مکمل ویتامین A ، واکسیناسیون و ارتقاء سلامت کودکان

در بسیاری از کشورها ،کمبود ویتامین Aیکی از مشکلات رایج در میان نوزادان، کودکان پیش دبستانی و زنان حامله می باشد.

در بسیاری از کشورها ،کمبود ویتامین Aیکی از مشکلات رایج در میان نوزادان، کودکان پیش دبستانی و زنان حامله می باشد.یکی از مشکلات مهم و حیاتی  کمبود این ویتامین گزروفتالمی و افزایش ریسک مرگ در اثر بیماریهای عفونی است.در حال حاضر نیز، یکی از اهداف WHO و بسیاری از آژانس های بین المللی سلامت، مبارزه با  کمبود ویتامین Aاست. اما باید اذعان کرد که در بیشتر موارد برای جلوگیری از  کمبود ویتامین Aبجای بررسی غذایی، دوز بالای مکمل تجویز می شود  .

اگر چه تنها راه جلوگیری از بیماری گزروفتالمی ،پیشگیری از کمبود ویتامینAمی باشد ولیکن برای جلوگیری و کاهش مرگ و میر ناشی از بیماریهای عفونی راه حلهایی چون:واکسن، عوامل مداخله گر محیطی برای کاهش انتقال بیماری و افزایش خدمات بهداشتی در جهت افزایش تشخیص و درمان بیماریهای عفونی وجود  دارد.

 مطالعه جدیدی که توسط Bennو همکارانش  با تجزیه و تحلیل ثانویه ای را روی  داده ها ی  مطالعه مکمل ویتامین Aدر کشورغنا انجام شده و نتایج آن در مجله تغذیه بالیینی آمریکا چاپ شده است. این تجزیه و تحلیل نشان داد  که تجویز مکمل ویتامین Aبه کودکان و نوزادان از ۶ تا ۵۹ ماهگی میزان مرگ و میر ، مراجعه به بیمارستان و کلینیک را در مقایسه با دریافت پلاسبو کاهش میدهد. این مطالعه  نشان داد که با تجویز مکمل ،مرگ و میر در گروهی که در ابتدای آزمایش واکسن نزده بودند به طور چشمگیری کاهش یافته  است.

همان طور که می دانید واکسن برای تمامی میکروبهای کشنده وجو د ندارد و کودکانی که واکسن دریافت می کنند ممکن است همچنان با عفونت های کشنده دیگری از بین بروند. با این وجود استنباط این بوده است  که  کاهش مرگ و میر کودکان با دریافت مکملهای ویتامین، بیشتر در گروهی بوده است که بیشتر در معرض خطر بوده اند و آنها کسانی هستند که واکسن های خود را دریافت نکرده اند.البته اثرمتقابل مکملهای غذایی و واکسیناسیون کمی پیچیده بوده و  این ارزش را دارد که بررسی دوباره ای روی این مطالعه انجام شود .

نکته جالب در تفاوت آمار کاهش مرگ و میر پس از دریافت مکمل ویتامین Aدر دختران و پسران می باشد. به طوری که کاهش مرگ ومیر ناشی از دریافت مکمل  در پسران بیشتراز دختران بوده است. یک توضیح ساده و واضح برای این اختلاف در آمار، این می تواند باشد که  کمبود ویتامین Aدر پسران بیشتر از دختران بوده است و یا به زبان دیگر نیاز پسران به مکمل بیشتر از دختران است. مطالعات دیگری نیز  نشان داده اند  پسران بیشتراز دختران از مکملهای ویتامینA  سودمی برند . مطالعات دیگردر اندونزی  نشان داد  که با دریافت مکمل ویتامین Aمیزان مرگ ومیر در پسران بیشتر از دختران کاهش می یابد.

نکته دیگرتداخل اثر واکسن و مکمل ویتامین A;که بویژه در دختران قابل اهمیت می باشد.نتایج این مطالعات نشان داده است که  میزان مرگ ومیردخترانی که واکسنهای خود را به موقع دریافت نکردند و در حقیقت بعد از گرفتن مکمل  دریافت کردند  افزایش یافت. این میتواند به تفاوت جنسیت در ایمنی وابسته باشد چراکه تفاوتهایی در میزان ایمن سازی در بین جنس های مختلف گزارش شده است.

اعتقاد متخصصین بر این است که ویتامین Aیک تعدیل کننده قوی در دستگاه ایمنی است. اطلاعات مدل حیوانی نشان میدهد ویتامین Aمی تواند مانع بعضی پاسخهای ایمنی شود (مثل بعضی پاسخهای ضد ویروسی )  و در ضمن می تواند گروهی دیگر از پاسخهای ایمنی را  افزایش دهد. به نظر می آید که مکمل ویتامین Aبا واکسن در میزان ایمن سازی در دیگر عفونت ها اثر متقابل دارند. البته جواب واضحی به این سوال که چگونه این تداخل ایجاد می شود در حال حاضر وجود ندارد. یک امکان این است که دوز بالای ویتامین  A روی آمادگی طبیعی در سیستم ایمنی اثر معکوس  و مداخله کننده دارد .

آنچه به عنوان نتیجه گیری بدان باید اشاره نمود آنست که بدیهی است که واکسن و مکمل های ویتامین هر دو برای کودکان سودمند است. اما ما تنها نیاز داریم راههایی را بیابیم تا منافع آنها را به حداکثر برسانیم. بر این اساس از یک طرف داشتن برنامه مناسب واکسیناسیون کودکان  بدون تاخیر و از طرف دیگر استفاده مناسب و نه بیش از اندازه ویتامین Aدر پیشگیری از ابتلا به عفونت و نیز جلوگیری از مرگ و میر کودکان ضروری است. لذا توصیه می شود که در برنامه ریزی برای دریافت مکملها بویژه ویتامین Aمادران حتما با متخصص کودکان و نیز متخصص تغذیه مشورت نمایند.


عصر ایران

نظرتان را در مورد مطلب فوق بنویسید. نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.