روزمرگی های یک زندگی

مجموعه چمدان را خسرو ملکان کارگردانی کرده که از اواخر دهه ۷۰ دیگر کاری برای تلویزیون انجام نداده بود.

او پس از گذشت سال‌ها با یک چمدان به تلویزیون برگشته و بینندگان ماه رمضان را به دیدن مجموعه‌ای مفرح و طنز دعوت کرده است؛ اما ساعت پخش مناسبی نصیب مجموعه او نشده و هر شب این مجموعه نزدیک به ۱۲ بامداد روی آنتن می‌رود.

حتی این مساله منجر به رنجش خاطر کارگردان شده و اعلام کرده ساعت پخش دست او نبوده است. باید در نظر داشت یکی از فاکتورها در دیده شدن یک اثر، ساعت پخش مناسب است؛ اما یک معیار مهم محسوب نمی‌شود، چون اگر اثری قابلیت لازم را داشته باشد، می‌تواند جایگاه خوبی میان بینندگان پیدا کند و مورد توجه قرار بگیرد.

این اتفاق هم در ارتباط با مجموعه تلویزیونی چمدان افتاده و با آن‌که حدود یک سوم از پخش این سریال گذشته، اما توانسته ارتباط خوبی با مخاطبان برقرار کند.

ملکان در این مجموعه با نشان دادن یک چمدان که به دست افراد مختلفی می‌رسد، سعی داشته اقشار مختلف جامعه و گرفتاری‌های آنها را نشان بدهد.

البته این ایده چندان هم تازگی ندارد، چون در تله‌فیلم یا سریال‌هایی دیده‌ایم که یک میوه یا یک شیء دست به دست می‌چرخد که در این باره می‌توان به آثاری همچون «هندوانه شب یلدا» اشاره کرد، اما مجموعه چمدان ویژگی‌های دیگری بویژه در فیلمنامه، ساختار، کارگردانی و بازی دارد.

یکی از امتیازات خسرو ملکان، گرفتن یک بازی خوب از بازیگران است. کنار هم قرار دادن شهره لرستانی و مهران غفوریان به عنوان خواهر و برادر در کنار هم بهترین انتخاب بود، چون آنها به زیبایی توانستند نقش خواهر و برادری را بازی کنند که در عین رفاقت، گاهی هم به یکدیگر کلک‌هایی می‌زنند، کلک‌هایی که به زندگی‌شان آسیب چندانی نمی‌زند.

شاید کمتر کسی تصور می‌کرد قرار گرفتن شهره لرستانی و مهران غفوریان کنار یکدیگر منجر به یک نتیجه خوب شود، اما خسرو ملکان این کار را انجام داد و این هوشمندی کارگردان را می‌رساند.

گرچه انتخاب عزت‌الله رمضانی‌فر به‌عنوان آقاکوچیک که نقش همسر شهره لرستانی را بازی می‌کرد، انتخاب خوبی نبود، اما می‌توان با اغماض تا اینجای کار به خسرو ملکان نمره قبولی داد.

او همچنین بازی رئالی از دختر کوچک خانواده گرفت، بویژه در صحنه‌هایی که او حقیقت خانواده‌اش را به دایی‌اش (مهران غفوریان) می‌گوید.

در واقع خسرو ملکان با علم این‌که سریال قرار است از شبکه دو ـ که به عنوان شبکه کودک و خانواده نامگذاری شده ـ پخش شود، تلاش کرده به بهترین شکل به مفهوم کودک و خانواده بپردازد.

این مساله را در صحنه‌های مختلف این مجموعه می‌بینیم. به عنوان مثال در یکی از صحنه‌ها شهره لرستانی می‌خواهد حرف‌هایی را با ایما و اشاره به برادرش بزند، ولی برادرش متوجه منظور خواهرش نمی‌شود، اما دختر خانواده به دایی‌اش می‌گوید منظور مادرش چیست.

در واقع این مجموعه به خانواده نشان می‌دهد چگونه فرزندانشان با سرعت از مشکلات آنها در زندگی‌شان مطلع می‌شوند و بهتر است خانواده‌ها در این باره دقت بیشتری داشته و مراقب فرزندانشان باشند.

یکی دیگر از امتیازات این مجموعه، بهره بردن از یک طنز مناسب است؛ طنزی که قرار نیست هنگام پخش و پس از آن تکیه کلام‌هایی را سر زبان کودکان و بزرگ‌ترها بیندازد.

در مجموع، طی سال‌های اخیر، معاونت سیما تلاش کرده در تولید آثار طنز نظارت بیشتری داشته باشد. امید است مجموعه تلویزیونی چمدان بتواند تا انتها مخاطبان را با خود همراه کند.(جام جم – ضمیمه قاب کوچک)

مریم طالبی