همه به دنبال تعادل هستند و می خواهند به وزن مطلوب برسند اما از آنجا که این روزها چاقی و اضافه وزن اپیدمی شده است، هروقت صحبت از تناسب اندام به میان می آید، بیشتر گفت وگوها به کاهش وزن مربوط می شود اما عده ای هم از لاغری رنج می برند و دلشان می خواهد وزن اضافه کنند…
«شیما قرایی» ۲۱ ساله با ۱۶۰سانتی متر قد و ۴۲کیلوگرم وزن یکی از این افراد است. او که BMI یا شاخص توده بدنی اش ۴/۱۶ و در محدوده لاغری و کمبود وزن است، از اینکه چند سالی است با هر روشی وزنش تغییری نکرده، ناراحت است. گفت وگوی ما با او و نظر متخصصان را در اینباره بخوانید.
شیما قرایی که چهار سال است نتوانسته به هیچ روشی وزنش را بیشتر کند، می گوید:
نـه ورزش جـواب مـی دهـد، نـه رژیـم!
▪ خانم قرایی! آیا وزنتان از ابتدا پایین بود؟
من از بچگی لاغر بودم اما این موضوع خیلی اذیتم نمی کرد. آن موقع لاغری ام شدید نبود طوری که احساس کنم از همه لاغرترم. تا دوران راهنمایی وزن و اندام نسبتا خوبی داشتم اما از اول دبیرستان وزنم روی ۴۰ کیلوگرم ثابت ماند. با اینکه۴ سال است تلاش می کنم وزن اضافه کنم، الان ۴۲ کیلوگرم هستم و به نظر خودم خیلی کم است.
▪ کم وزنی مشکلی برایتان ایجاد نکرده است؟
من خیلی لاغرم و این موضوع هنگام خرید لباس اذیتم می کند. سایز ۳۶ برایم خیلی گشاد است و لباس سخت برایم پیدا می شود. به نظرم اگر چاق تر باشم، لباس در تنم قشنگ تر خواهد بود.
▪ مشکل جسمی چطور؟
۲سال پیش کمی ضعف داشتم که به پزشک مراجعه کردم. ایشان برای ۲سال به من قرص آهن داد و بعد از مصرف قرص ها تقریبا خوب شدم. مشکل دیگرم این است که بیشتر دندان هایم خراب و پوسیده اند. چند وقت پیش که به دندان پزشکی رفته بودم به داروی بی حسی حساسیت نشان دادم و دچار تنگی نفس شدم. دندان پزشکم گفت: «آزمایش بده، حتما پرکاری تیرویید داری!» هنوز فرصت نکرده ام به متخصص غدد مراجعه کنم و این آزمایش را انجام بدهم.
▪ برای اینکه وزن اضافه کنید چه کرده اید؟
۵ سال پیش به متخصص تغذیه مراجعه کردم که به من قرص های ویتامین و شربت اشتهاآور دادند و هیچ تاثیری نداشت و توصیه کردند غذاهای پرکالری بخورم. این غذاها را هم خوردم و باز هم هیچ تاثیری نداشت. پارسال هم ۳ماه باشگاه رفتم. آنجا می گفتند اگر ورزش کنم و غذا بخورم، چاق می شوم. بعد از ورزش، دلستر و غذاهای نشاسته ای مانند سیب زمینی، اولویه و ماکارونی می خوردم اما هیچ تغییری نکردم.
▪ اشتهایتان چطور است؟ زیاد می خورید و چاق نمی شوید؟
به اندازه بقیه افراد خانواده غذا می خورم، اما آنها چاق می شوند و من هیچ تغییری نمی کنم.
▪ بد غذا نیستید؟
نه، اتفاقا همه غذاها را دوست دارم و همه غذاها را هم می خورم. اشتهایم هم خوب است.
▪ تا به حال یک پیتزای درسته خورده اید؟
نه! بیشتر از ۳ تکه پیتزا دلم را می زند. بیشتر از نصف ساندویچ های بیرون را هم نمی توانم بخورم.
▪ طی روز چقدر غذا می خورید؟
۳وعده غذا می خورم. صبحانه، یک لیوان چای، یک نان لواش کامل یا مقداری نان سنگک، کمی کره و مربا و حدود ۳۰ گرم پنیر؛ میان وعده اگر گرسنه باشم، گوجه فرنگی، خیار و نان یا سیب زمینی سرخ کرده، ماکارونی، تخم مرغ و سیب زمینی و چیزهایی که نشاسته دارند؛ ناهار ۲۰تا ۳۰ قاشق غذاخوری برنج، یک تکه مرغ، ماست و سالاد؛ در شام لب به برنج نمی زنم و ترجیح می دهم غذایم سبک باشد. نوشیدنی هم بیشتر دلستر و دوغ می خورم.
▪ تنقلات هم مصرف می کنید؟
هر روز ۳، ۴ شکلات و در هفته ۳ ۲ بستنی می خورم. از آجیل، فالوده و چیپس هم بدم نمی آید و اگر باشد، می خورم.
▪ در برنامه روزانه تان اسمی از شیر نبردید. شیر نمی خورید؟
به شیر علاقه ای ندارم اما بستنی و بقیه لبنیات را می خورم.
▪ بعضی ها فکر می کنند یک آدم لاغر، ضعیف و بی حال است. این تصور درستی است؟
درمورد من که اینطور نیست، از صبح انرژی و نشاط لازم را دارم. روزی ۲تا ۳ساعت پیاده روی می کنم. حتی روزهایی که بیرون نمی روم ۲۰دقیقه در خانه راه می روم. وقتی برای خرید و پیاده روی با دیگران بیرون می رویم، پا به پای بقیه راه می روم و زودتر از آنها خسته نمی شوم.
▪ برخی هم می گویند لاغرها زیاد استرس دارند. همین طور است؟
استرس من تقریبا معمولی است. بعضی ها خیلی بیشتر از من استرس دارند ولی لاغر نیستند. وقتی استرس دارم، ترجیح می دهم با کسی حرف نزنم. البته میل به غذا و اشتهایم هم کم می شود.
▪ برخورد دیگران با وضعیت ظاهری شما چطور است؟ لاغر بودنتان را به رویتان می آورند؟
خانواده ام خیلی می گویند لاغر هستم. با اینکه خودشان برایم غذا می ریزند و من هم هرچه در بشقابم باشد، تا ته می خورم، باز هم می گویند: «تو غذا نمی خوری و اشتها نداری!» اما به نظر خودم اشتهایم خوب است. دوست دارم هر وقت گرسنه شدم، غذاهایی که دوست دارم بخورم و به مقدار غذایم توجه نشود.
▪ اگر کسی درباره لاغری تان چیزی بگوید، ناراحت می شوید؟
نه، آنقدر همه گفته اند که دیگر عادی شده است. اوایل خیلی ناراحت می شدم. البته حالا هم وقتی می روم خرید خیلی ناراحت می شوم.
▪ وقتی ناراحت می شوید، چه کار می کنید؟
بیشتر می خورم اما چه فایده! تحت هیچ شرایطی چاق نمی شوم.
● نگاه متخصص تغذیه و رژیم درمانی
نظر دکتر سیدسعید حسینی درباره سوژه «میزگرد تغذیه»
۹۹ درصد لاغرها مشکل غدد و متابولیسم ندارند
▪ آقای دکتر! خانم قرایی تا به حال چند بار برای افزایش وزن تلاش کرده اند اما موفق نشده اند. رژیم های پرکالری و مصرف غذاهای نشاسته ای مانند ماکارونی و سیب زمینی هم تاثیری در بالا بردن وزنشان نداشته است. علت چیست؟
دیگران فرض را بر این گذاشته اند که ایشان کمتر از مقدار لازم انرژی دریافت می کند و به زور می خواهند دریافت انرژی را بالا ببرند، در حالی که ممکن است دریافت انرژی کم نباشد اما جذب خوب صورت نگیرد، زمان لازم برای جذب در معده و روده وجود نداشته باشد و غذا سریع از مسیر گوارشی عبور کند، بنابراین هر چه دریافت انرژی بالا برود، باز هم فرد جذب خوبی نخواهدداشت. حتی ممکن است دریافت کلا پایین باشد و همه فکر کنند با خوردن بیشتر مشکل برطرف می شود اما چون فرد جذب خوبی ندارد، باز هم چیزی درست نمی شود. گاهی افراد فکر می کنند زیاد می خورند اما وقتی بررسی می کنیم، می بینیم در مجموع انرژی زیادی دریافت نمی کنند.
▪ پس چاره چیست؟
مهم این است که بدانیم افراد لاغر می خورند یا نه و اگر نمی خورند یا می خورند و چاق نمی شوند، علت را جستجو کنیم. ایشان از دوران دبیرستان و می توان گفت از زمانی که بار شخصیتی به دوش خودشان بوده، لاغر شده اند. از طرف دیگران هم تحت فشار هستند. ممکن است از افراد کمال طلبی باشند که دوست دارند همه چیز مرتب باشد و به دلیل اضطراب یا خورد و خوراکشان کمتر می شود یا اگر بخورند، جذبشان پایین می آید.
▪ به هر حال ایشان از لاغری و وضعیت ظاهری شان ناراضی اند. برای رفع این مشکل راهی وجود ندارد؟
لاغری اعتماد به نفس را پایین می آورد. همه به او می گویند لاغر است و ممکن است از لحاظ ظاهری زیبایی هایی که می خواهد نداشته باشد. خیلی وقت ها بحث های روانی در این افراد نادیده گرفته می شود. اگر جنبه های روانی و رژیم غذایی
مورد توجه قرار بگیرد و در کنار هم درست پیش برود، وزن اضافه می کنند.
▪ برخی پزشکان معتقدند ممکن است این خانم پرکاری تیرویید داشته باشند یا سوخت و ساز بدنشان بالا باشد. نظر شما چیست؟
افراد لاغر در ۹۹درصد موارد متابولیسم بالا و مشکل غدد ندارند. افراد متعددی به ما مراجعه می کنند و با دستگاه سنجش متابولیسم، میزان متابولیسم بدنشان را می سنجیم و آنها را برای آزمایش می فرستیم. من این را از روی تجربه می گویم؛ بیشتر این افراد کمال طلب و خیلی دقیق هستند و دوست دارند همه چیز خط کشی شده و سر جای خودش باشد. آنها معمولا در نزدیکان و اطرافیان افرادی مشابه خودشان دارند و وقتی محیط فکری شان عوض شود (بعد از ازدواج، تغییر شغل یا مسافرت)، چاق می شوند.
▪ برخی افراد برای چاق شدن از مکمل ها و قرص های ویتامین و شربت های اشتهاآور استفاده می کنند. شما این کار را تایید می کنید؟
مکمل هایی که در باشگاه های ورزشی توصیه می شود، تایید نمی کنم. مصرف بی رویه ویتامین های محلول در چربی نیز ضرر دارد و مواد معدنی مانند «روی» هم نباید بیش از نیاز مصرف شود.
▪ ایشان زیاد شیر نمی خورند. این مشکلی برایشان ایجاد نمی کند؟
شیر، ماست، پنیر، کشک و دوغ همه سرشار از کلسیم هستند و فرقی ندارد که کدام یک مصرف شوند.
▪ خانم قرایی برای اینکه چاق شوند، غذاهای پرکالری و شکلات زیاد می خورند، به نظر شما این کار درست است؟
زمینه های استرسی با خوردن غذاهای شیرین مانند شکلات بهبود می یابد. همچنین چون حجم معده افراد لاغر کم است، مصرف غذاهای پرکالری باعث می شود که سیر شوند. ایشان حتما باید رژیم غذایی مناسب تری داشته باشند اما همان طور که گفتم، قبل از هر چیز باید به علت توجه کرد.
● نگاه فوق تخصص غدد و متابولیسم
تفاوت طبی لاغر بودن و لاغر شدن
دکتر علیرضا استقامتی
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران
لاغری یک شکایت شایع است. افراد لاغر ۲ گروهند؛ آنهایی که لاغر می شوند و در مدت کوتاه یا طولانی وزن از دست می دهند و افرادی که لاغرند اما وزنشان ثابت است. مساله لاغر بودن با
لاغر شدن کاملا متفاوت است. وقتی فردی بیشتر از ۱۰درصد وزنش را از دست بدهد، غیرعادی است و باید بررسی شود اما افرادی که لاغر هستند و وزنشان کم است، برخلاف تصور سایر افراد یا حتی برخی پزشکان، هیچ مشکل تیروییدی ندارند. پرکاری تیرویید فرد را لاغر و وزن را کم می کند و فرد در مدت کوتاهی باوجود اشتهای خوب، وزن از دست می دهد و اگر درمان نکند مرتب لاغرتر می شود. این لاغر شدن نشانه بیماری است اما لاغر بودن در بسیاری افراد سرشتی است و به دلایل ناشناخته طبیعتشان طوری است که سوخت و سازشان بالاست. آنها هرچقدر بخورند، وزنشان بالا نمی رود. لاغری سرشتی اصلا بیماری نیست.
افرادی که وزنشان کم است و وزنشان معمولا در یک محدوده ثابت، معمولا سالم و به طور سرشتی لاغرند. بیشتر آنها چاق نمی شوند و وزن برخی هم ممکن است با تغییر شرایط زندگی مانند ازدواج، زایمان، عمل جراحی یا مهاجرت تغییر کند. اینکه دیگران به این خانم می گویند حتما مشکل تیرویید داری و توصیه می کنند به متخصص غدد مراجعه کند، اشتباه است. آنها توجه نمی کنند که ایشان لاغر نشده بلکه لاغر و وزنش ثابت است. از نظر من ایشان هیچ مشکلی از نظر تیرویید ندارند. اگر وزن ثابت باشد، مساله تیرویید مطرح نیست و اگر وزن کم شود ممکن است مشکل تیرویید وجود داشته باشد.
البته لاغری ممکن است به دلایل مختلف اتفاق بیفتد. بیماری های عفونی، انواع بیماری های بدخیم، انواع بیماری های گوارشی، بیماری های غدد از جمله پرکاری تیرویید، کم کاری غده فوق کلیه و کم کاری هیپوفیز می توانند باعث کاهش وزن شوند اما همه اینها لاغر شدن است نه لاغر بودن و لاغر ماندن. حساسیت ایشان به داروی بی حسی دندان پزشکی هم ربطی به تیرویید ندارد. افراد ممکن است به هر دارویی حساسیت داشته باشند بنابراین از نظر من خانم قرایی کاملا سالم است و هیچ مشکلی ندارد.
● نگاه دندان پزشک
رابطه کمبود وزن و خرابی دندان ها
دکتر محمدرضا خامی
استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران
بین کمبود وزن و خرابی دندان ها، یک ارتباط دوطرفه وجود دارد. وقتی سیستم دندانی خوب کار نکند، فرد نمی تواند غذاهایی که برای تغذیه و سلامت بدن لازم است، مصرف کند و درنتیجه مواد غذایی لازم به بدن نمی رسد. از طرفی، دریافت نکردن مواد غذایی لازم می تواند باعث پوسیدگی و خرابی دندان ها شود و دندان ها کارکرد لازم را نداشته باشند.
حساسیتی که به دلیل استفاده از داروی بی حسی برای خانم قرایی پیش آمده، می تواند دلایل مختلفی داشته باشد و نوع علایم باید
مورد توجه قرارگیرد. در برخی افراد باید ملاحظات خاصی در نظرگرفته شود و نوع دارویی که تزریق می شود، متفاوت است. بحث پرکاری تیرویید هم می تواند مطرح باشد. در این زمینه متخصص غدد بهتر می تواند راهنمایی کند و در صورت لزوم فرد باید موضوع را به دندان پزشک اعلام کند.
به طورکلی اگر مشکل دندانی وجود دارد، باید سیستم دندانی بازسازی شود. هیچ وقت حتی در سنین بالا توصیه نمی کنیم دندان ها کشیده و جای آن از دست دندان مصنوعی استفاده شود. چون این دندان ها به هیچ وجه نمی توانند جای دندان های طبیعی را بگیرند بنابراین باید دندان ها را تاجایی که می شود، حفظ کرد. حتی گاهی فقط ریشه دندان باقی می ماند اما همان ریشه هم قابل بازسازی و نگهداری است. وقتی ریشه دندان باید کشیده شود، بهترین درمان موجود ایمپلنت است که هزینه بالایی دارد. انتخاب بعدی پروتز دایم یا همان روکش یا بریج است که در آن دندان های کناری تراش داده و پروتز جایگزین دندان کشیده شده می شود. اگر امکان استفاده از پروتزهای ثابت نبود، می توان از دست دندان های متحرک کامل یا تکه ای استفاده کرد. با توجه به سن خانم قرایی، ایشان باید به وضعیت دندانی شان رسیدگی و با مراجعه به متخصصان مختلف دندان پزشکی، دندان هایی که تاج و ریشه آنها قابل نگهداری است، تا حد ممکن حفظ کنند. این موضوع هم از لحاظ تغذیه ای، هم از لحاظ ظاهر و تحلیل استخوان های فک و هم از لحاظ روانی اهمیت دارد.
● نگاه متخصص ارتوپدی
استخوان لاغرها ضعیف تر است
دکتر علی ترکمان
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
انسان در شبانه روز به حدود یک گرم کلسیم نیاز دارد که از طریق مواد غذایی یا مصرف مکمل های غذایی تامین می شود. تنها منبع غذایی سرشار از کلسیم، لبنیات است. حذف لبنیات از رژیم غذایی بسیار اشتباه است ولی مثلا اگر کسی شیر دوست ندارد، می تواند به جای آن ماست و پنیر مصرف کند. یک لیوان شیر، یک قوطی کبریت پنیر و یک لیوان ماست حدود ۲۵۰میلی گرم کلسیم دارند. اگر فردی کم غذاست و احساس می کند کمتر از یک گرم کلسیم مصرف می کند، می تواند یک قرص کلسیم و ویتامینD بخورد به هر شکل کلسیم باید به بدن برسد در غیر این صورت مشکلاتی مانند نرمی و پوکی استخوان ایجاد خواهد شد. نباید تصور کرد مشکلات استخوان و مفاصل مربوط به چاق هاست. هرچند آرتروز، ساییدگی و تخریب مفاصل در چاق ها بیشتر دیده می شود اما به علت فشاری که اضافه وزن روی استخوان ها وارد می کند، افراد چاق استخوان های محکم تری دارند. در مقابل در افراد لاغر آسیب به مفاصل کمتر است اما استخوان های ضعیف تری دارند و پوکی استخوان در آنها شیوع بیشتری دارد. البته ورزش به بازسازی عضلات افراد لاغری که مشکل پوکی استخوان و مشکلات تغذیه ای دارند، کمک می کند. ایشان ۲۱ ساله هستند و در این سن و سال نیاز به کلسیم بیشتر است. توصیه من این است که رژیم غذایی مناسب با کلسیم کافی داشته باشند و برای افزایش توده و تراکم استخوان ورزش های ایستایی، ورزش های با وزنه و ورزش های مقاومتی انجام دهند و سعی کنند به وزن متعادل برسند.
● نگاه روان شناس
سلامت ما مهم تر از وزن ماست
دکتر بهروز بیرشک
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
هر فرد با توجه به معیارها و الگوهای ذهنی اش نسبت به وزن، شکل بدن و ظاهرش برداشتی دارد. به نظر می رسد در این خانم یک دید منفی وجود دارد و دیگران هم این حالت را تشدید می کنند. به نظر می رسد اطرافیان روی ایشان بیش از حد تمرکز دارند و این احساس زیر ذره بین بودن دیگران، او را آزار می دهد. گاهی نیز حالت مقایسه ای برایشان پیش می آید. لاغری می تواند دلایل مختلف فیزیولوژیک و هورمونی داشته باشد. این طور نیست که با زیادخوردن مشکل کم وزنی حل شود. برخی افراد زیاد می خورند اما سوخت وساز بدنشان طوری است که بیشتر می سوزانند و افرادی هم با کمترین مقدار غذا، افزایش وزن پیدا می کنند. مهم سالم بودن جسم است نه زیاد یا کم بودن وزن. به نظر من جنبه های شخصیتی، خودپنداری و برداشت ذهنی از ظاهر باید در ایشان تقویت شود.این خانم وقتی دچار استرس و اضطراب می شوند، کمتر غذا می خورند. این حالت در بسیاری اشخاص وجود دارد و بیشتر افراد در زمان اضطراب، هیجان و افسردگی اشتهایشان کمتر می شود. البته در برخی افراد ممکن است عکس این حالت به وجود بیاید و در این حالت های خلقی بیشتر به غذا پناه ببرند. در اینکه ویژگی های شخصیتی می تواند در وزن افراد نقش داشته باشد، شکی ندارم اما باید دید جامع تری داشته باشیم و ابعاد مختلف روانی، اجتماعی، خانوادگی و بیولوژیک را مد نظر قرار دهیم و ببینیم کدام بیشتر در ایجاد مشکل نقش دارد و در این زمینه به فرد کمک کنیم.
● نگاه متخصص پزشکی ورزشی
ورزش توده عضلانی را افزایش می دهد
دکتر احمد باقری مقدم / عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
ورزش به تنهایی باعث افزایش وزن نمی شود اما اگر با تغذیه صحیح باشد، می تواند تاحدودی موثر واقع شود. تنها کاری که ورزش انجام می دهد افزایش وزن از طریق افزایش توده عضلانی است. برای افزایش توده عضلانی نیز ورزش های قدرتی، کار با دستگاه و کار با وزنه ها توصیه می شود.
به این منظور باید یک برنامه ریزی مناسب ورزشی برای تمرین های قدرتی روی عضلات بزرگ بدن مانند پاها، دست ها، شانه ها و ستون فقرات انجام شود. تمرین ها باید با مکانیسم های بیش باری طوری که مقداری فشار به سیستم اسکلتی عضلانی وارد شود و محرک عضله سازی باشد، انجام شوند. این کار باید به تدریج، با احتیاط و براساس توان فرد (تقریبا ۱۰درصد بیشتر از توان فرد) صورت بگیرد طوری که شخص احساس کند بلند کردن وزنه کمی برایش سخت است.
بهتر است تمرین های قدرتی ۳ روز در هفته انجام شود. بین هر بار ورزش تا جلسه بعدی باید ۴۸ ساعت فاصله باشد تا بدن فرصت ترمیم و افزایش حجم داشته باشد. در هر جلسه حدود
۱۰ تا ۱۵عضله بزرگ بدن تقویت و برای هر عضله ۸ تا ۱۲حرکت انجام شود. ورزش باید حتما همراه با رژیم غذایی و مصرف پروتئین در حد مجاز باشد. (به شرطی که فرد مشکل کلیوی و محدودیت مصرف پروتئین نداشته باشد.)
معمولا به افراد لاغر توصیه می شود رژیم غذایی پرکالری داشته باشند اما از آنجا که وضعیت متابولیسم?شان با دیگران متفاوت است، این راهکار هم چندان موثر نیست. این خانم اگر بخواهند از طریق افزایش عضلات، وزن اضافه کنند باید با مراجعه به کارشناسان ورزشی، برنامه مناسب دریافت کنند. ورزش های قدرتی را به طور منظم
زیر نظرکارشناس ورزشی انجام دهند و رژیم پرکالری و پرپروتئین داشته باشند. البته باید توجه داشت که چاق کردن افراد لاغر کار درستی نیست چون سیستم بدنشان به طور طبیعی به همین شکل است. غیر از مساله افزایش وزن، خانم قرایی برای ارتقای سلامت باید ترکیب ورزش های هوازی، قدرتی، انعطاف پذیری مفاصل یا کششی را به طور منظم انجام دهند. روزی ۲۰ تا ۴۵ دقیقه ورزش های هوازی مانند پیاده روی، شنا و دوچرخه کافی است چون اگر بیش از حد باشد، باعث لاغری می شود. ورزش های قدرتی را هم باید در برنامه شان بگنجانند و در انتها حرکات کششی را که از کوتاهی و درد عضلات پیشگیری می کنند، هر بار ۱۵ تا ۳۰ ثانیه و هر دفعه ۴ بار انجام دهند بنابراین بهتر است با توجه به سنشان ورزش های پرشی مانند طناب زدن، والیبال و بسکتبال که به تراکم استخوان و پیشگیری از پوکی استخون کمک می کند، انجام دهند.
● نگاه متخصص داخلی
علت لاغری ایشان باید مشخص شود
دکتر ایرج خسرونیا/ رییس انجمن متخصصان داخلی ایران
لاغری می تواند به علت ترشح هورمون ها و جذب نشدن مواد غذایی در دستگاه گوارش باشد. گاهی دیابت هم می تواند لاغری ایجاد کند.
ممکن است علت لاغری ژنتیک باشد. اگر لاغری علت خاصی نداشته باشد، بیماری نیست بنابراین خانم قرایی حتما باید به یک متخصص داخلی مراجعه کنند و یک بررسی کامل انجام دهند تا علت لاغری شان مشخص شود.
اگر لاغری به علت جذب نشدن مواد غذایی باشد و مواد غذایی جذب نشود، آهن و اسیدفولیک هم جذب روده نمی شود و کم خونی ایجاد خواهدشد. مصرف قرص های مکمل و شربت اشتهاآور هم کار درستی نیست. ابتدا باید علت مشخص شود و در صورت لزوم درمان انجام گیرد.
رزانه فولادبند
«میزگرد تغذیه» درباره روند افزایش وزن شیما قرایی با حضور دکتر سیدسعید حسینی متخصص تغذیه و رژیم درمانی، دکتر علی ترکمان ارتوپد دکتر علیرضا استقامتی فوق تخصص غدد و متابولیسم، دکتر ایرج خسرونیا متخصص داخلی
دکتر احمد باقری مقدم متخصص پزشکی ورزشی، دکتر محمدرضا خامی دندان پزشک و
دکتر بهروز بیرشک روان شناس
روزنامه سلامت