جام جم آنلاین: در تعقیب آیات گذشته که به طغیانگران هشدار مى‌داد و آنها را به مجازات الهى تهدید مى‌کرد، در اینجا به مساله امتحان که معیار ثواب و عقاب الهى است و مهم‌ترین مساله زندگى انسان محسوب مى‌شود مى‌پردازد.
او نمى‌داند که آزمایش الهى گاه با نعمت است و گاه با انواع بلا، نه روى آوردن نعمت باید مایه غرور گردد، و نه بلاها مایه یاس و نومیدى.
در آیه ۵۱ سوره فصلت نیز آمده است: «هنگامى‌که نعمتى به انسان مى‌دهیم روى مى‌گرداند و با تکبر از حق دور مى‌شود، اما هنگامى‌که مختصر ناراحتى به او برسد پیوسته دعا مى‌کند و بی‌تابى مى‌نماید.»
یکى از سنتها و برنامههاى قطعى خداوند، آزمایش مردم است؛ البته نه براى شناختن، بلکه براى ظهور خصلتها و بروز تلاشها تا بر اساس آن اجر و پاداش دهد. آزمایش‌هاى الهى گوناگون است؛ گاهى با رفاه و ثروت انسان را آزمایش مى‌کند و گاهى با تنگدستى و مشکلات، ولى انسان عجول که از آزمایش الهى و اهداف آن غافل است، دست به قضاوتها و تحلیلها و تفسیرهاى غلط زده و از خداوند گلایه مى‌کند.
« اکلا لَمًّا» یعنى یکجا خوردن، بدون دقت در این که حلال است یا حرام و آیا مال دیگران به آن اضافه شده یا نه. باید به درآمدهاى خود دقت کنیم؛ هر نانى مصرف کردنى نیست. «جَمًّا» به معناى زیاد و انباشته است. علاقه به مال فطرى است، آنچه مذموم است، علاقه شدید است.
در تفسیر نورالثقلین آمده است رسول خدا صلى‌الله علیه و آله فرمود: من و هر کسى که یتیمى را تحت تکفل خود قرار دهد، در بهشت کنار هم هستیم. تکریم خداوند از شما، باید سبب تکریم شما از یتیمان باشد. مهم‌تر از جسم یتیم روح اوست که باید گرامى‌داشته شود. آزمایش‌هاى الهى، جلوهاى از در کمین بودن پروردگار نسبت به انسان است.
آزمایش، وسیله تربیت و رشد انسان است. دریافتهاى انسان بر اساس لطف اوست، نه استحقاق ما. پس گرفتار غرور و عجب نشده و از آزمایش غفلت نکنید. نه فقر نشانه اهانت است و نه دارایى نشانه کرامت؛ بلکه هر دو وسیله آزمایش است. در مورد کارهاى خداوند، قضاوت نابجا نکنید.
دلیل تنگى رزق را بىاعتنایى خداوند نپندارید، بلکه نتیجه عملکرد خودتان بدانید. احسان به دیگران، در رزق و روزى انسان نقش مهمى دارد. در تفکر اسلامی در جامعه اسلامی بینوایان نباید گرسنه بمانند. با انفاق خود و با تشویق دیگران باید به آنان رسیدگى کرد.
jamejamonline.ir – 22 – RSS Version