آب رودخانههای زرجوب و گوهر رود به علت ورود مستقیم پسابهای صنعتی، فاضلاب های خانگی و بیمارستانی منطقه رشت به رنگ کاملا تیره و همراه با تعفن درآمده و از نظر اکولوژیکی مرده محسوب میشوند. متراکم شدن جمعیت و فعالیتها در چند دهه گذشته منجر به افزایش مصرف آب از یک طرف و تولید زیاد فاضلاب و پساب از طرف دیگر شده است. مطالعات انجام گرفته در این زمینه حاکی از آلودگی جدی آب در تعدادی از رودها و تالابهای استانهای شمالی کشور است. مطالعات اخیر نشان میدهد که رودهای بخش غربی منطقه به ویژه رودهای منتهی به تالاب انزلی از جمله زرجوب و گوهرکه از طرف شرق وارد این تالاب میشوند، از آلودهترین رودخانه هستند. به گزارش مهر، این رودها پس از عبور از شهر رشت و ادغام در غرب این شهر با نام «رود پیربازار»وارد تالاب انزلی می شوند، به دلیل ورود رود پیربازار به تالاب انزلی از سمت شرق، بخش شرقی تالاب فوقالعاده آلوده است، این قسمت از تالاب با گسترش نیزارها و آزولا که بیشتردر نتیجه ورود آب های آلوده است، عملا در حال از دست دادن حیات جانوری خود است. مطالعات نشان میدهد که در میان ۲۰ رودخانه ای که وارد تالاب انزلی می شوند، رودهایی که از میان شهرها عبور می کنند آلودهتر از رودهایی هستند که از مناطق روستایی به این تالاب می ریزند و همچنین رابطه معنیداری بین مقدار آلودگی رودها و میزان جمعیتی شهرهایی که از میان آنها عبور می کنند، وجود دارد. رودخانههای گوهررود و زرجوب شاهراه مرگ تالاب انزلی عضو هیات علمی دانشگاه گیلان در این باره میگوید: رودخانه های گوهررود و زرجوب که باید شریانهای حیاتی تالاب بین المللی باشد هم اکنون به شاهراه مرگ تالاب بدل شده و با شتابی نگرانکننده مواد سمی و زبالههای خطرناک بیمارستانی به همراه پسابها و فاضلابهای شهر رشت را به درون این پهنه آبی میریزند. کریم ثابت رفتار میافزاید: این تالاب از نظر گردشگری، تنوع زیستی گونه های مختلف جانوری و گیاهی، کنترل سیلاب، اقتصادی، اشتغالزایی، شکار و تقویت آب های زیرزمینی دارای ارزش بسیاری است. وی تاکید میکند: این رودخانهها آلودگیهای زیادی را به تالاب بینالمللی انزلی وارد میکنند و یک تهدید جدی برای این اکوسیستم ارزشمند استان به شمار می روند.عضو هیات علمی دانشگاه گیلان آلودگی آب این رودخانهها را به صورت فاضلاب های شهری، صنعتی و کشاورزی، مواد زائد جامد و دیگر منابع آلاینده تقسیم بندی کرد و گفت: هر کدام از این موارد موجب چالشهای جدی زیستمحیطی و تخریب محیطزیست و پیامدهای ناگوار برای منطقه شده است که تاثیرات تهدیدآمیز آنها در ابعاد مختلف دور از ذهن نیست. احیای رودخانه های گوهر رود و زرجوب بدون شک با اتمام طرح فاضلاب بانک جهانی در گیلان این رودخانهها نیز احیا خواهند شد، هر چند که مراحل لایروبی و در واقع احیای این دو رودخانه کمی دشوار است اما برنامهای دست نیافتنی نیست. اگر سازمان محیط زیست، دیگر نهادها و ارگانهای ذیربط به همان اندازه که وجود بیمارستان و واحد تولیدی را برای شهروندان مفید میدانند، رودخانه و تالاب را نیز جزو داشتهها و نیاز طبیعی انسان ارزیابی کنند از کنار آلایندهها به سهولت نمی گذرند. رودخانهها به عنوان یکی از شریانهای اصلی بقای محیط زیست طی دودهه اخیر به شدت مورد تاخت و تاز و تخریب انسانها قرار گرفته و این موضوع می تواند نابودی حیات بشری و زندگی عاری از آلودگی های زیست محیطی را پیام آور باشد. فرماندار رشت در این باره میگوید: رودخانهها نهتنها برای تفریح کردن بلکه برای تامین آب آشامیدنی، آبیاری کشاورزی، تولید برق، حمل و نقل، تهیه غذا و غیره مورد استفاده قرار میگیرند. سید ولیالله عظمتی ادامه میدهد: این منابع به عنوان بخشی از ثروتهای طبیعی و ملی کشور از اهمیت خاصی برخوردارند بنابراین حفظ و حراست از بقای رودخانهها امری ضروری است. وی همچنین با بیان اینکه دو رود زرجوب و گوهر رود که از وسط شهر رشت میگذرند بستر خوبی برای توسعه گردشگری محسوب می شود بر ضرورت احیا و لایروبی این ظرفیت مهم اقتصادی و طبیعی تاکید کرد. به دنبال شکل گیری جوامع انسانی در کنار رودخانه دفع زباله و فاضلاب و پسابهای کشاورزی به این زیستگاه امر بدیهی به نظر می رسد اما باید اذعان کرد که توان خود پالایی رودخانهها در طول تاریخ به شدت کاهش یافته و دیگر قادر نیستند همانند گذشته مواد زائد ریخته شده را تجزیه و هضم کنند و همینطوراکسیژن محلول در آنها کاهش یافته و حتی برخی از ماهیان در اثر شدت آلودگی و دخالتهای انسانی رو به نابودی نهادهاند. رگههای اصلی حیات بشری در معرض نابودی رودخانهها به عنوان منبع اصلی حفظ محیط زیست جانداران نقش مهمی در زندگی مردم ایفا میکنند که متاسفانه در سالیان اخیر رگه های اصلی حیات بشری به شدت در معرض نابودی هستند. این منابع بی بدیل الهی مظلوم ترین حیطه از بخشهای محیط زیست کشور تلقی می شوند که با بی توجهی و غفلت مسئولان نسبت به رودخانهها، بر آلودگی آبها به صورت لحظه ای افزوده می شود. رئیس کمیسیون بهداشت و محیط زیست شورای شهر رشت نیز میگوید: بوی تند و نامطلوب رودخانه های زرجوب و گوهر رود که از وسط شهر رشت می گذرند، آسیبی جدی به سلامت مردم وارد می کند. حجتالاسلام محمد حسن خواه همچنین با ابراز تاسف از وضع نامطلوب این رودها میافزاید: رفع مشکلات موجود نیازمند یک عزم ملی با حمایت و پیگیری های استاندار و نمایندگان مجلس است. وی همچنین اجرای طرح آب و فاضلاب را گامی موثر برای نجات رودخانه های زرجوب و گوهر رود، بهداشت خانوار و به طور کلی زیبایی سیمای شهری ذکر کرد.
شاهراههای مرگی که به انزلی میریزند
مقاله
نظرات:نظر دهيد
نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.