عواقب و مخاطرات حضور آمریکا در خلیج فارس

هم‌زمان با افتتاح خط لوله نفتی ‘ حبشان – فجیره ‘ که قرار است امارات ۷۵ درصد از نفت صادراتی خود را از طریق این خط لوله ۳۶۰ کیلومتری صادر کند و با این کار وابستگی این کشور به عبور محموله های نفتی اش از تنگه هرمز را به یک چهارم کاهش دهد یک کشتی جنگی نیروی دریایی آمریکا در نزدیکی بندر جبل‌علی دبی، به سوی یک شناور کوچک ماهی گیری هندی که اتباع امارات و هند را در خود جای داده بود شلیک کرده است که یک نفر کشته و سه نفر مجروح شده اند.
مقامات امریکائی این اقدام را یک اشتباه و ناشی از عدم توجه شناور ماهی گیری به هشدار این ناو اعلام کرده اند[۱]. اما وقوع این حادثه یکبار دیگر خاطره شلیک موشک از ناو یو اس اس وینسنس به هواپیمای ایرباس ایرانی و سقوط آن در خلیج فارس در سال ۱۳۶۷ را زنده میکند.
پرواز مسافربری شماره ۶۵۵ شرکت هواپیمایی که ازبندر عباس به مقصد در حرکت بود با شلیک موشک هدایت شونده ازاین ناو نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا بر فراز خلیج فارس سرنگون شد و تمامی ۲۹۰ سرنشین آن که شامل ۴۶ مسافر غیر ایرانی و ۶۶ کودک بودند، جان باختند. اگرچه دولت امریکا نیز با اقرار به متخلفانه بودن این اقدام وحشیانه، به مصالحه روی آورد و مبلغ ۵۵ میلیون دلار به خانواده‌های قربانیان و نیز مبلغ ۴۰ میلیون دلار برای غرامت ناشی از سقوط هواپیمای مسافربری پرداخت ولی این مبالغ به صورت بلاعوض و بدون قبول مسئولیت حادثه پرداخت شد و هیچ ‌کدام از خدمه ناو مذکور تحت پیگیرد قرار نگرفتند و حتی فرمانده ناو جنگی آمریکا در پایان خدمت خود مدال گرفت!
اینگونه اقدامات ناشیانه بیانگر عدم صلاحیت مسئولین صفی و ستادی آمریکا نسبت به این منطقه حساس بوده و نه تنها اقدامی مغایر با کنوانسیونهای جهانی مربوطه می باشد و باعث نقض آشکار بسیاری از موازین بین المللی به ویژه معاهدات تخصصی در حمایت از هواپیما و کشتیهای غیرنظامی و حمایت از غیرنظامیان در مناسبات خصمانه بوده است بلکه بیانگر روحیه بحرانی نظامیان آمریکا و ترس انها از هر گونه تحرک حتی کشتیهای ماهیگری است. با درنظر گرفتن ارتباط ناو های امریکائی در خلیج فارس با دستورها و مدیریت مستقیم پنتاگون، چنین اقداماتی در خلیج فارس به صورت مستقیم متوجه دولت آن کشور بوده و از نظر حقوقی بین المللی، کلیه اقدامات ناوگان دریائی آمریکا در منطقه اقدامات دولت امریکا محسوب می شوند.
ورود ناو تدارکاتی یو‌اس‌اس پونس آمریکا در اواسط تیرماه سال جاری به آبهای خلیج فارس و پیوستن به ناوگان پنجم آمریکا در بحرین در کنار ناوهای هواپیمابر ” انترپرایز”، ” آیزنهاور” و ” آبراهام لینکلن” این ابراه حیاتی را جولانگاه خود قرار داده و اقدامات نسنجیده و حتی تحریک کننده آنها میرود که جرقه ائی به بشکه باروت آماده انفجار این منطقه حیاتی بزند.
اگر محاکم قضائی بین المللی و یا سازمانهای تخصصی جهانی دولت امریکا را در حادثه حمله به هواپیمای مسافر بر ایرانی که همراه نقض قواعد مسلم امنیت هواپیمائی کشوری و مرگ غیرنظامیان مسافر این هواپیما بود این کشور را مسوول جبران کلیه خسارات وارده و همچنین عذرخواهی از ایران و تعهد به عدم تکرار آن کرده بود دنیا شاهد چنین اقداماتی نبود. متاسفانه بعد از بروز چنین اقداماتی هیچگونه مسئولیت کیفری از سوی دولت امریکا صورت نمیگیرد و صرفا مسئله با اشتباه قلمداد کردن آن فیصله می یابد.
عدم ایفای تعهدات از سوی آمریکا دائر بر محاکمه و مجازات مرتکبین چنین جنایاتی و در پیش گرفتن مسیری متفاوت از موازین بین المللی توسط امریکا، حکایت از استقرار نوعی نظم گریزی بین المللی در سیاست و رویه این کشور است. امریکا در طول تاریخ، موازین بین المللی را تنها در صورت اقتضای منافع خود رعایت کرده و هرگاه تناقضی میان موازین مذکور و منافع خود دریابد، حتی تا تغییر و از محتوا انداختن موازین مذکور پیشروی می کند که نمونه های این نظم گریزی را می توان در تلاشهای این کشور برای از اعتبار انداختن اصول ناظر بر دفاع مشروع و حفظ تمامیت ارضی و استقلال سیاسی ملتها یافت.
متخلفانه بودن اینگونه اقدامات نه تنها به عنوان ارتکاب یک اقدام علیه موازین مسلم حقوق بین الملل است، بلکه به معنای ارتکاب جرم بین المللی است؛ جرمی که در کنار مسئولیت بین المللی دولت امریکا در قبال کشورهای منطقه، باعث فعال شدن ظرفیت های حقوق بین الملل در زمینه تعقیب و محاکمه بین المللی کلیه افراد دخیل در اینگونه حمللات اعم از دستور دهندگان و مجریان آن را فراهم می اورد و وزارت امور خارجه در این زمینه مسئولیت حقوقی، سیاسی و دیپلماتیک و رایزنی با کشورهای منطقه و سازمانهای بین المللی و تخصصی دارد.
مهم نیست که کشتی ماهیگری هندی و در ساحل امارات بوده مهم آنست که اینگونه اقدامات تحریک آمیز میتواند باعث تنش و شروع درگیری مخصوصا در شرایط کنونی و بحرانی منطقه و تحولاتی که هر یک از این کشورها با آنها مواجه هستند شده و باید کشورهای منطقه نسبت به عواقب چنین تحرکاتی هوشمندانه برخورد و از قبل تمهیدات لازم را بکار ببرند. بازنمودن ابعاد چنین تحرکاتی و عواقب خطرناک آن برای منطقه توسط بیانیه رسمی وزارت امور خارجه نزد سازمانهای مذکور و هشدار علنی به آمریکا در پرهیز از بحرانی کردن منطقه کمترین اقدام در این زمینه است و با این وقایع باید مستند ، مستدل و حقوقی و سیاسی برخورد فعال شود چیزی که حداقل ظرف یکی دو روز اخیر که این اقدام صورت گرفته است شاهد آن نبوده ایم. این اقدامات تحریک امیز ادامه پیدا خواهد کرد و مسئولین از هم اکنون باید مشخصا آماده برخورد مناسب با چنین اقدامی در صورتیکه علیه یک شناور ایرانی صورت گیرد، باشند.

۲۹۲۱۹

دانلود   دانلود


خبرآنلاین

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.