«زمانه و زندگی امام خمینی» منتشر شد

به گزارش خبرنگار مهر، پرداختن به تدوین زندگی مردی که خبرسازترین شخصیت تاریخ سده اخیر نام گرفت و تحولات بزرگی را در انتهای قرن بیستم رقم زد، کاری است بس دشوار و صعب الوصول! امام خمینی با ویژگی‌های خاص خود و با راهبردی بی‌نظیر یکی از بزرگ‌ترین انقلاب‌های معاصر را به ثمر نشاند و عملا موجبات پیدایش قطب جدیدی را در حوزه اندیشه و ساختار حکومت بر مبنای دین فراهم ساخت. نتیجه کنش و رویارویی امام با حوادث مختلف تاریخی، از یک سو و بینش علمی و معرفت خاص دینی از سوی دیگر، موجب شد تا امام در ابعاد سیاسی و اجتماعی نسبت به سایر رهبران انقلابی، کاملا متفاوت و نادر ظاهر شود.

از آن‌جا که در رشته جدید «تاریخ انقلاب اسلامی ایران» برای دانشجویان کارشناسی ارشد، درسی به عنوان زندگانی امام خمینی منظور شده بود و از طرفی فقدان کتابی کامل در این مورد پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی را بر آن داشت تا تهیه و تالیف این کتاب را بر عهده محسن بهشتی سرشت بسپارد.

این کتاب در ۱۶ فصل تدوین شده که کتابنامه و نمایه‌ها هم در کنار این فصل‌ها قرار دارند. فصل اول «مبحث نظری» است که درباره سرفصل‌های شخصیت و عوامل تاثیرگذار در فرایند تکاملی آن، تاثیر محیط بر شخصیت و نقش شخصیت در تاریخ مطالبی را شامل می‌شود. فصل دوم هم «اوضاع سیاسی و اجتماعی خمین در آستانه تولد امام» نام دارد و مطالبی درباره وجه تسمیه کمره و خمین، حاکمیت قاجاری و حاکمان خمین، نظام خان خانی و پدیده شرارت و یاغی‌گری دارد.

در فصل سوم «خاندان امام» مورد بررسی قرار گرفته است و سلسله نسب و اجدا، آقا مصطفی پدر امام و نقشش در تحولات منطقه و خانواده امام عناوین اصلی این فصل هستند. دوران کودکی، تحصیل در خمین و حوزه اراک و تاثیر حوادث منطقه در شکل‌گیری شخصیت امام هم مطالب تشکیل‌دهنده فصل چهارم کتاب با عنوان «امام در خمین» هستند. فصل پنجم کتاب «مهاجرت به قم و دوران شکوفایی علمی» نام دارد و شامل مباحث زیر می‌شود: تاسیس حوزه علمیه قم، تکمیل تحصیلات امام در قم، استنساخ‌های امام، امام در مقام مدرسی، تدریس عرفان، درست اخلاق، تالیفات امام، زمینه‌های اندیشه سیاسی امام خمینی و طلوع اندیشه سیاسی امام خمینی.

فصل بعدی کتاب درباره «مرجعیت آیت‌الله بروجردی» است که سال‌های ۱۳۲۴ تا ۱۳۴۰ را در بر می‌گیرد و مطالبی را درباره وضعیت سیاسی ایران در دو دهه تاریخ سال ۱۳۲۰ تا ۱۳۴۰، آیت‌الله بروجردی و آرمان امام، آیت‌الله بروجردی و جریان بهائیت، امام و حوزه، امام و مقدس‌نماهای حوزه و امام و نهضت ملی شامل می‌شود. «مرحله آغازین مبارزه امام» در فصل هفتم کتاب بررسی می‌شود. این فصل با ارتحال آیت‌الله بروجردی آغاز می‌شود و با مطالبی چون طرح مرجعیت امام، لایه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، دولت علم و عقب‌نشینی شاه دنبال می‌شود.

فصل‌های هشتم تا شانزدهم کتاب هم به ترتیب درباره مسائل زیر هستند: اعتراض به اصلاحات شاهانه تا کاپیتولاسیون، امام در تبعید، افزایش اختناق و فعالیت‌های امام، منابع اقتصادی و اطلاع‌رسانی نهضت، امام در مقام راهبر نهضت، امام در پاریس، سازماندهی مبارزه تا پیروزی، بازگشت امام و پیروزی انقلاب و سلوک فردی و اجتماعی امام خمینی (ره).

در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم:

… بیشتر مغازه‌ها و بازار تهران به همراه بسیاری از کلاس‌های درس دانشجویان تعطیل شد. هزاران تن از کشاورزان ورامین و روستاهای اطراف تهران نیز به تهران رو آوردند. شعار اصلی آن‌ها «یا مرگ یا خمینی» بود. شاه با اطلاع از وسعت تظاهرات به کاخ سعد آباد رفت و فرماندهی عملیات سرکوب را خود شخصا به عهده گرفت. بدین ترتیب، در تهران نیز قیام به شدت سرکوب شد. تعداد کشته شدگان حادثه ۱۵ خرداد به درستی مشخص نشد. ولی بسیاری از خبرگزاری‌ها تعداد کشته‌ها را چندین هزار نفر اعلام کردند.

به هر حال، امام خمینی پس از ۱۹ روز حبس در زندان قصر به زندانی در پادگان نظامی عشرت آباد منتقل شد. شاه با استفاده از غیبت امام، نهضت اسلامی را شورش کور و بلوای دشمن پسند و اقدامی وحشیانه دانست. وی سپس آن را نه قیامی مردمی که تحریکی از آن سوی مرزها خواند و مدعی شد که در این قیام، رهبر مصر، جمال عبدالناصر سهم به سزایی داشته است. شاه با انتساب قیام بزرگ ۱۵ خرداد به بیگانگان و گاه متهم کردن آن به ارتجاع و توحش می‌کوشید ماهیت اصیل آن آشکار نشود….

این کتاب با ۴۴۳ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۱۰ هزار تومان منتشر شده است.