مرکز پژوهشهای مجلس وضعیت ایران از نظر شاخص‌های فناوری اطلاعات را بررسی کرد

به گزارش حوزه پارلمان باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات ارتباطات و فناوریهای نوین این مرکز اعلام داشت: سند چشم‌انداز، جایگاه اول علم و فناوری منطقه جنوب غرب آسیا را در افق ۱۴۰۴ پیش روی کشورمان ترسیم کرده است، اما تحقق این چشم‌انداز در رقابت آگاهانه با دیگر کشورهای منطقه صورت خواهد گرفت و آگاهی از جایگاه کشور در شاخص‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات یکی از ابزارهای رقابت آگاهانه است.

شاخص‌های متعددی برای سنجش وضعیت فناوری و اطلاعات کشورها از سوی سازمان‌های جهانی منتشر می‌شوند که معتبرترین آنها توسط اتحادیه بین‌المللی مخابرات، بانک جهانی و برنامه توسعه سازمان ملل انتشار یافتن می‌یابند.

در این گزارش به منظور شناسایی جایگاه ایران بین کشورهای منطقه، شاخص‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات در سه حوزه شاخص‌های اقتصادی، دولت الکترونیکی و شاخص‌های توسعه ارتباطات بررسی شده است. نتایج بررسی‌ها در حوزه شاخص‌های اقتصادی نشان می‌دهند که صادرات محصولات فناوری اطلاعات، سهم اندکی از محصولات صادراتی کشور را شکل می‌دهد. در زمینه شاخص توسعه دولت الکترونیک علیرغم رشد هشت پله‌ای در رتبه‌بندی جهانی، جایگاه ایران در زمینه توسعه دولت الکترونیکی در چهار سال اخیر نسبت به کشورهای سند چشم انداز بدون تغییر در جایگاه شانزدهم باقی مانده است.

بدین ترتیب بین تحقق اهداف برنامه پنجم توسعه که در آن جایگاه دوم منطقه را در این شاخص مد نظر قرار داده و جایگاه کنونی فاصله بسیاری وجود دارد. در زیرشاخص توسعه زیرساخت‌های ارتباطی، ایران در میان کشورهای منطقه کاهش رتبه داشته در حالی که در زیر شاخص ارائه خدمات بر خط، جایگاه کشور ایران رشد یافته است و در زمینه زیرشاخص سرمایه انسانی رتبه ایران بدون تغییر مانده و دررده های انتهایی فهرست قرار دارد. بجز ضریب نفوذ تلفن ثابت، در بقیه زیر شاخص‌های توسعه ارتباطی مانند ضریب نفوذ تلفن همراه، ضریب نفوذ اینترنت و اینترنت پهن باند، سرانه پهن باند اینترنت ، کشورمان فاصله بسیاری با جایگاه اول منطقه دارد. لازمه تحقق اهداف سند چشم‌انداز ، برنامه ریزی راهبردی هدفمند و تخصیص اعتبارات مناسب به بخش‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات در بودجه‌های سنواتی است.

در ادامه گزارش مذکور آمده است: تحقق سند چشم‌انداز توسعه جمهوری اسلامی ایران از طریق تدوین و اجرای برنامه‌های پنج ساله توسعه کشور صورت می‌پذیرد، بنابراین برای دستیابی به اهداف سند چشم انداز توسعه کشور باید برای تحقق اهداف برنامه پنجم توسعه کشور به عنوان یکی از برنامه‌های توسعه کوشید. برنامه پنجم توسعه کشور در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات رسیدن به جایگاه دوم در بعضی از شاخص‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات را هدف گرفته است.

این شاخص‌ها شامل شاخص توسعه دولت الکترونیک سرانه پهنای باند اینترنت و… است. به طور حتم رسیدن به جایگاه هدف در برنامه پنجم توسعه در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات نیازمند شناسایی جایگاه کنونی کشور است. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهند که با توجه به انجام تلاش‌هایی در زمینه توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور تا جایگاه هدف برنامه فاصله بسیاری داریم.

به طور نمونه در زمینه شاخص توسعه دولت الکترونیکی علیرغم رشد هشت پله‌ای ایران در مقیاس جهانی، رشد سریع کشورهای سند چشم‌انداز سبب شده که جایگاه ایران نسبت به کشورهای سند چشم‌انداز در فاصله سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲ بدون تغییر باقی بماند. شاخص توسعه دولت الکترونیکی از سه زیر شاخص زیرساخت‌های فناوری اطلاعات، خدمات برخط و سرمایه انسانی تشکیل می‌شود. توسعه سریع تر زیرساخت‌های کشورهای منطقه سبب شده است که رتبه زیر شاخص زیرساخت‌های فناوری اطلاعات ایران کاهش پیدا کند، البته در زمینه خدمات بر خط، بهبود جایگاه ایران را شاهدیم. اما جایگاه ایران در زمینه زیرشاخص سرمایه انسانی بدون تغییر مانده و همچنان در رده‌های انتهایی فهرست کشورهای منطقه قرار دارد. در زمینه اقتصادی، فناوری اطلاعات و ارتباطات سهم بسیار اندکی از محصولات صادراتی کشور را شکل می‌دهد که فاصله فاحش کشورمان با کشور نفت خیز عربستان قابل توجه است. بجز ضریب نفوذ تلفن ثابت، در بقیه زیرشاخص‌های توسعه ارتباطات مانند ضریب نفوذ تلفن همراه، ضریب نفوذ اینترنت ، اینترنت پهن باند و سرانه پهن باند اینترنت، کشورمان فاصله بسیاری با جایگاه اول منطقه دارد.
انتهای پیام/س۲