یکی از شیوه‌های معرفی کتاب‌های برجسته و تقدیر از نویسندگان خلاق در سراسر دنیا، اعطای جوایز ادبی است که برخی از آنها علاوه‌بر اعتباری که به چهره‌های ادبی می‌دهند و پله‌ی ترقی و شهرت نویسنده در عرصه‌ی جهانی می‌شوند، منفعت مالی قابل توجهی را نیز نصیب خالق اثر می‌کنند که واقعا نمی‌توان بی‌توجه از کنار آن گذشت.
ارزش نقدی برخی جوایز ادبی آنچنان قابل توجه است که مابقی عمر نویسنده و خانواده‌ی او را تضمین می‌کند و این خود می‌تواند مرهمی بر دغدغه‌های فکری نویسنده شده و او را در خلق دیگر آثار برجسته و ماندگار کمک کند.
در ذیل نگاهی می‌اندازیم به گرانقیمتترین جوایز ادبی دنیا که هر انسانی را برای نویسنده شدن تشویق می‌کند؛
** جایزه‌ی نوبل ادبیات
جایزه‌ی نوبل ادبیات که می‌توان آن را معتبرترین جایزه‌ی ادبی دنیا معرفی کرد، هر ساله مبلغی معادل یک میلیون و ۱۴۲ هزار دلار را به برنده‌ی خود اعطا می‌کند. سالانه پنج جایزه‌ی نوبل در بخش‌های مختلف و به ارزش کلی ۱۰ میلیون کرون به شخصیت‌های برجسته جوامع بین‌المللی اهداء می‌شود، اما این مبلغ در سال جاری میلادی به هشت میلیون کرون کاهش پیدا کرد. امسال آکادمی نوبل که مقر آن در کشور سوئد است، «توماس ترنس ترومر»، نویسنده‌ی سوئدی را شایسته‌ی دریافت نوبل ادبیات دانست.
** جایزه‌ی کتاب «پلانتا»
این جایزه‌ی ادبی که ارزش نقدی سرسام‌آورش، آن را به یکی از گرانقیمتترین جوایز ادبی دنیا تبدیل کرده است، مبلغی حدود ۷۶۰ هزار دلار را به اثر برتر یک نویسنده اعطا می‌کند. نکته‌ی جالب اینکه دیگر نامزد این جایزه مبلغ ۱۹۰ هزار دلار جایزه‌ی نقدی دریافت می‌کند.
** جایزه‌ی یادبود آسترید لیندگرن
دولت سوئد در سال ۲۰۰۲ جایزه‌ای به ارزش ۷۱۴ هزار دلار را با هدف بزرگداشت «آسترید لیندگرن»، نویسنده‌ی برجسته ادبیات کودک اهل سوئد راه‌اندازی کرد. این جایزه‌ی بین‌المللی به مجموعه‌ی آثار و میزان تاثیرگذاری یک نویسنده‌ی فعال در عرصه‌ی ادبیات کودک تعلق می‌گیرد. «گاس کویجر» جایزه‌ی سال ۲۰۱۱ آسترید لیندگرن را به دست آورد.
** جایزه‌ی رمان تورویه‌خا
چهارمین جایزه‌ی گرانقیمت ادبیات دنیا باز هم در کشور اسپانیا برگزار می‌شود. این جایزه که به کتاب برتر یک نویسنده تعلق می‌گیرد، مبلغ ۴۵۵ هزار دلار را برای برنده به همراه دارد.
** جایزه‌ی دوروتی و لیلیان گیش
این جایزه‌ی ۳۰۰ هزار دلاری در آمریکا به شخصیت‌های برجسته‌ی هنری و نه تنها نویسندگان اعطا می‌شود.
** جایزه‌ی کتاب پریماورا
این جایزه که در اسپانیا برگزار می‌شود، به همراه مبلغ نقدی ۲۵۳ هزار دلاری به اثر برتر یک نویسنده‌ی مطرح تعلق می‌گیرد.
** جایزه‌ی ادبیات کودک اتصالات
جایزه‌ی ادبیات کودک عرب «اتصالات» که توسط کمیته‌ی کتاب نوجوانان امارات در ۹ بخش مختلف برگزار می‌شود، ویژه‌ی آثار ادبی در حوزه‌ی ادبیات کودک است. جایزه‌ی کتاب ۲۷۲ هزار دلاری اتصالات بین نویسنده و ناشر کتاب تقسیم می‌شود.
** جایزه‌ی کتاب شیخ زاید
جایزه‌ی کتاب شیخ زاید که یکی از معروف‌ترین جوایز ادبی جهان عرب محسوب می‌شود، هر ساله در ۹ بخش مختلف برگزار می‌شود و در مجموع مبلغ ۷ میلیون درهم، معادل ۲۱۲ هزار دلار برای به هر نویسنده اعطا می‌شود.
** جایزه‌ی یک عمر دستاورد ادبی لانان
بنیاد بین‌المللی «لانان» موسسه‌ای آمریکایی است که جایزه‌ی یک عمر دستاورد ادبی را به مجموعه آثار یک نویسنده‌ی سرشناس اعطا می‌کند. برنده‌ی این جایزه مبلغ ۲۰۰ هزار دلار نقدا کسب می‌کند.
** جایزه‌ی میگوئل دی سروانتس
جایزه‌ی سروانتس که یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین جوایز دنیای ادبیات به حساب می‌آید، اولین بار در سال ۱۹۷۶ به مجموعه آثار یک نویسنده‌ی اسپانیولی‌زبان اعطا شد. این جایزه‌ی ۱۵۸ هزار دلاری امسال به «نیکانور پارا» از شیلی اعطا شد.
** جایزه‌ی بین‌المللی ایمپک دوبلین
جایزه‌ی ادبی دوبلین که ارزش نقدی آن بالغ بر ۱۲۶ هزار دلار است، یک از گرانترین جوایز ادبی دنیا محسوب می شود. این جایزه که در ایرلند برگزا می‌شود، به بهترین اثر یک نویسنده تعلق می‌گیرد. «جان مک گروگو» امسال با کتاب «حتی سگ‌ها» موفق به کسب این جایزه‌ی معتبر شد.
** جایزه‌ی بوکر بین‌المللی
جایزه‌ی من بوکر که بیشتر به بوکر بین‌المللی شهرت دارد، مبلغ ۹۳ هزار دلار جایزه‌ی نقدی نصیب نویسنده‌ی منتخب می‌کند. این جایزه‌ی ادبی که در سال ۲۰۰۴ راه‌اندازی شد، به آثاری تعلق می‌گیرد که به زبان انگلیسی چاپ شده باشند و یا ترجمه انگلیسی‌زبان آنها در دسترس باشد. جایزه‌ی سال ۲۰۱۱ بوکر بین‌المللی به «فیلیپ راث»، نویسنده‌ی معروف آمریکایی اعطا شد.
** جایزه‌ی ادبیات کودک هانس کریستین اندرسن
جایزه‌ی دوسالانه هانس کریستین اندرسن با مبلغی ۸۵ هزار دلاری در میان گرانترین جوایز ادبی جهان به جشم می‌خورد. این جایزه‌ی بین‌المللی که به «نوبل کوچک» معروف است، هر دو سال یک بار از سوی IBBY به یک نویسنده و یک تصویرگر کتاب کودک تعلق می‌گیرد. «ماریا ترزا آندروئتو»، نویسنده‌ی آرژانتینی و «پتر سیس»، تصویرگر کتاب اهل جمهوری چک در سال ۲۰۱۱ موفق به کسب این جایزه‌ی معتبر شدند.
سیمرغ | تازه های فرهنگ و هنر