سلام. بنده مادری دارم که در مواجه با مشکلات بسیار…

سلام.
بنده مادری دارم که در مواجه با مشکلات بسیار بسیار سخت گیر هست و آنقدر خودش رو بقول عوام میخوره که شب نمی تواند بخوابد. تا صبح با خودش کلنجار رفته و هزار گونه فکر می کنند تا جایی که فردای همان شب از شدت استرس از شکل و قیافه می افتد. به نظر میاد هورمونی در مغزش ترشح میشود که باعث میشود به آن جریان ناخوشایند بسیار فکر کند. حال سوال این است بنده که پسری ۲۸ ساله ام و خواهرم که ۲۲ ساله است هم دقیقا همین گونه ایم. علت این گونه مضطرب شدن در من و خواهرم چیست و راه درمان آنرا هم بفرمایید. با تشکر

مشاور ( خانم مریم مردانی – شنبه، ۸ تیر )

با سلام و عرض ادب
به طور کلی علل اضطراب به سه عامل زیر برمی‌گردد:
• عوامل زیست شناختی و جسمانی:
در افراد مضطرب، میزان بعضی از هورمون‌های موجود در خون غیرعادی است. بنابراین هر آن‌چه که باعث اختلال در سیستم هورمونی شود، برای بدن خطر محسوب می‌شود. بارداری، کم‌کاری یا پرکاری تیروئید، پایین بودن قند خون، وجود غده‌ای در غدد فوق‌کلیوی که هورمون اپی‌نفرین تولید می‌کند و بی‌نظمی ضربان‌های قلب از این عوامل هستند.
• عوامل محیطی و اجتماعی:
عوامل اجتماعی و ارتباطی بسیاری باعث به‌وجود آمدن اضطراب در افراد می‌شود، مانند مشکلات خانوادگی، احساس جدایی و طردشدگی،… از عوامل محیطی می‌توان تغییرات ناگهانی و غیرمنتظره را، همچون زلزله، بیماری، مرگ یکی از نزدیکان،… نام برد.
• عوامل ژنتیکی و ارثی:
یکی از مهم‌ترین عوامل اضطراب ژنتیک است و احتمال اضطراب در فرزندان افراد مضطرب بسیار بالا است. البته الگو قرار دادن رفتار پدر و مادر و یادگیری و تکرار کارهای آنان نقش مهمی در اضطراب فرزندان دارد (عامل اجتماعی)، ولی تحقیقات و بررسی‌های انجام‌شده بر روی حیوانات و دوقلوهایی که با هم یا جدا از هم زندگی می‌کنند و از والدین مضطرب به دنیا آمده‌اند، نشان می‌دهند که عوامل ژنتیکی نیز بسیار مؤثرند. با این وجود باور نمی‌رود که ژن به خصوصی در این مورد نقش داشته باشد، بلکه ترکیب بعضی از ژن‌ها چنین پیامدی را به دنبال دارد. طبق آخرین تحقیقات به نظر می‌رسد که عوامل ژنتیکی در بعضی انواع اضطراب مانند اختلال هراس و ترس از مکان‌های باز نقش زیادی دارد.
معمولاً مادران مضطرب فرزندان مضرب به دنیا آورده و پرورش می دهند. یعنی علاوه بر اینکه هورمون ها و نیز انتقال دهنده های عصبی در افراد مضطرب متفاوت از دیگران است معمولاً پدر و مادر مضطرب فرزندان مضطربی نیز تربیت کرده و این ویژگی در شیوه های تربیتی آنها نیز اثرگذار است. البته استثنائاتی نیز وجود دارد و هستند در اینگونه خانواده ها فرزندانی که بر خلاف سایرین، بسیار خونسردند. که در این فرزندان نیز عوامل ژنتیکی اثرگذار است. پس شما زمینه ژنتیکی ابتلا به اضطراب را دارید و همانطور که خود نیز بیان کردید این علایم را دارید. درمان این اختلال دشوار نیست و در شرایط بسیار شدید نیاز به دارو درمانی دارد که با تشخیص یک روانپزشک با صلاحیت این درمان مؤثر خواهد بود. اما روش های درمان روانشناختی بیشتر توصیه می شود. چراکه دارو های ضد اضطراب معمولاً رخوت زا هستند و ممکن است باعث ایجاد وابستگی و کاهش عملکرد فرد شوند و تنها در صورتی تجویز می شوند که اضطراب، اختلال شدیدی را در فعالیتهای فرد ایجاد کرده باشد . در این شرایط باید این دارو ها با دقت تجویز شوند پس در صورت نیاز به روانپزشک، از صلاحیت او اطمینان یابید.
از علایم اضطراب می‌توان موارد زیر را نام برد:
۱٫ احساس خستگی
۲٫ عصبی بودن و بی‌قراری
۳٫ ترس و نگرانی
۴٫ بی خوابی یا بدخوابی
۵٫ تپش قلب و تنفس نامنظم و سریع
۶٫ عرق کردن
۷٫ سردرد و سرگیجه
۸٫ مشکل در تمرکز و حافظه
۹٫ لرزش یا پرش عضلات
۱۰٫ تکرر ادرار
اما روش دیگری که برای درمان اضطراب توصیه می شود روش های روانشناختی است. در علم روانشناسی اختلالات اضطرابی شامل دسته ای از اختلالات از جمله اختلال هراس، اضطراب فراگیر و نیز وسواس می شود که معمولاً این اختلالات در برخی افراد همراه با هم رخ می دهند. یعنی گاهی اختلال اضطراب فراگیر با وسواس همراه است. لازم است در ابتدا نوع اختلال تشخیص داده شود. به نظر می رسد در خانواده شما اختلال اضطراب فراگیر وجود داشته که در مادر تان تا حدودی همراه با وسواس فکری است. لازم است برای بهبود علایم ایشان به یک روانشناس بالینی با صلاحیت مراجعه کنید تا از طریق رواندرمانی این علایم در ایشان و نیز شما بهبود یابد.چراکه اصلاح رفتار بیش از هر چیز دیگری به شرایط شما کمک خواهد کرد .
برخی مواد غذایی نیز باعث تشدید اضطراب در افراد می شود. پس به تغذیه صحیح توجه داشته باشید و این مواد غذایی را در برنامه غذاییتان کمتر کنید. ورزش کردن به خصوص به طور منظم یکی از راه‌های پیشگیری و درمان اضطراب است. پیاده روی تند و سریع به مدت ۴۰ دقیقه میزان اضطراب را به طور متوسط تا ۱۴% کاهش می‌دهد. به علاوه، ورزش کردن باعث بالا رفتن کارایی دستگاه تنفسی و گردش خون، حفظ تعادل وزن و شادابی فرد می‌شود. ورزش هایی نیز چون یوگا باعث افزایش آرامش می‌شوند و در جلوگیری از اضطراب بسیار مفیدند. همچنین نوشتن سادهٔ هیجانات و احساسات بر روی کاغذ موجب تسکین فشارهای روانی ناشی از رویدادهای اضطراب زا می‌شود.