صالحی: امنیت در خلیج‌فارس نمی‌تواند یک‌سویه و در قالب همکاری‌های صرف امنیتی محقق شود

خبرگزاری آریا – پیام علی‌اکبر صالحی، وزیر امور خارجه کشورمان در نشست بزرگداشت روز ملی خلیج‌فارس که صبح امروز(یک‌شنبه) در دفتر مطالعات وزارت خارجه برگزار شد، قرائت شد.
به گزارش خبرگزاری آریا ، متن کامل پیام وزیر امور خارجه کشورمان به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
قبل از هر چیز فرصت را مغتنم شمرده و روز ملی خلیج‌فارس را به کلیه هم‌میهنان عزیز و حاضرین در این جمع فرهیخته تبریک و تهنیت می‌گویم. امیدوارم این همایش با حضور و مشارکت فعالانه همه مسوولین و صاحب‌نظران و اندیشمندان بتواند با ارائه بحث‌های مستدل و تبادل نظر همه جانبه به اهداف والای خود دست یابد.
میهمانان گرامی، حضار محترم؛
به مناسبت این روز مهم و به پاسداشت نام جاودانه خلیج‌فارس که قدمتی همسان تاریخ عمیق سرزمین عزیزمان را به همراه دارد و نامی جهانی، یگانه و بدون معارض در کلیه ادوار تاریخی برای این گستره آبی است، مایلم در این نشست مطالبی را در خصوص نگاه فراگیر و اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال خلیج‌فارس بیان دارم.
عزیزان حاضر مستحضرند که موقعیت حساس و راهبردی منطقه خلیج‌فارس و جنبه‌های ژئوپلتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک آن اهمیت و اولویتی خاص در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایرن دارد. مایلم بر این واقعیت نیز تاکید کنم که در بسیاری از اوقات، پیامدها و تاثیرات سلبی و ایجابی تحولات بین‌المللی ، در این منطقه حساس و مهم قابل مشاهده است و در مقابل نیز هرگونه تحرک ما در این منطقه، انعکاسی متناسب با ماهیت خود، در صحنه بین‌المللی بر جای می‌گذارد.
این نکته ما را به این واقعیت رهنمون می‌‌کند که هر چند منابع انرژی و موقعیت جغرافیایی اهمیت ویژه‌ای به این منطقه داده است اما برای ما این منطقه تنها محلی برای کسب منافع اقتصادی نیست، بلکه مهم‌تر از آن، محل رشد و بالندگی ارزش‌های مشترک و دیرپای منطقه است. از این رو تلاش ما باید در جهت توسعه و پیشرفت همه‌جانبه و از همه مهم‌تر تثبیت هویت و جایگاه ویژه و غیرقابل انکارمان در صحنه بین‌المللی نیز باشد.
بدین لحاظ برپایی سالانه این مناسبت ملی خصوصا امسال، آن هم در شرایطی که تحولات بسیار مهمی در منطقه خلیج‌فارس و خاورمیانه در جریان است و سیر رویدادها و نتایج نهایی آن، قطعا می‌تواند تاثیراتی مهم در چگونگی تثبیت این موقعیت و شکل‌گیری نظام آینده در محیط منطقه‌ای و جهانی داشته باشد را به فال نیک می‌‌گیریم.
امروز به برکت ضمیر آگاه امت اسلامی، زمینه‌ای ایجاد شده تا ملت‌های مسلمان منطقه مطالبات سیاسی و اجتماعی خود را که سال‌ها به دلیل سیاست‌های خاص، خاموش نگه داشته شده بود، به صورتی مسالمت‌آمیز در سطح عمومی و در بستر باورها و تعلقات اسلامی مجدانه پیگیری کنند. در مقابل نیز همسایگان و جامعه بین‌المللی با بیم و امید چگونگی رفتار متقابل دولت‌های ذی‌ربط در پاسخ‌گویی به این مطالبات را دنبال می‌کنند.
در حال حاضر در برخورد با موج عدالت‌خواهی و استبدادستیزی، برخی کوشیده‌‌اند با توسل به قدرت نظامی و راهکارهای امنیتی بر مشکلات داخلی خود فائق آیند. اما تردیدی نیست که راهکارهای مصنوعی و بدتر از آن تلاش برای اعمال آن با کمک نیروهای نظامی و امنیتی، نه تنها عوارض وخیمی به دنبال دارد، بلکه امنیت در این منطقه و ثبات در مناطق دیگر را نیز به مخاطره می‌اندازد.
آن‌چه امروز در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا شاهد آن هستیم، رفتارهای دوگانه و گزینشی با حرکت‌های مسالمت‌جویانه مردم است. از یکسو جانبداری از تفکر سنتی مبتنی بر استقبال از ورود نیروهای نظامی خارجی در چارچوب سیاست اعمال خشونت و سرکوب قیام‌های مردمی برای حل مسائل و مشکلات داخلی و از سوی دیگر دادن شعار حمایت از دموکراسی و آزادی است.
واقعیت این است که سیر تحولات منطقه‌ای و جهانی، فضای سیاسی سنتی و چارچوب‌های حکمرانی آن را دگوگون ساخته و در چنین شرایطی، ملت‌های آگاه و بیدار شده با ارائه مطالبات و خواسته‌های خود به صورت مسالمت‌آمیز، حرکتی را آغاز کرده‌اند که امکان ایستادگی در مقابل آن میسور نیست. مناسب‌ترین و مطلوب‌ترین شیوه رفتاری در چنین شرایطی، مشارکت دادن مردم در سرنوشت خود و اتکا به آرای مردم است.
پاسخ‌گویی صحیح به مطالبات مشروع ملت‌ها، علاوه بر آنکه امری ضروری است، در حقیقت نوعی احترام به کرامت انسانی آنها نیز می‌باشد، مضافا آنکه بهترین شیوه اداره امور نیز هست و می‌تواند استمرار ثبات و امنیت منطقه را به همراه داشته باشد. این امر همواره مورد تاکید جمهوری اسلامی ایران بوده که هرگونه تغییر واقعی باید از درون خود این کشورها حاصل گردد.

حضار گرامی؛ میهمانان گرانقدر؛
منطقه خلیج‌فارس سال‌هاست با چالش‌هایی همچون رشد مسابقه تسلیحاتی، اولویت بخشی به مسائل نظامی و نظامی‌گری، تجاهل آشکار نسبت به نقش موثر برخی از کشورهای منطقه در ترتیبات امنیتی، ترساندن کشورها از یکدیگر، وجود پایگاه‌های نظامی خارجی در منطقه و سعی در جلب نهادهای فرامنطقه‌ای مانند ناتو، برای نقش‌آفرینی در مسائل منطقه روبرو بوده است. این در حالی است که به باور ما نقاط اشتراک و همگرایی بین کشورهای منطقه، همچون اشتراکات فرهنگی، تاریخی، مذهبی، نزدیکی جغرافیایی، پیوندهای خونی و قومی و منافع اقتصادی، زمینه‌های همکاری همه جانبه میان کشورهای منطقه به ویژه همکاری‌های امنیتی را هموار می‌سازد و با توسعه این‌گونه همکاری‌ها بیساری از این چالش‌ها را قابل رفع می‌نماید. چنین سازوکاری می‌تواند زمینه‌های شکل‌گیری یک چارچوب مشورتی و سیاسی همه‌جانبه و فراگیر را با اتکا به قدرت مدیریت بومی در برخورد با معضلات جدی امنیتی و سیاسی حال و آینده،‌ در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی فراهم سازد.
به اعتقاد ما تنها راه سربلندی کشورها و ملت‌های منطقه، قبول واقعیت‌های مسلم و غیرقابل انکار تاریخی، بها دادن به نقش بی‌بدیل مردم، دوری جستن از قدرت‌های بزرگ و قرار گرفتن در منظومه همکاری‌های امنیتی، اقتصادی، سیاسی و نظامی منطقه‌‌ای و بهره‌گیری از کلیه امکانات و مزیت‌های نسبی یکدیگر در جهت نیل به خودکفایی همه‌جانبه و بدون وابستگی به اجانب است.
این نکته نیز گفتنی است که بخشی از وضعیتی که امروز در خلیج‌فارس با آن روبرو هستیم در نیتجه اقدامات قدرت‌هایی است که صرفا بر مبنای درکی سطحی و برداشتی تصویری نادرست از منطقه و مشکلات آن، اقدام به اجرای سیاست‌هایی کرده‌‌اند که در عمل منجر به آشفتگی بیش از پیش اوضاع شده است.
برای مثال یکی از موانعی که همواره در مسیر همگرایی کشورهای منطقه وجود داشته است، تلاش‌های تفرقه‌افکنانه قدرت‌های خارج منطقه در جهت ایجاد اخلال در روابط و همکار‌ی‌ها میان کشورهای منطقه بوده است. قدرت‌های فرامنطقه‌ای از این روش به ویژه برای تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی ایران استفاده کرده و تخریب روابط ایران با همسایگانش را به طور جدی در دستور کار قرار داده‌اند. سناریوهای ساختگی چند ماه قبل نیز نمونه‌ای از اینگونه تلاش‌های مغرضانه به شمار می‌رود که البته محکوم به شکست است.

حضار عزیز؛
از دیدگاه جمهوری اسلامی ایران تامین امنیت منطقه خلیج‌فارس توسط کشورهای پیرامون آن یک دیدگاه مسوولانه و واقع‌بینانه است که همه‌ کشورهای منطقه باید در آن نقش محوری داشته باشند. تجربه نیز نشان داده است که امنیت در خلیج‌فارس نمی‌تواند یکسویه، تک‌بعدی و در قالب همکاری‌های صرف امنیتی محقق شود، بلکه طرحی می‌تواند مقبولیت و قابلیت اجرا داشته باشد که مفهومی گسترده و همه‌جانبه از امنیت در آن لحاظ شود و همکاری‌های اقتصادی، بازرگانی، ‌فرهنگی و اجتماعی نیز از عناصر اساسی تشکیل دهنده آن محسوب گردد.
بی‌‌تردید باور این واقعیت مهم و اساسی یعنی همکاری دسته‌جمعی و تلاش برای تحقق آن، کشورهای منطقه را به گرانیگاه وحدت و تعالی و ثبات نزدیک‌تر می‌سازد. برآیند چنین رویکردی، دور شدن تهدیدهای امنیتی از خلیج‌فارس و سرعت بخشیدن به فرآیند سازندگی و تعمیق رشد اقتصادی اجتماعی و فرهنگی همه ملت‌های این منطقه خواهد بود.
در نهایت آنکه منطقه خلیج‌فارس، خانه همه ماست و کشورهای دو سوی ساحل جنوبی و شمالی آن، ساکنین دائمی و همسایگان قهری هم هستند و باید این حقیقت را بپذیرند که واقعیت جغرافیایی و همسایگی تغییرناپذیر و همزیستی مسالمت‌آمیز و برادرانه نیز ضرورتی انکارناپذیر است.
در پایان مجددا از همه کسانی که این همایش با همت و تلاش آنان برگزار گردیده است، کمال تشکر و قدردانی را ابراز داشته و برایشان آرزوی توفیق دارم.
والسلام علیکم و رحمه‌الله و برکاته علی‌اکبر صالحی ـ ۱۰ اردیبهشت


خبرگزاری آریا

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.