پژوهشگر موسسه بین‌المللی تحقیقات برنج از موفقیت پژوهشگران در تولید واریته‌های برنج مقاوم به خشکی از طریق انتقال ژنتیک صفات از واریته‌های وحشی خبر داد.
دکتر مالیکار جونا سوامی که در جریان بازدید هیات علمی اعزامی از سوی مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی و انجمن ایمنی زیستی ایران از موسسه بین‌المللی تحقیقات برنج سخن می‌گفت، خاطرنشان کرد: در حال حاضر در ۴۵ درصد از ۱۵۰ میلیون هکتار اراضی زیر کشت برنج در دنیا از روش دیم استفاده می‌شود که عملکرد پایینی دارد.
با توجه به محدودیت اراضی زراعی چاره‌ای جز افزایش عملکرد در واحد سطح نداریم که از جمله موثرترین راهکارهای آن افزایش مقاومت برنج به خشکی است.
وی تصریح کرد: برنج در تمام دوران زندگی خصوصا بعد از مرحله زایشی نسبت به خشکی بسیار حساس است و اگر پنج تا ۱۰ روز قبل از دوره زایشی با خشکی مواجه شود، محصول کاملا از بین می‌رود.
در حال حاضر حدود ۸۰ درصد اراضی زیر کشت برنج در آفریقا و ۳۲ درصد مزارع برنج سایر مناطق دنیا درمعرض خشکی هستند که وضعیتی بسیار خطرناک برای کشت این محصول استراتژیک در دنیا به شمار می‌رود.
سوامی تصریح کرد: تقریبا تمامی واریته‌هایی که امروزه در سطح ده‌ها میلیون هکتار از اراضی زیر کشت برنج دنیا توسعه داده‌ایم برای شرایط آبی است که به معنای آسیب‌پذیری بالای آنها در برابر خشکی است؛ لذا، کار ما این است که صفت مقاومت به خشکی را به همین واریته‌های موجود – با حفظ صفات آنها – منتقل کنیم.
وی خاطرنشان کرد: برای انتقال صفت تحمل به خشکی از روش‌های سنتی مثل تلاقی واریته‌ها و همچنین روش‌های مولکولی استفاده می‌شود.
سوامی درباره اهمیت استفاده از روش‌های مولکولی گفت: از آنجا که برخی واریته‌های بومی متحمل به خشکی، عملکرد پایینی دارند در صورت استفاده از روش تلفیق، صفات نامطلوب گونه‌های بومی هم به واریته‌های زراعی منتقل می‌شود در حالی که با استفاده از روش مولکولی از این مساله پیشگیری می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: از نخستین کارهایی که در این زمینه کردیم، شناسایی و انتقال QTL (جایگاه ژن‌های تعیین کننده صفات کمی) مناسب بود.
در روش‌های قبلی از خصوصیات ثانویه گیاه استفاده می‌شد که همیشه سینکیج بالایی با عملکرد نداشتند لذا در اینجا فقط برای صفت عملکرد QTL مناسب را پیدا کردیم که با استفاده از این روش می‌توان به واریته‌های بهبود یافته برنج رسید که همانند گندم بدون کرت قابل کاشت است.
سوامی تصریح کرد: در استفاده از این تکنیک باید توجه داشت که وقتی یک QTL اصلی را شناسایی می‌کنیم باید در واریته‌های مختلف بررسی شود.
از طرف دیگر در شرایط خشکی بیماری‌های خاصی هم بروز می‌کنند که در مرحله انتقال مقاومت به خشکی باید به این مساله هم توجه کرد.
منبع:ایسنا
تکنولوژی