خطر زلزله که هر چند وقت یک بار خطر وقوع آن یاد آوری می شود هم نتوانسته ارتقایی در زمینه ساخت و ساز و رعایت اصول فنی ایجاد نماید،به طوری که زلزله بی خطر با روند ساخت و ساز امروز فاجعه ساز خواهد شد.
هر متر مربع آپارتمان مسکونی که به صورت ضد زلزله محاسبه و اجرا شده در محدوده دربند به قیمت ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان و آپارتمان مشابه دیگری در محدوده نیاوران به قیمت متر مربعی ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان و در محدوده آجودانیه تهران هر مترمربع از یک واحد ضد زلزله با قیمت ۸ میلیون تومان عرضه شده است.
بر اساس این گزارش، تهران سالها است با خطر زمینلرزه مواجه است و هر بار که در یکی از استانهای همسایه، زلزلهای رخ میدهد موجب نگرانی تهرانی می شود و زمان سنج زلزله تهران به شمارش معکوس می افتد.
نقشه گسلهای اصلی تهران نشانگر این است که نقطه امن در تهران وجود ندارد و هر لحظه از شبانهروز حرکت یا فعالیت یکی از این گسل ها ، پایتخت ایران و ساکنانش را میتواند با پیامدهای جبرانناپذیری روبهرو کند.
گرچه سابقه تدوین آییننامه ایمنی ساختمانها در برابر زلزله در کشور به دهه ۴۰ برمیگردد، این آییننامه اصول اصلی محاسبات ساختمانها در مقابل بارهای جانبی زلزله را شامل میشود و دربردارنده کلیات، محاسبه ساختمانها در برابر نیروی زلزله و ضوابط ساختمانهای با مصالح بنایی غیرمسلح است.
به طوری که چنانچه ساختمانها مطابق آییننامه زلزله کشور ساخته شده باشند قاعدتا در مقابل زلزله فرو نخواهند ریخت اما در ساختمانهایی که در ساخت آنها آییننامه ۲۸۰۰ زلزله ایران رعایت نشده باشد و یا اشتباهات اجرا آیین نامه ، ورود نیرویهای غیرتخصصی به چرخه ساخت و ساز این ساختمان ها در مقابل بارهای لرزهای فروریخته و باعث خسارت جانی می شوند.
با این حال محمود فاطمی عقدا رئیس مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن عنوان می کند که چیزی تحت عنوان ساختمان ضدزلزله نداریم به هیچ وجه نمیتوان ساختمانها را در برابر زلزله بدون هیچ خساراتی ساخت مگر این که آن ساختمان کاربرد ویژهای داشته باشد.
جای تاسف است که با وجود تحقیقات گستردهای که در رابطه با ساختمان و مهندسی زلزله در کشور انجام شده است و لازم الاجرا بودن آیین نامه ۲۸۰۰ برای تمام ساختمان ها و همچنین سوابق لرزه خیزی تهران و خطر زلزله که هر چند وقت یک بار خطر وقوع آن یاد آوری می شود هم نتوانسته ارتقایی در زمینه ساخت و ساز و رعایت اصول فنی ایجاد نماید،به طوری که زلزله بی خطر با این ساختارها فاجعه ساز خواهد شد./س
گزارش از مریم انصاری
باشگاه خبرنگاران