سینه سپر کردن در برابر ضدارزش‌ها ویژگی‌ ۱۰ شاعر برتر انقلاب است

به گزارش خبرنگار مهر، همایش راویان صبح ویژه نکوداشت یاران سفر کرده شعر انقلاب، شب گذشته دوشنبه ۵ تیر با حضور شاعرانی چون محمدرضا سنگری، حسین اسرافیلی، مصطفی محدثی خراسانی و حجت‌الاسلام والمسلمین موسوی مقدم قائم مقام سازمان صدا و سیما در سالن رضوان مرکز بسیج صدا و سیما برگزار شد.

در ابتدای این برنامه، علی‌اصغر جعفری مشاور رئیس سازمان صدا وسیما و رئیس مرکز بسیج این سازمان گفت: امروز علی‌رغم وجود رقبای رسانه‌ای جدی، شعر کماکان جایگاه بلند و تاریخی خود را در تعالی، تعمیق و تحکیم فرهنگ دینی حفظ کرده است. خوشبختانه شعر انقلاب، اکنون به جریانی موثر و پردامنه تبدیل شده که می‌توان آن را تعریف کرد و مولفه‌های آن را برشمرد و این ممکن نبود جز به مجاهدت تمام شاعران انقلاب به ویژه پیشگامان و جریان‌سازان شعر انقلاب که بسیاری از آنان همچنان پرشور و خستگی ناپذیر در عرصه حاضرند و به تداوم رسالت تاریخی خود مشغول‌اند. تعدادی از آن‌ها هم در دهه اخیر از میان ما کوچیده‌اند که در این مراسم از آن‌ها به عنوان یاران سفر کرده شعر انقلاب اسلامی یاد می‌‌کنیم.

در ادامه این مراسم، ۱۰ نماهنگ مستند از سخنان شاعران انقلاب و دفاع مقدس درباره ۱۰ شاعری که این همایش برای گرامیداشت یادشان برگزار شده بود، پخش شد. ۱۰ شاعر یادشده عبارت‌ بودند از: مهرداد اوستا، محمود شاهرخی، نصرالله مردانی، سیدحسن حسینی، احمد زارعی، قیصر امین‌پور، طاهره صفارزاده، سپیده کاشانی، سلمان هراتی و محمدرضا آغاسی.

محمدرضا سنگری شاعر و محقق در این برنامه گفت: شاعرانی را که انس و الفتی با امام حسین (ع) داشته باشند، باید شاعران مقاومت بدانیم. اهالی ادب و این شاعران می‌دانند که امام حسین (ع) از بزرگ‌ترین شاعران بوده است. حضرت عباس (ع) هم از بزرگ‌ترین شاعران بوده است که کمتر از شعر او سخن گفته‌ایم. وقتی آن حضرت وارد شریعه آب شد، در شعری که خودش سروده، گفته می‌شود که در آب، حسین را می‌دیده است. بافت شعری حضرت ابالفضل (ع) واقعا از نمونه‌های بارز شعری است. امام سجاد (ع) هم شاعر بوده و صحیفه سجادیه‌اش هم، زبور آل محمد نامیده شده است. اگر به شیوه شاعران امروز عمل کنیم، از هر مناجات و نیایش صحیفه می‌توان حدود ۱۵ شعر سپید و نیمایی استخراج کرد.

وی افزود:‌ بازشناسی و بازکاوی ادبیات انقلاب اسلامی، در پرتوی افراد و بزرگانی که وجودشان در نسل‌های پسین انقلاب هم قابل شناخت است، ممکن می‌شود. اما سؤال مهمی که می‌خواهم مطرح کنم، این است که بعد از چند سال داریم این برنامه را برگزار می‌کنیم. اکنون که ۲۶ سال از مرگ سلمان هراتی، ۲۱ سال پس از اوستا، ۲۰ سال پس از سپیده کاشانی، ۸ سال پس از سیدحسن حسینی، ۹ سال پس از نصرالله مردانی، ۱۹ سال پس از شهادت احمد زارعی، ۳ سال پس از استاد شاهرخی، ۴ سال پس از قیصر امین‌پور و ۶ سال پس از آغاسی می‌گذرد، داریم چنین همایشی را برگزار می‌کنیم.

این شاعر گفت:‌ باورم این است که پاسداشت این شاعران حفظ شعائر الهی است. اگر می‌خواهیم برای کشورمان پشتوانه ایجاد کنیم، باید بزرگان را پاس بداریم و جامعه‌ای که پاسدار بزرگان نباشد، بزرگ نخواهد شد. شاید کمی گله‌مندی باشد که در چنین همایشی وقت و زمان اندکی برای پرداختن به هر کدام از این چهره‌ها به وجود می‌آید و حق آن‌ها ادا نمی‌شود. نکته دیگر این است که بسیاری چهره‌های دیگر داریم که کسی یادی از آن‌ها نمی‌کند یا حداقل یادی از آن‌ها نمی‌شود. مانند محمدعلی مردانی، تیمور ترنج، بهجتی (شفق)، غلامرضا رحمدل، گلشن کردستانی، محمدخلیل جمالی و … تقریبا همه این چهره‌ها را در جبهه دیدم و آن‌جا با آن‌ها آشنا شدم.

سنگری ادامه داد: جبهه‌ها مدیون نفس‌ها و واژه‌های اشعار چنین شاعرانی بودند. مثلا به یاد دارم که قیصر امین‌پور یا سپیده کاشانی پا به پای رزمندگان در جبهه‌ حضور داشتند. نکته مهم دیگر بحث استمرار چنین همایش‌هایی است که تبیین شعر انقلاب را در بازبینی چهره این شاعران می‌توانیم ببینیم. امروز سه دهه از انقلاب می‌گذرد. بعد از انقلاب ما حتی در بعضی از عرضه‌ها از تمام گذشته تاریخی‌مان هم جلوتر افتادیم و در زمینه‌های پیشرفت کردیم که حتی در گذشته ادبی‌مان، فقر و شکاف داریم. اما از بس ازدحام داریم که فرصت عشق‌بازی با اشعار را نداریم و تا می‌آییم از یک شعر لذت ببریم، شعر دیگری می‌رسد. مجموعه «گنجشک و جبرئیل» از سیدحسن حسینی در کل مجموعه‌های عاشورایی ما بی‌بدیل است.

این محقق ادبی افزود: خوشبختانه شاعرانی که امروز برایشان همایش گرفته‌ایم، به سمت تدوین نظریه و مباحث نظری هم حرکت کرده بودند. مثلا تا زمان انتشار «مشت در نمای درشت» سیدحسن حسینی،‌ هیچ شاعری تکنیک‌های سینمایی را در قالب آرایه‌های ادبی بررسی نکرده بود. من نسل دوم انقلاب را تا حد زیادی مدیون احمد زارعی می‌دانم چون شوری را که او داشت، دیده بودم و می‌دیدم که چگونه جوانان را گرد خود جمع می‌کرد و همان زمان بود که نظریه شعر انقلاب را مطرح می‌کرد اما مجال نیافت و در اثر عوارض جنگ به شهادت رسید.

سنگری در ادامه گفت: این شاعران چند ویژگی مشترک داشتند. یکی از آن ویژگی‌ها این بود که به جای اطلاعات عاطفی و عرفانی، تجربه‌های عاطفی و عرفانی‌شان را مطرح می‌کردند. دوم این که برخلاف بسیاری، سکوت نمی‌کردند. ویژگی سوم این ۱۰ شاعر، صراحت و بی‌پروایی در دفاع از ارزش‌ها و سینه سپر کردن در مقابل ضد ارزش‌ها بود و در نهایت خصیصه چهارمشان این بود که باورهای عمیق دینی کسب کرده بودند و دین شناس بودند.