عفونتی پنهان درگلو

لوزه ها از بافت های نرمی تشکیل شده اند که در دو طرف قسمت انتهایی دهان قرار دارند. ورم و التهاب لوزه ها بر اثر عفونت های مختلف به وجود می آید و با علائمی مانند گلو درد، تب، احساس درد گلو و احساس خستگی شدید خود را نمایان می کند.

لوزه‌ها در حالت طبیعی به یک اندازه و تمام سطح آنها صورتی است. روی سطح لوزه‌ها، فرورفتگی‌های عمیقی وجود دارد که محلی برای به دام افتادن سنگ‌های لوزه می‌شود.

در واقع، وظیفه لوزه ها تولید آنتی بادی در بدن است. البته این عملکرد تنها در یک سال اول زندگی است و در سال های بعد نقش موثری در ایمنی بدن ندارد.

مطالعات پزشکی نشان می دهد کودکانی که لوزه های آنها به هر سببی خارج شده، در سنین بالاتر از نظر ایمنی مشکلی پیدا نکرده اند و توانایی خود را در مبارزه با عفونت ها از دست نمی دهند.

عفونت التهابی لوزه ها علائمی دارد: از قبیل گلودرد، تب، تنفس دشوار، احتقان یا آبریزش بینی، قرمزی و تورم لوزه ها همراه با نقاط سفیدرنگ، کاهش حجم صدا یا صدای گرفته، سردرد، درد شکمی، استفراغ خون آلود، تنفس با دهان بویژه در کودکان، تنفس صدادار در طول روز و خرخر کردن هنگام خواب شبانه، تودماغی صحبت کردن، اشکال در بلع همراه با درد و تورم و در این میان شایع ترین علامت آن گلودرد است.

التهاب و بزرگ شدن لوزه ها سبب انسداد راه های تنفسی و در نتیجه خرخر، اختلال خواب، اشکال در بلع غذا و حتی مشکلات دندانی می گردد.

علائمی چون احتقان، گرفتگی، آبریزش بینی، عطسه و سرفه نشان می دهد منشأ بیماری، ویروسی است که معمولا بدون نیاز به درمان خاصی پس از گذشت دو هفته بهبود می یابد.

برعکس، تب ناگهانی بدون عفونت مجاری تنفسی فوقانی ممکن است نشانه عفونت باکتریایی لوزه ها باشد. با ملاحظه چنین علائمی حتما به پزشک مراجعه کنید، زیرا احتمال بروز گلودردهای میکروبی که به گلودردهای استرپتوکوکی مشهورند، وجود دارد.

این علائم نیز به خودی خود و بدون نیاز به درمان بهبود می یابد، اما پزشکان اخطار می دهند درمان نشدن این عفونت های استرپتوکوکی می تواند سبب تب روماتیسمی شود و صدمات دائمی به قلب وارد کند. از این رو باید حتما به پزشک مراجعه کنید تا درمان های لازم انجام شود.

بزرگ شدن لوزه ها از جمله عوامل مسدود شدن راه تنفسی در اشخاص است که به خرخر در زمان خواب یا اختلال در الگوی خواب منجر می گردد و اغلب وقفه های تنفسی ایجاد می کند

التهاب لوزه بسته به عامل پدیدآورنده آن می تواند مسری یا غیرواگیردار باشد.

انواع ویروسی و باکتریایی بسیار مسری است، ولی التهاب لوزه بر اثر مشکلات مزمنی مانند التهاب سینوس ها یا حساسیتی غشای مخاط بینی، غیرواگیر است.

انواع التهاب لوزه

معمولا التهاب لوزه ها به دو شکل حاد و مزمن ملاحظه می گردد. نوع حاد آن با گلودرد ناگهانی آغاز می گردد و معمولا با تب همراه است. بیمار قادر به فرو دادن بزاق خود نیست، از گوش درد هم در زمان بلع شکایت می کند و تنفس دشواری دارد. در چنین بیمارانی، سطح لوزه ها شفاف و براق است و پوشش سفید رنگی روی آن را می پوشاند.

غدد لنفاوی گردن متورم شده و تب بروز می کند. التهاب لوزه استرپتوکوکی سبب وارد آمدن صدمات ثانویه به عروق قلبی (تب روماتیسمی) و کلیه ها می گردد.

این عفونت ها همچنین زخم های پوستی، التهاب سینوس ها، سینه پهلو و عفونت های گوش را در پی دارند.

در موارد حاد التهابی که گلو به شدت عفونت کرده و لوزه ها و غدد لنفاوی ناحیه گردن به سرعت بزرگ می شوند، بیمار دچار خستگی مفرط و بی قراری خواهد شد.

گلودرد ناشی از این التهاب، حدود یک هفته تا یک ماه طول می کشد و معمولا به آنتی بیوتیک های تجویزی واکنشی نشان نمی دهد.

اما نوع التهاب مزمن لوزه ها، عفونت های پایدار و مقاوم می باشند. تکرار مرتب این عفونت ها سبب تشکیل کیست های کوچک در لوزه ها می گردد. سنگ های لوزه معمولا در این کیست ها و فرورفتگی ها ایجاد می گردد.

خرد شدن این سنگ ها، بویی مانند تخم مرغ گندیده در دهان به وجود می آورد و تنفس برای بیمار دشوار می گردد.

بزرگ شدن لوزه ها از جمله عوامل مسدود شدن راه تنفسی در اشخاص است که به خرخر در زمان خواب یا اختلال در الگوی خواب منجر می گردد و اغلب وقفه های تنفسی ایجاد می کند. این حالت، فرد را مرتب در طول شب از خواب بیدار می کند.

شب ادراری، کابوس های شبانه، تغییرات خلق و خو، خواب آلودگی بیش از حد و حتی مشکلات قلبی از عوارض آن است.

دندانپزشکان معتقدند بزرگ شدن لوزه ها و نوع تنفس خاص این اشخاص، ناهنجاری های دندانی را در آنها پدید می آورد.

عفونت های لوزه را چگونه از بین ببریم؟

معمولا عفونت باکتریایی لوزه ها با انواع مختلفی از آنتی بیوتیک ها از جمله پنی سیلین درمان می گردد. در مواردی که بدن بیمار نسبت به درمان های پزشکی مقاوم شده و مرتب عفونت ها بازمی گردد، پزشکان معمولا لوزه ها را خارج می کنند.

عوامل ویروسی التهاب لوزه ها تنها از طریق مراقبت های حمایتی مانند کنترل تب و غرغره کردن آب از بین می رود. مصرف آنتی بیوتیک ها در درمان عفونت ویروسی التهاب لوزه بی تاثیر است.

در مواردی که لوزه ها بیش از حد بزرگ شده، مصرف دوره های طولانی مدت آنتی بیوتیک یا دوره کوتاه مدت استروئیدها موثر است. داروهایی که در این موارد استفاده می شوند، کورتیزون هایی از قبیل پریدنیزون و پریدنیزولون است.

اما در کنار تمام این روش ها شما می توانید با کارهایی بسیار ساده در منزل، تا حدودی التهاب لوزه ها را کاهش دهید و از تحریک آنها جلوگیری کنید.

بهتر است تا حد امکان در منزل استراحت کرده، آهسته و کمتر صحبت کنید تا لوزه ها تحریک نشوند. ترکیبی از آبلیمو و عسل مسکن خوبی است که درد شما را کاهش می دهد.

تا جایی که می توانید مایعات بنوشید و غذاهای نرمی مصرف کنید که راحت تر بلعیده شوند.

تا می توانید آب بنوشید، زیرا مانع خشکی لوزه ها و کم آبی گلو می گردد.

کسانی که به عفونت لوزه مبتلا می باشند (که با درد همراه است)، لازم است هنگام خوردن غذا از آب استفاده کنند. مخصوصا کسانی که احساس تشنگی دارند، اگر به میزان لازم از مایعات استفاده نکنند، احساس درد در ناحیه سر و خستگی شدید می کنند.

التهاب لوزه ها علاوه بر عفونت در این ناحیه سبب بروز عفونت در گوش، عفونت در قفسه سینه و یا عفونت سینوس ها می گردد

چای داغ همراه با عسل، گلودرد شما را کاهش می دهد.

غرغره کردن آب نمک گرم به کم شدن گلودرد ناشی از التهاب لوزه ها کمک می کند.

سعی کنید تا حد امکان در معرض محرک هایی از هوای خشک، محصولات پاک کننده و دود سیگار قرار نگیرید و از دستگاه های بخور محیطی برای مرطوب نگه داشتن هوا استفاده کنید.

مصرف داروهایی از قبیل استامینوفن و ایبوپروفن با اجازه پزشک معالج می تواند در کاهش دردها و از میان بردن تب ناشی از عفونت لوزه ها موثر باشد.

پزشکان معمولا تنها در درمان عفونت های باکتریایی، دارو تجویز می کنند.

چه زمانی برای عمل لوزه ها مناسب است؟

پزشکان و محققان معتقدند بیمارانی که مدام لوزه هایشان عفونت می کند و به روش های دارویی پاسخ نمی دهند و این مشکل در فعالیت های روزمره آنها تداخل ایجاد کرده است، باید تحت عمل جراحی قرار بگیرند.

عفونت لوزه ها چه بیماری هایی را در پی دارد؟

التهاب لوزه ها علاوه بر عفونت در این ناحیه سبب بروز عفونت در گوش،  عفونت در قفسه سینه و یا عفونت سینوس ها می گردد.

شایع ترین بیماری هایی که بر اثر عفونت لوزه ها بوجود می آید شامل تب غده ی است که در آن لوزه ها مورد حمله ی ویروس ها قرار می گیرند که منجر به التهاب بافت های لوزه می گردد.

نوع خطرناک آن با جمع شدن چرک در لوزه ها است که حتی ممکن است بر اثر این عارضه لوزه ها متورم نشوند و به قسمت میانی لوزه ها فشاری را با درد شدید وارد می کند و چون سبب بوجود آمدن این نوع عفونت باکتری ها می باشند، می توان با مصرف ‌آنتی بیوتیک ها آن را درمان کرد.

فرآوری: نیره ولدخانی

بخش سلامت تبیان

منابع:

جام جم – ندا اظهری

باشگاه خبرنگاران – حمید طارمی متخصص گوش، حلق و بینی

مطالب مرتبط:

راهکارهای درمانی عفونت لوزه

چه موقع لوزه کودک را عمل کنیم؟

آیا لوزه کودک اضافی است؟

بعد از جراحی لوزه ها چه باید کرد؟

لوزه کودک را باید درآورد یا نه؟

لوزه ها هم سبب بوی دهان می‌شوند

لوزه سوم در کودکان چیست؟

چه موقع لوزه ها را باید درآورد؟