شب‌های رمضان

گرسنگی و تشنگی در روزهای ماه رمضان برای آنها که معتقدند، تنها بخشی از این ماه خاص است. مراقب خود بودن و مراقب دیگران تنها بخشی از ویژگی‌های این ماه خاص است.

رمضان این ماه نخوردن و نیاشامیدن، ماه خیلی از رفتارها و کنش‌ها و واکنش‌های دیگر هم بوده و هست. اصول اولیه رمضان همچنان و بعد از سال‌ها و قرن‌هایی که بر آن گذشته بر جای مانده و در این ماه روزه‌داران مسلمان انگار که مسلمان‌تر می‌شوند، بیشتر به یاد خدا می‌افتند و با خودشان بیشتر خلوت می‌کنند.

اما رمضان چهره دیگری هم داشته که برای برخی از ما آشنا و برای برخی از ما ناآشناست.شب‌های رمضانی که بر بسیاری از ما گذشته جور دیگری بوده است.

شب‌های رمضان برای بسیاری از ما و برای بسیاری از شهرها و روستاهای دور و نزدیک شب‌های خاصی بوده است.

اگر حالا بسیاری از ما در ماه رمضان تنها دلخوشی‌مان، نشستن پای گیرنده‌های تلویزیون و دیدن سریال‌های وطنی است، در شب‌های روزگارانی نه‌چندان دور، اوضاعمان فرق داشت.

در شب‌های روزگارانی دور و نزدیک شب‌های رمضان در محله‌های ما زنده‌تر بود و کوچه‌پس‌کوچه‌های رمضان حال و هوای دیگری داشت.

بساط شب‌نشینی‌های رمضان در محله‌های ما بیشتر بود، گپ‌زدن‌های رمضانی بیشتر بود. برخی از ما شب‌های رمضان سراغ بازی‌های مختلفی می‌رفتیم که حالا دیگر نمی‌رویم. در شب‌های روزگارانی نه‌چندان دور یک ساعتی که از افطار می‌گذشت، سر و کله بچه‌محل‌ها پیدا می‌شد.

سر و کله بزرگ‌ترها پیدا می‌شد، حتی بچه‌ها هم بعد افطار تا ساعتی و تا پاسی از شب میان جوان‌ها و بزرگ‌ترها بودند.

دوره‌های قرآن، مساجد و تکایا رونق داشت و افطاری‌های بی‌شیله پیله با شله‌زردی ساده و کم‌خرج هر شب به راه بود. شب‌های رمضان شب‌هایی پر از خاطره بود.

حالا آدم‌های آن روزها و آن شب‌های بیشتر باهم بودن، حرف برای گفتن زیاد دارند. حالا اما پدرها و مادرهای این روزگار تنها دلخوشی شب‌های رمضانشان دیدن سریال‌های تلویزیونی است.

حالا بعد از افطار، آدم‌ها در کوچه‌‌ و پس‌کوچه‌ و محله‌ها کمتر کنار هم می‌نشینند و می‌گویند و می‌خندند. ذهنیت ‌های ما عوض شده است. رمضان‌های ما در آن سال‌های به‌یادماندنی تنها برای در خود فرو رفتن نبود.

آن وقت‌ها شب‌های رمضان ما بیشتر باهم بودیم. بیشتر در کنار هم بودیم، یعنی حالا نمی‌شود؟ چرا حالا نمی‌شود؟ چرا حالا تمام حلیم‌ها و آش‌ها را از مغازه‌ها می‌خریم، یعنی نمی‌شود مثل قدیم‌ها بود؟

صولت فروتن – جام‌جم