شکوفایی و عدالت اقتصادی با بانکداری بدون ربا

مدیر عامل بانک سپه اعلام کرد : اجرای کامل بانکداری بدون ربا می تواند موجب افزایش تولید و شکوفایی اقتصادی و ساماندهی مسایل حوزه اقتصاد شود.

به گزارش سرویس اقتصادی باشگاه خبرنگاران و به نقل از پایگاه اطلاع رسانی بانک سپه ، رامین پاشایی فام افزود : بانکداری اسلامی و بدون ربا در صورت اجرای کامل به تحقق عدالت اجتماعی و اقتصادی و رونق تولید نیز کمک شایانی می کند.

وی گفت :  اجرای کامل بانکداری اسلامی و بدون ربا قادر است کشورهای غربی را از بحران اقتصادی رهایی بخشد و سپرده گذاران را با شریک کردن در منافع، به سود بیشتری برساند.

پاشایی فام اظهار داشت : بانکداری بدون ربا در ایران با مشکلاتی در اجرا مواجه است و به بازنگری در قوانین نیاز دارد که در حال حاضر تلاشهای چندسویه برای حل آن در دولت و مجلس و بانک مرکزی آغاز شده است.

پاشایی فام در باره این که چه تفاوتی میان بانکداری بدون ربا و متعارف وجود دارد و این بانکداری دارای چه مزیتها و ویژگی هایی است ، گفت : در ادبیات اقتصاد غرب ، بانک یک واسطه و بنگاه اقتصادی و از ابزارهای اساسی بازار پولی است. وظیفه بانک ، تجمیع منابع خرد و جامع و اختصاص آن به فعالیت های سودآور است تا منافع جامعه و بنگاه اقتصادی یا همان بانک، تأمین شود. آنچه در حال حاضر در دنیا صورت می گیرد این است که بانکها به دلیل دسترسی خاص به منابع پولی و مناسبات اقتصادی جهانی، به نحوی عمل می کنند که سپرده گذاران آنها راهی جز تحویل پول خود به شبکه بانکی ندارند در این فضا، بانکها نیز به استفاده های خاص خود اقدام می کنند.

مدیرعامل بانک سپه گفت : از آنجا که بانک یک وظیفه تجهیز منابع و یک وظیفه تخصیص منابع دارد، چنانچه نسبتهای اقتصادی خود را رعایت نکند، ممکن است لطمه های جبران ناپذیری به خود و جامعه وارد کند و اتفاقاتی که در بانکهای غربی رخ داد، نمونه ای از این مسئله است ، به گونه ای با تعریف و ایجاد ابزارهای جدیدی در خلق پول و شبه پول مشارکت می کنند که همین گونه مسایل نیز به ورشکستگی بانکها در غرب منجر شده است.

وی تصریح کرد : در بانکهای غربی کسی نگران منابع سپرده گذار نیست. آنچه نصیب سپرده گذار می شود اصل سپرده به اضافه نرخ سود تثبیت و تعین شده قبلی است.  

* ربا باعث متلاشی شدن اقتصاد می شود

پاشایی فام تصریح کرد : در دین مبین اسلام از آنجا که ربا مربوط به بهره پول است، حرام است ، بنابراین لازم بود تا سازکار دیگری در حوزه بانکی اندیشه و در نظر گرفته می شد. بحث بانک که ابتدا در ادبیات اقتصاد غرب به وجود آمده، عملاً کشورهای اسلامی چارچوب کلی را از بانکهای غربی دریافت و تلاش کردند تا به آن قالب اسلامی ببخشند. در حال حاضر تقریباً عمده کشورهای اسلامی دو سیستم بانکداری اسلامی و بانکداری تجاری غربی را تجربه می کنند و تنها جمهوری اسلامی ایران است که از یک سیستم یکپارچه بانکداری بدون ربا بهره مند است و تلاش می کند به سمت بانکداری اسلامی به مفهوم واقعی آن حرکت کند.

وی گفت : بر این اساس می توان به ارائه سه نوع دسته بندی از کشورها اشاره کرد، کشورهایی با بانکداری صرفاً غربی، کشورهای اسلامی برخوردار از ترکیب بانکداری غربی یا متعارف و اسلامی و کشورهای دارای بانکداری صرفاً بدون ربا.

مدیر عامل بانک سپه گفت: بسیاری از احکام اسلامی و شرع مقدس فلسفه ای دارند که شاید به راحتی نتوان به منطق آن پی برد اما مبتنی بر حکم خدا و به استناد احادیث و متون اسلامی، ربا حرام است و باعث متلاشی شدن اقتصاد می شود.

وی اظهار داشت : ربا سنگین ترین حکم ها را در اسلام دارد. با همین دیدگاه، غربیها با این سوال مواجه بودند که چطور می شود در قالب بانکداری اسلامی، منابعی از مردم را تجهیز کرد و بدون تعیین نرخ سود آن را در اختیار سرمایه گذاران قرار داد.

وی گفت : تجربه اجرای این بانکداری در کشورهای اسلامی نشان می دهد که این کار در قالب بانکداری اسلامی و بدون ربا امری شدنی است، هرچند با سختهایی در اجرا روبرو است. 

پاشایی فام گفت : سپرده گذار در بانکداری اسلامی شریک منافع است موفقیت این تجربه سبب شده تا حتی آنهایی که مسلمان نیستند نیز به این نوع بانکداری علاقه مند شوند و آن را بهترین سیستم به شرط اجرای صحیح بدانند.

وی افزود : برای روشن شدن تفاوت بانکداری در قالب متعارف و اسلامی مثالی می زنم. فرض کنید سرمایه‌گذاری صورت می گیرد که هزینه این سرمایه گذاری ۱۰۰ واحد است. سرمایه‌گذار از منابع خود ۲۰ واحد تأمین می کند و از منابع بانک نیز ۸۰ واحد تسهیلات دریافت می کند. سرمایه گذاری پس از یکسال به نتیجه می رسد و موضوع فعالیت تکمیل می شود. نتیجه کار یک ارزش افزوده ای را ایجاد می کند که مبتنی بر بانکداری متعارف این ارزش افزوده تماماً در اختیار سرمایه گذار قرار می گیرد. سپرده گذار نیز نرخ سود تعیین شده اش را دریافت می کند و برای او فرقی نمی کند که در چه طرحی مشارکت کرده است  چرا که در هر صورت همان نرخ ثابت را می گیرد.  حال اگر بانکداری اسلامی را در این مثال جایگزین بانکداری متعارف کنیم، سپرده گذار نیز شریک در منافع می شود. سپرده گذار براساس این نوع بانکداری در انتهای دوره، به اندازه سهم خود از مشارکت و ارزش افزوده حاصل در سرمایه گذاری مذکور منتفع می شود. بدیهی است که مبتنی بر این بانکداری، بحث ریسک نیز مطرح می شود.

پاشایی فام گفت : برخی از افراد ریسک پذیرند و ممکن است از این ریسک سود بیشتری دریافت کنند و برخی نیز ریسک گریز هستند و سود کمتری در عمل نصیبشان می شود.  در قالب بانکداری اسلامی سپرده گذاران در ریسک سرمایه گذاری شریک می شوند.

مدیر عامل بانک سپه افزود : در خارج از چارچوب بانکداری اسلامی، مردم کشورهای غیر اسلامی نیز این تمایل را دارند تا جایی که ممکن است در ازای سپرده های خود بتوانند از منافع بیشتری منتفع شوند. بنابراین در سطح جهانی، بانکهای بسیار بزرگ و معروف در اروپا، با پی بردن به این نکته سراغ بانکداری اسلامی رفتند تا بتوانند سپرده گذار را شریک طرحها و پروژه های خود کنند و این ابتدای کار بانکداری اسلامی است. در قالب این نوع بانکداری نرخ بهره نباید از ابتدا مشخص شود./عب


باشگاه خبرنگاران

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.