۱۳م اسفند ،
ممتاز نیوز : بازهم قلیان‌ها خبرساز شده اند! این بار هم فرمانده نیروی انتظامی برای
برخورد با قلیان‌ها اخطار داد و ضمن اعلام آمادگی کامل ناجا برای جمع‌آوری
قلیان‌ها گفت: «نیروی انتظامی آمادگی جمع‌آوری همه قلیان‌ها را دارد.»
انگار با اینکه قانون به صراحت حکم بر جمع‌آوری قلیان‌ها از قهوه‌خانه‌ها
داده، باز هم پای اجرای آن می‌لنگد. انتظارها بر این بود که با رای قاطع
دیوان عدالت اداری برای جمع‌آوری قلیان از قهوه‌خانه‌ها، ماجرا به پایان
برسد اما کافی است از کنار یکی از قهوه‌خانه‌ها عبور کنید تا بوی تند
تنباکو به همه ثابت کند قلیان‌ها هنوز در قهوه‌خانه‌ها نفس میکشند.
به گزارش ممتاز نیوز به نقل از تهران امروز ؛ همان
قلیان‌هایی که به نقل از آسیب‌شناسان تفریح ۸۰ درصد دختران و پسران جوان
ایرانی را تشکیل می‌دهند. اما این همه ماجرا نیست. پای قلیان به زندگی
دانش‌آموزان ایرانی نیز باز شده است. نتایج یک تحقیق دیگر نیز نشان می‌دهد
۶۴ درصد دانش‌آموزان پسر و ۴۳درصد دانش‌آموزان دختر حداقل یک‌بار در زندگی
کم‌سن و سالشان قلیان را تجربه کرده‌اند. این انتخاب برای گذران اوقات
فراغت در بین ایرانی‌ها سبب شده تا پژوهشگران و جامعه شناسان انگشت اتهام
خود را به سوی برنامه ریزان نشانه بروند و از خلأ برنامه‌ای مدون جهت اوقات
فراغت و تفریحات سالم برای آینده سازان این مرز و بوم سخن بگویند.
با
اینکه همواره متخصصان در امر سلامت نسبت به کشیدن قلیان اخطار داده‌اند اما
انگار جوانان ایرانی این اخطارها نمی‌شنوند. چرا که نه خبر ابتلا به سرطان
ریه در سن پایین آنها را می‌ترساند و نه این خبر که مصرف هر وعده قلیان
معادل یکصد نخ سیگار است. حتی خانواده‌ها هم مصرف قلیان را به مصرف سیگار
در بین فرزندانشان ترجیح می‌دهند. همین امر سبب می‌شود تا جامعه شناسان بیش
از پیش بر دیدگاه خود پافشاری کنند.
اول جایگزین، بعد جمع‌آوری
دکتر حسین باهر رفتار شناس در این باره به تهران امروز می‌گوید: «در
زندگی مدرن شهری، زمان کار کردن اشخاص کوتاهتر شده و اوقات فراغت مورد توجه
قرار گرفته است. جوان امروزی وقتی بیکار می‌شود به‌دنبال سرگرمی و تفریحی
می‌گردد که اوقاتش را با آن پر کند. این یکی از مباحث جدی در برنامه‌ریزی
دولت هاست.»او ادامه می‌دهد: «جوان امروز به غلط می‌خواهد همه مشکلاتی را
که در دل دارد، اعم از بیکاری، فقر، مشکلات عاطفی و… با دود قلیان از
سینه خود خارج بدهد.»
دکتر فراهانی رفتارشناس نیز در اظهارنظری همسو با دکتر باهر به تهران
امروز می‌گوید: «متاسفانه هنوز در کشور این موضوع را باور نکرده‌ایم که
گذراندن اوقات فراغت به آموزش نیاز دارد و ضعف در آموزش برای این منظور
کاملا مشهود است. نظام آموزشی و خانواده‌ها هر کدام به‌نحوی در این امر
قصور کرده‌اند. اما در شرایطی که خانواده‌ها تحت بمباران رسانه‌ای و مورد
هجمه آموزش‌های غیر مستقیم و رنگارنگ می باشند نمی‌توان تقصیر چندانی را به
گردن آنها گذاشت.»او ادامه می‌دهد: «وقتی جوان هیچ آموزشی برای برنامه‌ریزی
جهت اوقات فراغتش ندیده است، نمی‌توان از او انتظار داشت از قلیان که
کشیدنش مد شده است استفاده نکند! اگر قلیان نکشد چه باید بکند؟ جوان این
پاسخ را نمی‌داند. بنابراین باید مسئولان و کارشناسان دور هم جمع شوند و
برای آن برنامه‌ای تنظیم کنند.»
دکتر داور شیخاوندی جامعه شناس نیز تفریح جایگزین را پیشنهاد می‌دهد و
می‌گوید: «تنها با مخالفت کردن با کشیدن قلیان و جمع‌آوری آن نمی‌توان این
امر را چاره کرد. تجربه نشان می‌دهد وقتی با هر جمعی مخالفت می‌کنیم آن
زمان جوانان و نوجوانان چون به خلوت می‌روند آن کار دیگر می‌کنند. اگر
انتظاری دیگر از این نوع نظارت داریم پس معلوم است که اصلا نمی‌دانیم داریم
چه‌کار می‌کنیم. این اقدام به تنهایی کارساز نیست. پیش از جمع‌آوری
قلیان‌ها باید تفریح سالم برای جوانان مهیا کنیم. باید انتخاب‌های دیگری در
اختیار آنان قرار دهیم و در حقیقت الگوی تفریح سالم را در کشور تعریف
کنیم.»
او ادامه می‌دهد: «با این نوع برنامه‌ریزی‌های تک بعدی، جامعه‌ای بیمار
را به وجود می‌آوریم. برای حل این مشکل باید نگرش تصمیم‌گیران عوض شود.
جوانان و نوجوانان نباید بیکار باشند تا علاف سرکوچه‌ها بچرخند. بعداز
ظهرها باید صرف برنامه‌های تفریحی و سالم‌سازی در مدارس شود. باید قبول
داشته باشیم با این شرایط اقتصادی و از این خانه‌های کوچک آپارتمانی، بسیار
نمی‌توان فرد سالمی را خارج داد.الان مدارس و مساجد می‌توانند نسل جوان را
نجات بدهند. رسانه‌ها هم نقش بسیار مهمی دارند. آنها می‌توانند این نگرش
باز را که مسئولان لازم دارند تزریق کنند وگرنه جامعه به قهقرا می‌رود.» او
می‌گوید: «ایجاد یک شهر شاد بر مبنای تفریح در اوقات فراغت، امنیت
می‌آورد. شیوع موادمخدر یکی از پیامدهای همین محدودیت‌های موجود در
مکان‌‌های عمومی است. وقتی جایی برای تفریح سالم نیست. جوانان در محفل‌های
خصوصی از چند پک سیگار آغاز می‌کنند تا می‌رسند به ناکجاآباد.»
ماجرا، از آغاز تا امروز
ممنوعیت استفاده از قلیان، روند پر پیچ و خمی داشته است. در سال ۷۱
جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات، ممنوعیت استعمال قلیان را به هیات
وزیران، ریاست‌جمهوری و مجلس ارائه داد که از این سال تا سال ۷۶ این طرح
توسط هیات دولت و مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شد و براساس آن استعمال
سیگار و مواد دخانی در اماکن عمومی ممنوع اعلام شد. با این حال، سرنوشت
قلیان مثل سیبی که به هوا پرتاب می‌شود، چندین بار چرخید تا به زمین رسید.
به این ترتیب قلیان دوباره بر میزهای قهوه‌خانه‌ها جا خوش کرد. در سال ۸۳
باز مصرف قلیان در اماکن عمومی کشور ممنوع شد. ولی این ممنوعیت ادامه نداشت
و یک سال بعد با اصلاح تبصره ماده یک آیین‌نامه ممنوعیت استعمال و عرضه
سیگار و سایر مواد دخانی در اماکن عمومی، قهوه‌خانه‌ها و رستوران‌های سنتی
مجاز به عرضه سیگار و مواد دخانی شدند.
اما به فاصله کمتر از یک سال، بازهم
قلیان‌ها دوباره شکسته شدند! در همین مدت، هربار زمزمه‌های آزاد شدن مصرف
قلیان به گوش می‌رسید، وزارت بهداشت به اشکال مختلف سعی در مقابله با این
ایده‌ها می‌کرد. تا سال ۸۶ که زور وزارت بهداشت به سایر سازمان‌های مخالف
ممنوعیت قلیان چربید و دوباره بحث ممنوعیت قلیان مطرح شد. شش سال پیش هیات
دولت مصوبه‌ای داشت با موضوع ممنوعیت عرضه و استعمال قلیان در اماکن عمومی.
مصوبه‌ای که با دقت دیوان عدالت معلوم شد یک پایش می‌لنگد. پرسشی از سوی
دیوان عدالت مطرح شد که چرا این مصوبه در قهوه‌خانه‌ها اجرا نمی‌شود؟
دولتی‌ها هم به جای تجدید نظر در وضعیت قهوه‌خانه‌ها که انتظار سایر
نهادهای مرتبط بود، دو ماه بعد به پیشنهاد وزارت بهداشت –که متولی سلامت
جامعه است- قهوه‌خانه را از فهرست اماکن عمومی خارج کرد تا ایراد دیوان
عدالت برطرف شود ولی در این میان شکایت انجمن مبارزه با دخانیات سبب شد تا
این بار مصوبه دولت ابطال شده و رسما عرضه قلیان در قهوه‌خانه‌ها ممنوع
شود.
بعد از ارسال لایحه جمعیت مبارزه با دخانیات، هیات عمومی دیوان عدالت
اداری تشکیل جلسه داد و در نهایت با توجه به مغایرت این مصوبه با بند ۱۴ از
ماده ۵۵ قانون شهرداری که در آن قهوه‌خانه‌ها از مصادیق اماکن عمومی
قلمداد شده‌اند، سرانجام در پاییز امسال مصوبه وزیران عضو کمیسیون امور
اجتماعی را باطل کرد. روز قبل نیز در حالی که وزارت بهداشتی‌ها وظیفه این
وزارت‌خانه را تنها تشکیل پرونده برای متخلفان و معرفی آنها به مراجع
قضایی می‌دانند، سردار احمدی‌مقدم در باب جمع‌آوری قلیان‌ها از سطح اماکن
عمومی گفت: «متولی برخورد با قلیان وزارت بهداشت است که باید با قلیان در
اماکن عمومی برخورد کند. نیروی انتظامی نیز آمادگی کامل دارد که در این
مقوله وارد شود. ولی نیروی انتظامی اولین دستگاهی نیست که باید با قلیان
برخورد کند.»
منبع: ممتاز نیوز
باز بازنشر: پورتال خبری ممتاز نیوز www.momtaznews.com