کار۴ هزار «کار چاق کن» چاق نشد!

در شرایطی که راهروهای سازمان ها، ادارات و دادگستری‌ها به جولانگاهی برای افراد سودجو، کلاهبردار، کارچاق‌کن و فرصت‌ طلب تبدیل شده است و برخورد با این افراد مهمترین دغدغه کارشناسان قضائی است، رئیس سابق مرکز حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه از شناسایی و دستگیری ۴هزار کارچاق کن در دستگاه قضائی خبر داد. این درحالی است که به باورکارشناسان تعداد افرادی که این روزها در سازمان‌ها، وزارتخانه ها، محافل قضائی و دادگستری‌ها به کار چاق‌کنی مشغول هستند، بسیار بیشتر از تعداد دستگیرشدگان است.

«کارچاق‌کن‌ها» افرادی متشخص با ظاهری موجه و قانونی هستند که دربرخی سازمان‌ها و ادارات حضور دارند.
کافی است درگیر پرونده‌ای قضائی باشید و به شدت به کمک یک راهنما احتیاج داشته باشید یا به دنبال پارتی مناسبی برای تسهیل در روند رسیدگی به پرونده خود باشید. اگر جیبتان هم پر پول باشد، بلافاصله سرو کله این افراد پیدا می‌شود.
کارچاق‌کن‌ها در ادارات دستگاه قضائی در راهروهای دادگاه‌ها، بین مردم و حتی در محافل قضات حضور دارند و جولان می‌دهند.
کار چاق‌کن‌ها با ظاهر وکسوتی موجه برای حل مشکل به شما پیشنهاد کمک می‌کنند و زمانی که از آنها بخواهید درباره چگونگی توانایی‌اش پاسخ دهد، با ژست مدیریتی و جملاتی زیبا با شما صحبت می‌کنند.
در نهایت اینکه اگر با شگرد‌های کلاهبرداری این افراد آشنا نباشید، حتماً در دام کارچاق کن‌ها گرفتار می‌شوید، شاید کارتان انجام شود، اما به طور حتم متحمل هزینه زیادی می‌شوید.
همه در دام کار چاق کن‌ها
البته تحقیقات نشان می‌دهد که تنها افراد ساده لوح هدف کارچاق کن نیستند و در برخی موارد افراد تحصیلکرده و مطلع هم برای کوتاه کردن مسیر رسیدگی به پرونده به کارچاق کن‌ها متوسل می‌شوند و این موضوع باعث شده است که کارچاق‌کن‌ها در تمامی مراحل از اطاله دادرسی گرفته تا صدور احکام حضور فعالی داشته باشند.
۴ هزار نفرشان دستگیر شدند
اما در تازه‌ترین آمار اعلام شده درباره فعالیت کارچاق کن ها، روز گذشته – سه‌شنبه- ‌رئیس سابق مرکز حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه از شناسایی و دستگیری ۴ هزار کار چاق کن در دستگاه قضائی خبر داد.
اصغرجهانگیر، با بیان این مطلب افزود: اولویت مرکز دستگاه قوه قضائیه برای حفاظت از حقیقت در دستگاه قضائی، پیشگیری به جای پیگیری بوده است و تلاش برای ایجاد امیدواری در شهروندان و ارباب رجوع از طریق پیگیری سریع شکایات از دیگر اقدامات این مرکز در سالیان گذشته بوده است.
هرچند که این مقام سابق دستگاه قضائی به جزئیات بیشتری از چگونگی دستگیری این افراد اشاره‌ای نکرده است، اما آنچه از نظرات و دیدگاه‌های کارشناسان مشخص است، از آمار بالای افراد کار چاق کن در ادارات و سازمان‌های وابسته به دستگاه قضائی حکایت دارد.
آمار بیشتر از ۴ هزار نفر است
محمد شهریاری، قاضی و کارشناس دادگستری، درباره آمار افراد کار چاق کن به «جوان» می‌گوید: اینکه بسیاری از افراد از اصطلاح «کارچاق کن» استفاده می‌کنند، صحیح نیست، چراکه درعلم قضا و دادرسی فردی به نام کار چاق کن وجود ندارد و این اصطلاح در ادبیات عامیانه وارد گفتارها شده است.
این قاضی دادگستری می‌افزاید: فعالیت کارچاق کنی در ادارات وابسته به دستگاه قضائی از مصادیق جرم محسوب می‌شود و چنانچه دخالت در یک پرونده یا اخلال در روند عادی آن ثابت شود، با فرد خاطی باید برخورد قضائی صورت گیرد.
شهریاری به ماده قانونی این موضوع هم اشاره می‌کند: براساس ماده ۵۵۵ قانون مجازات اسلامی هر کس بدون سمت رسمی یا اذن از طرف دولت خود را در مشاغل دولتی اعم از کشوری یا لشکری و انتظامی که از نظر قانون مربوط به او نبوده است دخالت دهد یا معرفی کند به حبس از شش ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.
دو راه برای مهار این پدیده ناهنجار
این کارشناس قضائی می‌گوید: درست است که تعداد افراد کار چاق کنی که در ادارات قضائی و دادگاه‌های جولان می‌دهند، زیاد است، اما جمع‌آوری تمامی این افراد با یک برنامه عملیاتی و نظارتی دقیق امکان پذیر خواهد بود، اما مشکل اصلی زمانی مشخص می‌شود که برخی از کارچاق‌کن‌ها که در اصطلاح خودشان در دستگاه قضائی «پایه» شده‌اند، آنقدر در این سیستم جولان داده‌اند که حتی با برخی مدیران ارشد دستگاه قضائی و قضات صاحبنام هم در ارتباط هستند.
وی در پایان تأکید می‌کند که معضل قدیمی کارچاق کنی در دستگاه قضائی با دستگیری تعداد کمی از این افراد بر طرف نمی‌شود و تنها دو راه برای مهار این موضوع وجود دارد:
۱- تسهیل در روند دادرسی پرونده‌های مردم در دادگستری ها
۲- نظارت دقیق تر بر عملکرد سازمان‌ها، مدیران و کارمندان.