در حالی که ایران اسب یکه تازی علمی بر منطقه خاورمیانه را زین زده و عزم جزم کرده که آسمان و زمین علم را مسخر کند، عده‌ای هم از واویلای خروج سرمایه‌های انسانی و مهاجرت نخبگان سخن می‌گویند.
نسرین سلطانخواه، معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد ملی نخبگان که بارها هر نوع اظهار نظر در این زمینه را بزرگنمایی نامیده و مستلزم ارائه آمار متقن دانسته بود، روز گذشته در نشست رسانه‌ای خود که به منظور تبیین و تشریح برنامه‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و بنیاد ملی نخبگان در سال ۹۰ و ۹۱ تشکیل شد، خبر خوش کاهش آمار مهاجرت را اعلام کرد.
با هر هدفی مستند به آمار اظهار نظر کنید!
برخورد معقول و نه انکار دستپاچه، یکی از نشانه‌های آرامش حاصل از وجود برنامه‌ریزی و طمأنینه فکری و نه انفعالی در مقابل یک پدیده است. سلطانخواه این بار هم از منتقدین اقدامات دولت در این راستا آمار مستند خواست و تصریح کرد: مهاجرت نخبگان از کشور در دستور کار بنیاد ملی نخبگان قرار دارد و از جامعه آماری دارندگان مدال المپیادها از بدو حضور تا سال ۸۹ شامل ۴هزار و ۱۲۱ نفر در قالب سه گروه که اولین آن تا سال ۸۱، دومین گروه از ۸۲ تا ۸۵ و سومین گروه از ۸۶ به بعد دسته بندی کردیم؛ آمارها نشان داده که شیب خروج نسبت به دو دوره آتی کاهش پیدا کرده است. وی افزود: میزان خروج نخبگان تا سال ۸۱، ۴۰ درصد بود و از سال ۸۲ تا ۸۵ این میزان به ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده است و جامعه آماری ۸۶ به بعد نیز به جهت اینکه هنوز نخبگان در داخل کشور تحصیل می‌کنند و دوره تحصیل‌شان به پایان نرسیده، لحاظ نشد.
دو گزینه مهم
مواجهه منطقی با این پدیده یا در اصطلاح بهتر آسیب اجتماعی باعث می‌شود امیدها در به کارگیری اقدامات مؤثرتر در جهت تغییر معادله به نفع توسعه کشور بیش از گذشته برانگیخته شوند. در این رابطه بررسی دو گزینه ضروری به نظر می‌رسد: یکی علل مهاجرت نخبگان و دیگری جاذبه‌ها در کشور مقصد که آنها را به سوی خود جذب می‌کند.
همچنین استفاده از تجربه سایر کشورها یا حتی سال‌های اول بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران در تشکیل نهادی برای جذب نخبه‌ها می‌تواند راهگشا باشد؛ طرحی که در پیچ و تاب ساختار اداری و اجرایی عقیم ماند.
از طرفی باید دانست تمام القائات رسانه‌ها و محافل آنور آبی که آمار مهاجرت‌ها را سرسام آور می‌دانند، هدفمند است و رد پای مبالغه را در القائات و تبلیغات آنها به وضوح می‌توان مشاهده کرد.
خروج ریاضی خوان‌ها هم کم شد
رئیس بنیاد نخبگان جامعه دوم مورد بررسی را ۵۰۰ نفر برتر رشته ریاضی، ۳۰۰ نفر برتر تجربی و انسانی و ۱۰۰ نفر برتر رشته هنر از سال ۷۶ تا ۸۹ دانست و تصریح کرد: طی این سه دوره بیشترین خروج مربوط به رشته ریاضی بوده و شیب خروج تحصیل‌کردگان ریاضی هم از ۳۳ درصد به ۱۷ درصد رسیده است که این به جهت افزایش ظرفیت تحصیلات تکمیلی، تشکیل بنیاد ملی نخبگان و سیاست‌های دولت است.
دولت به این آمار کاهش دلخوش نباشد
هر چند بر اساس آمار ارائه شده از سوی بنیاد نخبگان، آمار مهاجرت نخبه‌ها کاهش پیدا کرده و این جای امیدواری دارد اما دولت نباید به این آمار دلخوش باشد و از انجام اقدامات و طراحی برنامه‌های بنیادین برای کاهش هرچه بیشتر مهاجرت نخبگان کوتاه بیاید.
حرف‌های دیگر
تخصیص ۲۰ درصد منابع اشتغال استان‌ها به اشتغال فارغ التحصیلان در شرکت‌های دانش بنیان، تأمین اعتبار دوره‌های بعدی پژوهانه دانشجویان دکتری در سال ۹۱ با ۲۵ میلیارد تومان، حمایت از نشریات علمی کشور با ۳/۳ میلیارد تومان اعتبار، اجرای طرح شبکه گرید ملی با همکاری ۱۴ دانشگاه و مرکز پژوهشی، استفاده از دستگاه تصفیه هوا از ریزگرد در شهرهای در معرض آلودگی، تأیید اساسنامه صندوق ملی نوآوری و شکوفایی در شورای نگهبان، زمان ورود آینه رصدخانه‌ملی به کشور، صادرات ۸۴۰میلیون دلاری کالاهای دانش بنیان در سال ۹۰ و بودجه هزارمیلیاردی صندوق نوآوری از دیگر مواردی بود که سلطانخواه در نشست خبری خود از آنها سخن به میان آورد.
نسرین سلطانخواه، معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد ملی نخبگان که بارها هر نوع اظهار نظر در این زمینه را بزرگنمایی نامیده و مستلزم ارائه آمار متقن دانسته بود، روز گذشته در نشست رسانه‌ای خود که به منظور تبیین و تشریح برنامه‌های معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و بنیاد ملی نخبگان در سال ۹۰ و ۹۱ تشکیل شد، خبر خوش کاهش آمار مهاجرت را اعلام کرد.
با هر هدفی مستند به آمار اظهار نظر کنید!
برخورد معقول و نه انکار دستپاچه، یکی از نشانه‌های آرامش حاصل از وجود برنامه‌ریزی و طمأنینه فکری و نه انفعالی در مقابل یک پدیده است. سلطانخواه این بار هم از منتقدین اقدامات دولت در این راستا آمار مستند خواست و تصریح کرد: مهاجرت نخبگان از کشور در دستور کار بنیاد ملی نخبگان قرار دارد و از جامعه آماری دارندگان مدال المپیادها از بدو حضور تا سال ۸۹ شامل ۴هزار و ۱۲۱ نفر در قالب سه گروه که اولین آن تا سال ۸۱، دومین گروه از ۸۲ تا ۸۵ و سومین گروه از ۸۶ به بعد دسته بندی کردیم؛ آمارها نشان داده که شیب خروج نسبت به دو دوره آتی کاهش پیدا کرده است. وی افزود: میزان خروج نخبگان تا سال ۸۱، ۴۰ درصد بود و از سال ۸۲ تا ۸۵ این میزان به ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده است و جامعه آماری ۸۶ به بعد نیز به جهت اینکه هنوز نخبگان در داخل کشور تحصیل می‌کنند و دوره تحصیل‌شان به پایان نرسیده، لحاظ نشد.
دو گزینه مهم
مواجهه منطقی با این پدیده یا در اصطلاح بهتر آسیب اجتماعی باعث می‌شود امیدها در به کارگیری اقدامات مؤثرتر در جهت تغییر معادله به نفع توسعه کشور بیش از گذشته برانگیخته شوند. در این رابطه بررسی دو گزینه ضروری به نظر می‌رسد: یکی علل مهاجرت نخبگان و دیگری جاذبه‌ها در کشور مقصد که آنها را به سوی خود جذب می‌کند.
همچنین استفاده از تجربه سایر کشورها یا حتی سال‌های اول بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران در تشکیل نهادی برای جذب نخبه‌ها می‌تواند راهگشا باشد؛ طرحی که در پیچ و تاب ساختار اداری و اجرایی عقیم ماند.
از طرفی باید دانست تمام القائات رسانه‌ها و محافل آنور آبی که آمار مهاجرت‌ها را سرسام آور می‌دانند، هدفمند است و رد پای مبالغه را در القائات و تبلیغات آنها به وضوح می‌توان مشاهده کرد.
خروج ریاضی خوان‌ها هم کم شد
رئیس بنیاد نخبگان جامعه دوم مورد بررسی را ۵۰۰ نفر برتر رشته ریاضی، ۳۰۰ نفر برتر تجربی و انسانی و ۱۰۰ نفر برتر رشته هنر از سال ۷۶ تا ۸۹ دانست و تصریح کرد: طی این سه دوره بیشترین خروج مربوط به رشته ریاضی بوده و شیب خروج تحصیل‌کردگان ریاضی هم از ۳۳ درصد به ۱۷ درصد رسیده است که این به جهت افزایش ظرفیت تحصیلات تکمیلی، تشکیل بنیاد ملی نخبگان و سیاست‌های دولت است.
دولت به این آمار کاهش دلخوش نباشد
هر چند بر اساس آمار ارائه شده از سوی بنیاد نخبگان، آمار مهاجرت نخبه‌ها کاهش پیدا کرده و این جای امیدواری دارد اما دولت نباید به این آمار دلخوش باشد و از انجام اقدامات و طراحی برنامه‌های بنیادین برای کاهش هرچه بیشتر مهاجرت نخبگان کوتاه بیاید.
حرف‌های دیگر
تخصیص ۲۰ درصد منابع اشتغال استان‌ها به اشتغال فارغ التحصیلان در شرکت‌های دانش بنیان، تأمین اعتبار دوره‌های بعدی پژوهانه دانشجویان دکتری در سال ۹۱ با ۲۵ میلیارد تومان، حمایت از نشریات علمی کشور با ۳/۳ میلیارد تومان اعتبار، اجرای طرح شبکه گرید ملی با همکاری ۱۴ دانشگاه و مرکز پژوهشی، استفاده از دستگاه تصفیه هوا از ریزگرد در شهرهای در معرض آلودگی، تأیید اساسنامه صندوق ملی نوآوری و شکوفایی در شورای نگهبان، زمان ورود آینه رصدخانه‌ملی به کشور، صادرات ۸۴۰میلیون دلاری کالاهای دانش بنیان در سال ۹۰ و بودجه هزارمیلیاردی صندوق نوآوری از دیگر مواردی بود که سلطانخواه در نشست خبری خود از آنها سخن به میان آورد.
جوان آنلاین – آخرین عناوین اجتماعی