روزنه امید برای ناشنوایی کودکان

 در چنین شرایطی کاشت دستگاهی به نام حلزون شنوایی در گوش داخلی، امکان احیای قطعی شنوایی را از طریق کانال گوش، برای ناشنوایان شدید یا مادرزادی فراهم می‌کند.

دکتر حسام‌الدین امام جمعه، متخصص شنوایی‌سنجی و عضو هیات علمی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با «جام‌جم» با تاکید بر این که کاشت حلزون شنوایی موثرترین اقدام درمانی برای احیای کم‌شنوایی‌های عمیق است، می‌گوید: ناشنوایی مادرزادی در کودکانی که پیش از دو سالگی، تحت عمل کاشت حلزون شنوایی قرار می‌گیرند، به طور صد درصد درمان می‌شود.

یک حلزون در گوش شما چه می‌کند؟

متخصصان شنوایی‌سنجی می‌گویند: کم‌شنوایی‌های ضعیف از طریق سمعک یا جراحی‌های ترمیمی درمان می‌شود، اما زمانی که گوش داخلی دچار آسیب‌های جدی شنوایی شود و نوعی ناشنوایی عصبی در بیمار ایجاد شود، موثرترین روش احیای شنوایی، کاشت حلزون در گوش است.

دکتر امام‌جمعه نیز اضافه می‌کند: زمانی که اکثر سلول‌های مویی مربوط به شنوایی در گوش آسیب می‌بیند و عملکردی ندارد، امکان بهبودی شنوایی با دارو یا سمعک کاملا منتفی است و این ضایعه فقط با کاشت حلزون شنوایی قابل درمان خواهد بود. البته نکته ضروری برای دریافت درمان موثر، لزوم انجام عمل جراحی کاشت حلزون گوش تا قبل از ۲ سالگی و حداکثر تا ۴ سالگی است، چراکه پس از این سنین دستیابی به سیر گفتار طبیعی همگام با شنوایی طبیعی سخت خواهد بود.

دستگاهی که شنوایی را به شما بازمی‌گرداند

به گفته متخصصان شنوایی‌سنجی، حلزون شنوایی برخلاف سمعک، صدا را بلندتر و آشکارتر نمی‌کند، بلکه بدون نیاز به قسمت‌های آسیب‌دیده سیستم شنوایی مستقیما عصب شنوایی را تحریک می‌کند و به اشخاصی که ناشنوایی شدیدی دارند، امکان می‌دهد که اصوات را دریافت کنند.

به بیان دیگر حلزون شنوایی بدون استفاده از سلول‌های مویی آسیب‌دیده گوش، صحبت‌ها و صداهای محیطی را به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل کرده و این امواج را به عصب شنوایی می‌فرستد.

این متخصصان در توضیح عملکرد این دستگاه می‌گویند: حلزون شنوایی از یک وسیله الکترونیکی کوچک تشکیل شده که توسط عمل جراحی در زیر پوست و پشت گوش قرار می‌گیرد و یک پردازنده گویا که معمولا خارج از گوش روی کمربند یا داخل جیب گذاشته می‌شود. همچنین یک میکروفن برای دریافت اصوات در خارج از بدن قرارگرفته و پشت گوش نصب می‌شود.

ضرورت دریافت خدمات توانبخشی

دکتر امام جمعه با اشاره به انجام بالغ بر ۴۰۰۰ مورد کاشت موفقیت‌آمیز حلزون در ایران، طی دو دهه گذشته می‌گوید: بیمارانی که کاشت حلزون انجام می‌دهند، می‌توانند همانند یک انسان عادی به تحصیل و شغل مورد نظر خود بپردازند. البته نتیجه‌گیری مطلوب با انجام تمرین‌های توانبخشی طی یک تا سه سال، تحت نظر یک تیم متخصص حاصل می‌شود. بی‌شک این تمرین‌ها که مبتنی بر اصلاح گفتار بیماران، همگام با بهبود و احیای شنوایی آنهاست، در ناشنوایان مادرزادی باید هرچه سریع‌تر و حتی در بدو تولد آغاز شود.

سرپرست تیم توانبخشی کاشت حلزون شنوایی ایران تاکید می‌کند: گرچه وضعیت شنوایی تمام نوزادان، پیش از مرخص شدن از بیمارستان بررسی می‌شود، اما توجه به انجام تست‌های شنوایی‌سنجی نیز از ضرورت‌هایی است که والدین نباید نادیده بگیرند.

دکتر امام جمعه می‌افزاید: والدین باید متوجه واکنش‌های نوزاد خود نسبت به صداهای بلند باشند؛ اگر کودکی با شنیدن صدای بلند در خواب، دچار واکنش‌هایی چون پرش دست یا پلک نمی‌شود، باید از حیث شنوایی مورد بررسی قرار بگیرد.

ناشنوایی ناشی از حوادث

دکتر امام جمعه با اشاره به درمان قطعی ناشنوایی با استفاده از حلزون در کسانی که از طریق صدمات محیطی یا مصرف داروها دچار ناشنوایی شده‌اند، می‌ا‌فزاید: برخی از بیماری‌ها نیز می‌تواند ناشنوایی عصبی را به دنبال داشته باشد. چنین ناشنوایی‌هایی که در مقطعی از زندگی بیمار ایجاد می‌شود، باید بسرعت تحت درمان قرار بگیرد و اگر فاصله سن بروز ناشنوایی و اقدام به درمان آن بیش از پنج سال باشد، احیای کامل شنوایی بسیار مشکل خواهد بود.

به گفته متخصصان گوش، حلق و بینی حدود یک ماه تا ۴۵ روز بعد از عمل جراحی کاشت حلزون، پردازنده سیگنال ‌ها، میکروفن و دستگاه تفسیر و معنی‌کننده اصوات در خارج از گوش بیمار قرار داده می‌شود و شخص یاد می‌گیرد که چگونه از این دستگاه‌ها مراقبت کند، از طریق آنها به صداها گوش کند و از تجربه دوباره دنیای شنیدنی‌ها لذت ببرد.

پونه شیرازی – ‌گروه سلامت