فراخوان گردشگر برای جاذبه های در حال تخریب

به گزارش تفسیری خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران، نوسانات ارز شرایط توسعه گردشگری و تورسیم را در کشور به رغم تمام محدودیت های تحمیلی اخیر فراهم کرده به طوری که سبب شده که ایران به عنوان ارزان ترین مقاصد گردشگری مورد توجه وی‍ژه قرار گیرد .

باید از این فرصت برای توسعه کشور در بخش های مختلف گردشگری برای ارتباط با جهان در هیاهوی تبلیغاتی بهره برد و جهان را بیش از پیش با ظرفیت های کشور آشنا ساخت .

با فرارسیدن ایام محرم و علاقه جهان به مراسم آیینی کشور گزینه گردشگری مذهبی باید مورد توجه مسئولان امر قرار گیرد .

به گفته منوچهر جهانیان معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ،‌با برنامه ریزی هدفمند همگام با ورود بخش خصوصی در یک پروسه ۱۰ ساله می توان هر ساله یک درصد از شیعیان جهان در بخش گردشگری زیارتی برای توسعه توریست در کشور جذب کرد.

وی خاطر نشان کرده طبق برنامه ده ساله در کشور ۳۰ میلیون گردشگر و توریست خواهیم داشت .

براساس این گزارش تفسیری با اجرایی شدن این برنامه ۱۰ میلیون شغل به صورت مستقیم و غیر مستقیم و در آمدزایی ۶۰ میلیارد دلار را برای کشور به ارمغان می آورد،که این میزان در آمد با کل فروش نفت کشور برابری می کند.

در شرایطی که سهم گردشگری و توریسم در اقتصاد کشور روشن تر از پیش می شود ، آثار تاریخ و مذهبی کشور در نبود نظارت مسئولان تخریب می شود .

براساس این گزارش تفسیری؛ اشتیاق گردشگران خارجی نسبت به مراسم آیینی و مذهبی در ایران بخصوص ایام محرم  که از قول بسیاری از دست اندرکاران صنعت گردشگری شنیده می شود، شاید در آینده نه چندان دور ‌در میان عظمت ویرانه های تکایای قدیم به فراموشی سپرده شود.

به گفته محسن علمدار سرپرست معاونت میراث فرهنگی استان تهران، در ایران تکیه در معانی مختلف ، کاربرد گسترده ای داشته است به طوری که پیش از این تکیه ها با فضای وسیعی که برای اجرای سماع صوفیان مورد استفاده قرار می گرفت، از اواخر دوره صفوی و با رواج تشیع ، کاربرد تکیه در ایران بتدریج دگرگون شد و برای برگزاری مراسم سوگواری در ماه محرم، به کار رفتند .

علمدار اظهار داشت: در دوره قاجاریه بویژه دوران حکومت ناصرالدین شاه با رونق تعزیه، تکیه به  مفهومی امروزی،خود نزدیک و به  محلی برای برگزاری مراسم تعزیه امام حسین علیه السلام ، تبدیل شد  که بنابر اسناد تاریخی در آن دوره بیش از ۵۰ تکیه در تهران وجود داشته که متاسفانه بعضی از این فضاها تخریب شده اند .

وی اضافه کرد: هر تکیه که به نام بانی خود یا محله ای که در آن واقع شده بود، شهرت داشت که از آن جمله می توان به تکیه های آقا بهرام ، اسماعیل بزاز، افشارها، بربری ها، پهلوان شریف ، پامنار، چالحصار، چهل تن ، حاجی وکیل ، خداآفرین ، خشتی ها، خلج ها، دباغ خانه ، درخونگاه ، رضا قلی خان ، زرگرها، سادات اخوی ، سرپولک ، سرتخت ، عباس آباد، عربها، عودلاجان ، قاطرچی ها، قمی ها، کرمانی ها، لوطی علی خان ، ملک آباد، منوچهرخان و هفت تن و … اشاره کرد .

با وجود این که در اواخر آبان ماه سال ۸۹ تعزیه به عنوان اثر معنوی در فهرست آثار جهانی به ثبت رسیده است ولی متاسفانه هیچ یک از این تکایا که در این گزارش تفسیری آمده در فهرست آثار ملی به ثبت نرسیده است .

در میان تکیه های تهران، بعضی اهمیت بیشتر یا ویژگی بارزی داشتند، از جمله: تکیه سادات اخوی با تزئینات بی نظیر استادکاران آخرین تکیه در بافت مرکزی تهران بزرگ است که به سبک قدیم باقی مانده است.

در خیابان مصطفی خمینی کوچه افشار، در ایام محرم خیمه ای عظیم همچون سایبان این حسینیه قدیمی را در بر می گیرد و خاندان سادات اخوی به همان شیوه و آداب و رسوم دوره قاجار به پذیرایی از عزاداران حسینی می پردازند.

بنا به نقل از سعید روشن پژوهشگر میراث فرهنگی، بانی تکیه سادات اخوی، یکی از رجال و اشخاص عالی‌رتبه وقت قاجار بوده و در حال حاضر نیز این تکیه پس از حدود ۱۴۰ سال توسط نوادگان ایشان اداره می‏شود.

وی با اشاره به اینکه با توجه به ناامن بودن گذرها و معابر در وقت قبل برای اینکه مردم برای تردد دچار مشکل نشوند مراسم صبح ها برگزار می شد، که این شیوه امروزه منسوخ شده است گفت : در حالی که امروزه اغلب مراسم تکیه‌ها در طول شب برگزار می‏شود، مراسم تکیه سادات اخوی به همان سبک قدیمی از بعد نماز صبح آغاز و تا پیش از اذان ظهر به پایان می‌رسد .

مراسم سوگواری از اول تا سوم محرم ادامه می یابد و به غیر از این ایام در طول سال در مراسم خاص مذهبی چون ایام فاطمیه میزبان اقشار مختلف مردم است .

در حالی که بسیاری از این تکایا و اماکن مذهبی در روند توسعه شهر به دلیل بی توجهی مسئولان تخریب می شوند شاید تکایا قدیمی نظیر تکیه سادات اخوی که گذر وقت تا به امروز تغییری در آن ها ایجاد نکرده است در ادامه بی توجهی مسئولان به خاطره ها بپیوندد.

شایان ذکر است از آنجا که اغلب مسئولان صنعت گردشگری اعتقاد براین دارند که گردشگری مذهبی در ایران از جایگاه مساعدی برای توسعه صنعت توریسم برخوردار است، با این وجود متاسفانه با غفلت مسئولان، جای بسیاری از بناهای تاریخی و مذهبی کشور در فهرست آثار جهانی همچنان خالی باقی می ماند، حال شما قضاوت کنید آیا با این شرایط می توانیم شاهد رونق گردشگری مذهبی در کشور باشیم ؟

-گزارش از مریم انصاری