طراحی مدل بازتوانی برای بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن

روحیه حسین زاده از پایان‌نامه‌ دانشجوی  دکتری تخصصی روانشناسی سلامت در گفتگو با خبرنگار علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران افزود:  شیوع فزایندۀ بیماری های عروق کرونری، یکی از مهمترین مسائل و مشکلات سلامت در قرن بیست و یکم است. با این که در طول چند دهۀ اخیر مرگ و میر ناشی از این بیماری ها بسیار کاهش یافته است، باز هم تعداد اشخاصی که با این بیماری به عنوان یک بیماری مزمن زندگی می کنند، افزایش یافته و انتظار می رود با افزایش طول عمر، هزینه های اجتماعی این بیماری نیز رو به افزایش یابد.

وی افزود:  هدف از این پژوهش، آزمون اثر بخشی MSHCRM به منظور افزایش تبعیت از درمان، سازگاری، رضایت از زندگی و تداوم آموخته ها در بیماران قلبی CABG بود. به این منظور از میان جامعه بیماران قلبی عروقی مرکز قلب تهران که یک ماه بعد ازCABG، طی مدت مطالعه به کلینیک بازتوانی مرکز قلب تهران مراجعه کرده بودند، تعداد ۳۰۰ نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی (۱۵۰N=) و کنترل (۱۵۰N=) جایگزین شدند. اشخاص گروه نمونه اکثراً مرد (۷۳% مرد و ۲۷% زن)، متاهل (۳/۸۵%) و مجرد (۱۴%) بودند. 

حسین زاده تصریح کرد: اشخاص گروه کنترل و آزمایش در سه مرحلۀ پیش آزمون، پس آزمون (دو ماه بعد) و پیگیری (سه ماه بعد) با استفاده از پرسشنامۀ مقیاس سازگاری روانی اجتماعی با بیماری ((PAIS، مقیاس رضایت از زندگی ((SWLS، پرسشنامۀ خود کارآمدی بیماران قلبی((CSEQ، مقیاس کنترل شخصی (PCS)، پرسشنامۀ باورهای سلامت(HBMQ)، مقیاس ادراک بیماری (IPS)، مقیاس تبعیت از درمانSAS)) (GAS) و مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شدۀ چند بعدی ((MSPSS، در این متغیرها اندازه گیری شدند.

 گروه آزمایشی، مداخله بر اساس MSHCRM را طی شش جلسۀ ۵/۲ ساعته و هفته ای یک جلسه دریافت کردند، در حالی که در گروه کنترل مداخله ای انجام نشد. داده های حاصل با استفاده از روش رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شد و در مجموع پنج فرضیه مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج نشان داد در گروه آزمایش، شاخص های سلامت بیماران قلبی از طریق افزایش خودکارآمدی، کنترل شخصی، حمایت اجتماعی، باورهای سلامت و ادراک بیماری به طور معنا دار بیشتر از گروه کنترل بود.

وی خاطر نشان کرد: همچنین نتایج نشان داد MSHCRM سبب تداوم آموخته ها شده و از مراجعۀ به پزشک، حضور در بخش های اورژانسی و بستری شدن در بیمارستان ها می کاهد. به علاوه، نتایج پژوهش نشان داد که با افزایش تحصیلات، تبعیت از درمان، سازگاری و رضایت از زندگی بیماران قلبی نیز افزایش می یابد.