طولانی ترین غار نمکدان در صف ثبت جهانی

گنبدهای نمکی قشم مجموعه ای از ۹۰ گنبد نمکی است که از بوشهر آغاز و تا گسل میناب ادامه دارد.

طبق برآورد علمی کارشناسان طول این غار نمکی ۶‌ هزار و ۵۸۰ متر است و قبل از کشف این غار ، طولانی ترین غار نمکدان جهان به طول ۵ هزار و ۶۸۵ متر ثبت شده بود .

غارنمکدان قشم یکی از سایت های اصلی است و این ژئوپارک ماندنش در یونسکو به حالت تعلیق درآمده است . 

مدیر کل طبیعت گردی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری می گوید : کارگروهی برای انجام تحقیقات لازم برای ثبت جهانی غار نمکدان قشم تشکیل شده است ‌که یکی از اعضای فعال در این کارگروه ، انجمن غارنوردان ایران است و اداره کل طبیعت‌گردی را برای رسیدن به اهداف خود حمایت می‌کند.

فیاضی  می افزاید: از آنجایی که کار مطالعاتی و انجام امور مربوط به ثبت جهانی نیازمند زمان است و گروه‌های خارجی باید از این غار بازدید کنند از این رو آماده سازی بسترهای لازم نیازمند حدود ۶ ماه زمان است تا در فهرست‌های جهانی ثبت شود.

امارئیس هیأت مدیریه انجمن غارنوردان و غارشناسان ایران می گوید : یونسکو تا مهر امسال به انجمن غارنوردان مهلت داده بود تا اطلاعات مربوط به این غار را بفرستند اما بدلیل تغییرات مدیریتی در سازمان های ذیربط  این  کار نیمه تمام ماند و به سال آینده موکول شد.

نظام دوست می افزاید: اگر این غار نمکی امسال ثبت جهانی می شد شاید ژئوپارک قشم هرگز تعلیق نمی شد.

بی توجهی به ثبت این اثر بی نظیر سبب شده غار “سدام” با پنج‌هزار و ۴۰۰ متر طول در سرزمین های اشغالی فلسطین عنوان اولین غار طویل جهان را داشته باشد.

غاری که حدود هزار متر کوچکتر از غار نمکدان قشم است. 

نظام‌دوست می افزاید : در سال ۲۰۰۲ میلادی گروهی از محققان چک با همراهی اساتید دانشگاه شیراز روی غارهای نمکی ایران بررسی‌هایی را آغاز کردند و تا سال ۲۰۰۸ میلادی متوجه شدند غار نمکی قشم طولانی‌ترین غار نمکی جهان است.

وی بی اطلاعی را عامل ثبت نشدن تا کنون این غار اعلام می کند و می گوید: پارسال گروهی از غارشناسان جهانی برای بازدید غارها به ایران آمدند.

این غارشناس با اعلام اینکه یونسکو برای ثبت پنج گنبد نمکی جهان دنبال بهترین‌هاست می گوید: آقای پل ویلیامز ، نماینده سازمان یونسکو در بازدید از گنبدهای نمکی در ایران اعلام کرد که ایران ظرفیت ثبت سه گنبد نمکی در یونسکو را دارد که یکی از این گنبدها گنبد نمکدان قشم است.

به گفته نظام دوست در ایران صد گنبد نمکی وجود دارد که حدود ۲۰ مورد از آنها دارای غار است. 

یک استاد دانشگاه می گوید : غار نمکدان قشم دارای یک دریاچه نمکی به عمق یک متر در فاصله ۱۶۰ متری دهانه ورودی است.

گورانی می افزاید : چشمه نمک جاری از این غار از غلظتی ۹۹ درصدی برخوردار و این درجه خلوص سبب شده است در امور صنعتی و پزشکی کاربرد داشته باشد.

وی ادامه می دهد: رطوبت هوای جزیره قشم و نفوذ آب در غار سبب فروچکیدن آب نمک اشباع شده بر بدنه قندیل ها می شود و شکل آنرا پیوسته تغییر می دهد یا قندیل های جدید می سازد.

این استاد دانشگاه می گوید : نمک های این غار ویژگی صادراتی دارد و پرتغالی ها در زمان حضور در این جزیره نمک های این غار را غارت و صادر می کردند .

بیات محقق در زمینه گنبدهی نمکی می گوید : وجود دو پدیده مخروط افکنه و به دنبال آن ، کانال های مارپیچ رودخانه ای از ویژگی های منحصر به فرد این غار است . 

جریان آب زیرزمینی دائمی کوه نمکدان پیوسته در حال جوشش است و با راه یابی به خارج این کوه بصورت یک چشمه نمکی در دامنه کوه ظاهر می شود و در گودال مقابل خود حوضچه ای طبیعی و زیبا به رنگ سفید بوجود آورده است. 

استنشاق بخار نمک طبیعی برای درمان بیماریهای تنفسی ، از زمان بقراط مرسوم بوده است.

تحقیقات نشان می دهد که تنفس در غارهای نمکی که سرشار از عناصری چون منیزیم ، ید ، پتاسیم ، سدیم ، کلسیم ، سلنیم می باشند نقش بسزایی در درمان بیماریهایی چون آلرژی ، برونشیت ، کم کاری غده تیروئید ، بیماریهای قلبی ، فشار خون ، امراض پوستی ، بیماریهای عصبی و استرس دارد .

بیات می افزاید : حضور در غارهای نمکی برای تقویت ریه و افزایش توانِ ساز و کارهای بدن به اشخاص سالم نیز توصیه شده است . تنفس در این فضاها به تخلیه ترشحات سینوسها در بیماران سینوزیتی کمک می کند .

یک متخصص طب سنتی می گوید : در طب سنتی به ارزش نمک در تنظیم دستگاه گوارش و تنفس اشاره شده است.

دکتر همایون فر می افزاید: ادعای غاردرمانی یا همان درمان با نمک طبیعی غارها نه ثابت شده است و نه رد. 

رئیس هیأت مدیریه انجمن غارنوردان و غارشناسان ایران هم می گوید : کنفرانس های زیادی در جهان در زمینه خاصیت درمانی غارهای نمکی برگزار شده است. و قرار است چند ماه دیگر در مشهد هم برگزار شود.

نظام دوست می افزاید : کارشناسان در این کنفرانس ها اعلام کرده اند که نمک های تبلوریافته غارها ارزش درمانی زیادی دارند.

وی ویژگی دیگر این نمک ها را نگهدارنده منابع نفت و گاز در زیر زمین می داند و در جنوب ایران یک نعمت است.

برخی از کشورها به رغم داشتن غار های نمک طبیعی ، با وارد کردن مقادیر فراوان نمک ، اقدام به ساخت اتاقکها و غارهای مصنوعی نمکی نموده واز این طریق با رونق صنعت گردشگری و توریسم درمانی ، منافع فراوانی بدست می آورند . 

جمهوری چک یکی از این کشورهاست  که  با این نوآوری در صنعت توریسم درمانی ، سالانه توده عظیمی از توریست ها را به سمت خود جذب می کند.

رئیس هیأت مدیریه انجمن غارنوردان و غارشناسان ایران می گوید: هر گونه اقدامات برای جذب گردشگر در این غارها باید اصولی باشد چون یکی از معیارهای یونسکو لطمه نخوردن به محیط زیست این مناطق است.

نظام دوست با انتقاد از تغییرات غیرکارشناسانه در غارها می افزاید: در برخی غارها برای جلب گردشگر تغییرات زیادی انجام داده اند که شکل غار بصورت یک تونل با خدمات رفاهی مثل تلفن ، همراه شده است.

 امروزه غارها تبدیل به یکی از جاذبه‌های گردشگری دنیا شده‌اند که روزانه می‌توان درآمد چشم‌گیری از آن بدست آورد. کشورما هم می‌تواند از این توان نهفته بهره‌ برد . 

چندی پیش مدیر کل دفتر توسعه طبیعت گردی سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی وگردشگری کشور گفته بود : غار نمکدان  به  زودی به عنوان طولانی ترین غار جهان ثبت جهانی می شود  .

فیاض با بیان اینکه تا کنون هزار و ۶۰۰ غار در کشور شناسایی شده است گفت : نام ۵۰ غار در  سایت میراث جهانی به ثبت رسیده است .

غار نمکی (غار نمکدان) پس از بررسی و کاوش های متخصصان کشور چک و ایران در سال ۱۳۸۴  در ژئوپارک قشم کشف شد.

این غار در ۹۰کیلومترى جنوب باخترى قشم واقع شده است./ی۲