کنید، راحت تر می تواند با این تغییرات کنار بیاید.

والدین می توانند در چندین مرحله و در زمان های خاص با فرزندشان در مورد تولد نوزاد صحبت کنند تا او هم با شرایط جدید سازگار شود.

هر چقدر زودتر با فرزندتان در این مورد صحبت کنید بهتر است زیرا او زمان بیشتری برای سازگار شدن با شرایط جدید خواهد داشت. سعی کنید توضیحات تان برای او ساده و قابل فهم باشد.

توضیحات تان نباید آن قدر طولانی باشد که حوصله فرزندتان سر برود اجازه بدهید کنجکاوی و سؤالات او تعیین کند که تا چه اندازه باید توضیح دهید.

اگر بعد از این صحبت ها احساس کردید فرزندتان به این موضوع علاقه مند شده است می توانید کارهایی انجام دهید که این علاقه و اشتیاق در او تقویت شود. برای مثال می توانید عکس های زمان نوزادی خودش را به او نشان بدهید، داستان هایی که درباره تولد یک کودک است برایش تعریف کنید.

به خانه دوستان یا اقوامی بروید که فرزند نوزادی دارند یا از او بخواهید چند اسم برای بچه پیشنهاد بدهد. سعی کنید شرایطی به وجود آورید که او بتواند احساسات و افکراش را در این باره با شما در میان بگذارد.

زمانی که چند روز بیشتر به موعد تولد کودک باقی نمانده، با فرزند بزرگ ترتان درباره آن روز صحبت کنید. به او بگویید که باید به بیمارستان بروید و اگر برنامه دیگری هم دارید او را هم در جریان قرار دهید زیرا او باید بداند که در آن روز انتظار چه وقایعی را باید داشته باشد.

ممکن است بخواهید بعد از تولد کودک فرزند بزرگترتان را هر چه زودتر ببینید. در این صورت فرزندتان احساس خواهد کرد که شما به او به عنوان یک عضو خانواده اهمیت می دهید و تولد نوزاد نه تنها جایگاه او را در خانه به خطر نمی اندازد بلکه اتفاق خوشایندی است که برای همه اعضای خانواده، از جمله خود او رخ داده است.

در روزهای آخر بارداری سعی کنید فضای خانه عادی و آرامش بخش باشد. اگر می خواهید در خانه یا سبک زندگی تغییراتی بدهید، مثلا یکی از اتاق ها را برای نوزاد آماده کنید یا از فرزند بزرگ ترتان بخواهید که شب ها تنها و در تختخواب خودش بخوابد، این تغییرات را یا از چند ماه قبل از زمان تولد اعمال کنید یا آنها را به چند هفته بعد از تولد نوزاد موکول کنید.

بعد از این که این عضو جدید خانواده به دنیا آمد با رعایت کردن چند نکته کوچک می توانید به فرزندتان کمک کنید تا با شرایط جدید بهتر کنار بیاید.

به عقیده این روانشناس تا جایی که می توانید او را در کارهای روزمره مربوط به نوزاد شریک کنید. به احتمال زیاد او هم دوست خواهد داشت که به شما در نگهداری نوزاد کمک کند چون این کار موجب می شود احساس کند بزرگ شده است و کار مهمی انجام می دهد. هر چند این کمک کردن دقیقا به این معنی است که همه کارها بیش از حد معمولی طول خواهد کشید ولی به فرزندتان این فرصت را خواهد داد تا با خواهر یا برادر جدیدش رابطه خوب و دوستانه ای را آغاز کند.

اگر فرزندتان هیچ علاقه ای به نوزاد نشان نمی دهد نگران نشوید و سعی نکنید او را به زور به نوزاد علاقه مند کنید زیرا با گذشت زمان همه چیز به خودی خود درست می شود.

می توانید در بعضی از موقعیت ها، مثلا زمانی که نوزاد خواب است، مدتی را به طور اختصاصی فقط با فرزند بزرگ ترتان بگذرانید. اگر می توانید، هر روز زمان خاصی را فقط به او اختصاص دهید.

وقتی فرزندتان ببیند که در این اوقات شما فقط و فقط به او توجه می کنید، با او حرف می زنید و به احساساتش اهمیت می دهید، دیگر تصور نخواهد کرد که نوزاد تمام توجه و عشق و علاقه شما را مال خودش کرده است.

اگر زمانی که اقوام یا دوستان به خانه شما می آیند، فقط در مورد نوزاد صحبت می کنند بهتر است در زمانی مناسب موضوع صحبت را از نوزاد به فرزند دیگرتان تغییر بدهید تا احساس نکند با وجود نوزاد دیگر کسی به او توجه نخواهد کرد.

تولد نوزاد تغییرات زیادی را در خانواده به وجود می آورد و در بسیاری از موارد فرزند بزرگ تر با بدرفتاری و کج خلقی نسبت به این تغییرات واکنش نشان می دهد.فرزندتان را تشویق کنید تا درباره احساساتش، حتی اگر عصبانیت یا نفرت از نوزاد باشد با شما صحبت کند. اگر او نتواند احساساتش را با کلمات بیان کند با رفتارهایی مثل لجبازی با پدر و مادر، سر و صدا کردن یا خود را لوس کردن آنها را نشان می دهد.

این نشانه ها به این معنی است که شما باید زمان بیشتری را به آنها اختصاص دهید. به فرزندتان بگویید که هر چند احساساتش مهم هستند ولی او باید بتواند آنها را به شیوه ای درست ابراز کند.