ممتاز نیوز : اظهارنظر روز دوشنبه دکتر مرضیه وحیددستجردی، وزیر بهداشت مبنی بر ممنوعیت
نگهداری معتادان در مراکز درمانی شائبه قصد وزارت بهداشت برای رویارویی با
سازمان بهزیستی کشور را رقم زد. وزیر بهداشت، روز دوشنبه در گفت‌وگو با
ایسنا به داستان قدیمی رهاسازی بیماران در یکی از اتوبان‌های پایتخت که در
فروردین‌ماه سال ۹۰ برای این وزارتخانه مشکلات فراوانی را به دنبال آورد،
اشاره کرد و این اشاره بهانه‌یی شد تا دستجردی، یکی از مهم‌ترین نهادهای
حمایتی کشور در پیشگیری و حمایت از معتادان را خطاب گلایه‌های خود قرار
دهد. وی با اعلام اینکه یکی از بیمارانی که در فروردین‌ماه سال ۹۰، از یکی
از بیمارستان‌های دولتی تهران رانده و در کنار اتوبان رها شد، هم‌اکنون و
همچنان با گذشت ۱۷ ماه در بیمارستان امام خمینی اقامت داشته و حاضر به ترک
بیمارستان نیست، گفت: «برای این بیمار، بیمارستان تبدیل به هتل شده و حتی
تهدید هم می‌کند که اگر وی را از بیمارستان اخراج کنند با رسانه‌ها مصاحبه
می‌کند و مدعی می‌شود که وی را کنار خیابان گذاشته‌اند.»
به گزارش ممتاز نیوز به نقل از اعتماد ؛ وزیر بهداشت به خدمات رایگان بیمارستان امام خمینی به بیماران بی‌سرپرست و
همچنین معتادان اشاره کرد و ادامه داد: «بیمارستان امام از جمله
بیمارستان‌هایی است که بیماران معتاد زیادی به آنجا مراجعه می‌کنند و درمان
می‌شوند و حتی معتادان بیشتر از مردم عادی از این بیمارستان سرویس
می‌گیرند. اما درباره حمید فرازی که یکی از بیماران رها شده در فروردین‌ماه
۹۰ بوده و اکنون هم در بیمارستان امام خمینی اقامت دارد، تمام اقدامات
درمانی برای این فرد از مدت‌ها پیش به پایان رسیده اما هنوز در بخش عفونی
بیمارستان امام بستری است و حاضر به ترک بیمارستان نیست؛ کمپوت و چلوکباب
سفارش می‌دهد، به پزشکان و پرستاران دستور می‌دهد و… البته این موضوع
نتیجه کار برخی رسانه‌ها بود.»
اما در میان مجموع اظهارات وزیر بهداشت، یک جمله به مذاق سازمان بهزیستی
کشور که مهم‌ترین نهاد حمایتی برای حمایت از معتادان بی‌سرپناه است خوش
نیامد و وقتی وزیر بهداشت در سخنان روز دوشنبه خود اعلام کرد که «بیمارستان
محل نگهداری معتادان نیست» سازمان بهزیستی کشور هم روز سه‌شنبه به
اظهارنظر وزیر واکنش نشان داد. هر چند که وزیر بهداشت جمله خود را با این
توضیح درباره نقش نهادهای حمایتی اظهار کرده بود که: «دوستان ما در
بیمارستان‌ها، روسای دانشگاه‌ها، معاونین درمان، مددکاران بیمارستان‌ها با
گرمخانه‌ها، بهزیستی و دیگر مراکز نگهداری این افراد صحبت می‌کنند، اما این
نهادها این افراد را نمی‌پذیرند. البته خلأ قانونی هم در این زمینه وجود
ندارد. کار پیچیده‌تر از این قضایاست. باید برای این قضایا فکری کشوری
شود.»
روز سه‌شنبه، دکتر فرید براتی‌سده، مدیرکل پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان
بهزیستی کشور در واکنش به اظهارات وزیر بهداشت اعلام کرد: «نهادهای حمایتی
هم مسوول ساختن هتل برای معتادان نیستند.»وی در گفت‌وگو با ایسنا به وظایف وزارت بهداشت درباره معتادان اشاره کرد و
افزود: «در بودجه سالانه وزارت بهداشت بخشی به حمایت از محرومان و
نیازمندان اختصاص دارد اما بسیاری از بیمارستان‌های وابسته به این
وزارتخانه، معتادان و دیگر مددجویان سازمان بهزیستی را پذیرش نمی‌کنند. حتی
بیماران مزمنی که مشکل جسمی پیدا می‌کنند نیز توسط بیمارستان‌های وابسته
به وزارت بهداشت پذیرفته نمی‌شوند و هیچ کمکی به آنها نمی‌شود، در حالی که
وزارت بهداشت منابع این امر را در اختیار دارد. چندی پیش یک زن معتاد ساکن
در یکی از سرپناه‌های شبانه (شلتر) سازمان بهزیستی نیاز به درمان داشت، اما
هیچ بیمارستانی وی را نپذیرفت و مسوول این مرکز از جیب خود، هزینه درمان
یک میلیون تومانی این زن را پرداخت کرد که مدارک مربوطه نیز موجود است.»
وی، وزیر بهداشت را در ارتباط با انتقادش از اقامت طولانی‌مدت یک معتاد در
یک مرکز درمانی عمومی این‌گونه مورد خطاب قرار داد که: «در حال حاضر، ۴۸
سرپناه شبانه سازمان بهزیستی در سراسر کشور فعال است و بیمارستان‌ها
می‌توانند نشانی سرپناه‌های شبانه بهزیستی را در اختیار معتادان بی‌خانمان
قرار دهند.»این مدیر سازمان بهزیستی در عین حال اشاره کرد که سازمان بهزیستی کشور هم
قادر به جمع‌آوری معتادان نبوده و صرفا به معتادانی خدمات حمایتی ارائه
می‌دهد که داوطلبانه و با اراده شخصی برای درمان اعتیاد مراجعه می‌کنند.
اظهارات وزیر بهداشت و مدیرکل پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی در
حالی رودرروی هم قرار گرفته که بنا بر قانون تاسیس سازمان بهزیستی کشور و
ماده ۲۶ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، سازمان بهزیستی موظف به
فعالیت در حوزه درمان و بازتوانی معتادان است. هر چند که براتی سده تحقق
این امر را منوط به تامین اعتبار می‌داند و می‌افزاید: «در قانون ذکر شده
که سازمان بهزیستی باید از معتادان حمایت کند، اما با چه منابعی باید این
حمایت را انجام دهد و کدام منابع در اختیار بهزیستی قرار دارد؟ نمی‌توان از
سازمان بهزیستی خرده گرفت که چرا از معتادان حمایت نکرده چرا که منابعی
برای حمایت در اختیار سازمان بهزیستی قرار داده نشده و این سازمان تنها از
منابع داخلی خود هزینه می‌کند.»
اشاره تلویحی این مدیر سازمان بهزیستی کشور به صرف اعتبارات داخلی سازمان
برای ارائه درمان در مراکز گذری کاهش آسیب اعتیاد است که باید این رقم با
تخصیص اعتبار دولت تامین می‌شد اما رقم این اعتبار از ابتدای سال ۹۰ به
گونه چشمگیری تقلیل یافته و سازمان از اعتبارات داخلی خود برای تداوم درمان
نگهدارنده در این مراکز هزینه کرده است.
براتی همچنین اشاره کرد که «سازمان بهزیستی موظف به ارائه حمایت‌های
اجتماعی از معتادان بهبودیافته بوده و برای تحقق این امر هم پیشنهاد ایجاد
خانه‌های میان‌راهی مطرح شد، اما با وجود قول مساعد مسوولان وزارت رفاه،
ستاد مبارزه با مواد مخدر و حتی سازمان بهزیستی، این اقدام به دلیل اختصاص
نیافتن اعتبار متوقف شد.»متوقف ماندن اقدامات حمایتی از معتادان که به طور مستقیم بر درمان
داوطلبانه هم تاثیرگذار است در حالی است که بنا بر تاکید ماده ۱۵ قانون
مبارزه با مواد مخدر، وزارت رفاه موظف است هزینه درمان معتادان بی‌بضاعت را
به طور رایگان تامین کند اما این امر تا امروز عملی نشده است.
مناقشه‌یی که چندان نو نیست
مناقشه سازمان بهزیستی کشور و وزارت بهداشت درباره درمان و حمایت از
معتادان، چندان کم‌سابقه نیست و باید به بایگانی اخبار در سال‌های ۸۶ و ۸۷
رجوع کرد؛ زمانی که بحث نصب دستگاه‌های خودپرداز سرنگ برای کاهش عوارض
تزریق مطرح شد و از مخالفان سرسخت این اقدام، وزارت بهداشت بود که تشویق به
اعتیاد را از علل مخالفت خود اعلام می‌کرد. توزیع شربت تریاک هم در
سال‌های بعد با مخالفت مسوولان این وزارتخانه مواجه شد و هر چند که مخاطب
اصلی این مخالفت‌ها سازمان بهزیستی کشور نبود اما وزارت بهداشت با ایجاد
تلقی انحصار درمان معتادان در مراکز درمان اعتیاد وابسته به این وزارتخانه،
این زمینه را فراهم کرد که تخصیص اعتبارات به مراکز درمان و کاهش آسیب
اعتیاد وابسته به سازمان بهزیستی کشور که سابقه دیرینه در حمایت‌های
بی‌واسطه از معتادان داشتند کاهش یابد. چنان‌که امروز و پس از گذشت هشت سال
از فعالیت مراکز کاهش آسیب اعتیاد، شایعاتی مبنی بر تمایل دولت به تعطیلی
مراکز کاهش آسیب اعتیاد وابسته به سازمان بهزیستی به علت موازی بودن
فعالیت‌ها با خدمات مراکز درمان وابسته به وزارت بهداشت شنیده می‌شود.
وزارت بهداشت چگونه اعتراض کند
اعتراض وزیر بهداشت نسبت به رسوب یک معتاد بی‌خانمان در یک مرکز درمانی
عمومی، اعتراض پذیرفته‌یی است. بیمارستان محل نگهداری فردی که عارضه‌یی جز
اعتیاد ندارد نیست. اما به نظر می‌رسد که عمل نکردن وزارت تعاون، کار و
رفاه اجتماعی به وظایف موکد اصلاحیه قانون مبارزه با مواد مخدر و تامین
هزینه درمان معتادان بی‌بضاعت، و همچنین فقدان حمایت‌های اجتماعی به علت
نبود اعتبار و بی‌توجهی به اهمیت این حمایت‌ها در ماندگاری معتادان پاک شده
بر درمان، وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی کشور را به اشتباه رودرروی
یکدیگر قرار داده در حالی که گره این معضل باید از سوی مقام دیگری گشوده
شود؛ مقامی که اکنون خود را به به بی‌اطلاعی از این داستان دنباله‌دار زده و
قربانی این سکوت، جمعیت دو میلیون نفری معتادان کشور هستند.
منبع: ممتاز نیوز